Công tŕnh tưởng niệm quốc gia ghi dấu cuộc chiến tranh duy nhất giữa Trung Quốc và Mỹ cách đây 70 năm đă được mở cửa trở lại, sau nhiều năm tu sửa và nâng cấp, đúng vào thời điểm căng thẳng Mỹ-Trung leo thang.
Các cựu chiến binh Trung Quốc từng tham gia chiến tranh Triều Tiên đến sự kiện mở cửa bảo tàng ở Đan Đông.
Theo SCMP, bảo tàng quốc gia tưởng niệm kháng chiến chống Mỹ trong Chiến tranh Triều Tiên ở Dandong, thành phố đông bắc Trung Quốc, giáp biên giới Triều Tiên, đă mở cửa trở lại vào ngày 20.9.
Bảo tàng đóng cửa suốt 6 năm qua để tu sửa, mở rộng diện tích gấp 4 lần, lên tới 182.000m2. Đây là bảo tàng duy nhất ở Trung Quốc chỉ trưng bày hiện vật và tưởng niệm những quân nhân Trung Quốc thiệt mạng trong cuộc Chiến tranh Triều Tiên.
Theo các chuyên gia và nhà sử học, động thái mới này là lời cảnh báo rơ ràng Trung Quốc gửi đến Mỹ, cũng như khơi dậy sự ủng hộ trong bối cảnh căng thẳng với Mỹ leo thang.
Đây cũng là cơ hội để Trung Quốc kể lại câu chuyện lịch sử thông qua hồi tưởng về chiến tranh, phản ánh những thăng trầm trong mối quan hệ Mỹ-Trung.
Giáo sư sử học Shen Zhihua, công tác tại Đại học Sư phạm Hoa Đông Trung Quốc, nói mặc dù t́nh h́nh địa chính trị thế giới đă thay đổi nhiều qua các thập kỷ, kư ức về Chiến tranh Triều Tiên vẫn c̣n nguyên ở Trung Quốc.
"Tôi tin rằng không ai muốn chiến tranh xảy ra, nhưng trước sức ép ngày càng lớn từ Mỹ, Chiến tranh Triều Tiên như một lời nhắc nhở rằng người Trung Quốc không hề run sợ trước đối thủ mạnh hơn nhiều”, ông Shen nói.
Ngày 19.10.1950, Trung Quốc đưa 3 triệu Chí Nguyện quân vượt sông Áp Lục, tràn sang Triều Tiên, giao tranh trực tiếp với lực lượng Liên Hợp Quốc do Mỹ dẫn đầu.
Theo ông Shen, Bắc Kinh coi cuộc chiến là sự phản kích tự vệ trước những hành động gây hấn của Mỹ. “Đó là cuộc chiến mà Mỹ dồn ép người Trung Quốc, khi quân đội Mỹ vượt vĩ tuyến 38, đánh sâu tới tận vùng biên giới giữa Trung Quốc và Triều Tiên”, ông Shen nói.
Tang Wenfang, giáo sư khoa học xă hội tại Đại học Công nghệ và Khoa học Hong Kong, nói Mỹ “sẽ phải nghĩ kỹ trước khi gây chiến với Trung Quốc một lần nữa v́ Trung Quốc ngày nay đă mạnh hơn nhiều”.
Trong khi Chiến tranh Triều Tiên được coi là “cuộc chiến bị lăng quên” ở Mỹ, sự kiện lịch sử này vẫn luôn được nhắc đến ở Trung Quốc.
Sự kiện mở lại bảo tàng chiến tranh là một trong số nhiều hoạt động kỷ niệm 70 năm Trung Quốc tham chiến, dự kiến diễn ra vào tháng tới, theo Tân Hoa Xă.
Bảo tàng quân sự Trung Quốc ở Bắc Kinh sẽ tổ chức triển lăm quy mô lớn vào ngày 19.10. Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận B́nh dự kiến sẽ tham dự sự kiện ở Bắc Kinh.
Theo truyền thông nhà nước Trung Quốc, sự kiện sẽ bao gồm chương tŕnh trao huân chương cho các cựu chiến binh Trung Quốc tham gia Chiến tranh Triều Tiên.
Ông Tập sẽ là nhà lănh đạo thứ hai ở Trung Quốc tham dự sự kiện như vậy sau Giang Trạch Dân cách đây 20 năm.
Có bao nhiêu Chí Nguyện quân hi sinh trong cuộc Chiến tranh Triều Tiên đến nay vẫn là bí mật. Bắc Kinh nói có 360.000 Chí Nguyện quân thương vong. Bảo tàng mới mở lại ở Đan Đông nêu số người hi sinh là 183.108.
Dù chịu thương vong lớn hơn Mỹ rất nhiều, Trung Quốc đă đẩy lùi liên quân do Mỹ dẫn đầu về vĩ tuyến 38 và buộc Mỹ phải ngồi vào bàn đàm phán.
“Chiến tranh Triều Tiên để lại kư ức đau thương với người Trung Quốc. Sự kiện mở cửa lại bảo tàng nhắc nhở người Trung Quốc rằng ‘đế quốc Mỹ là hổ giấy’, theo lời Mao Trạch Đông từng nói”, ông Tang cho biết.
David Tsui, chuyên gia về Triều Tiên, con trai của một cựu tướng quân đội Trung Quốc, nói Chiến tranh Triều Tiên là lần đầu tiên Trung Quốc trỗi dậy với tư cách là cường quốc, chấm dứt “một thế kỷ ô nhục” do người phương Tây gây ra.