Mỹ chưa 'xử Syria vì dở việc' với Pakistan?

Syria sẽ phải đợi bởi mục tiêu tiếp theo của Lầu Năm góc trong “cuộc chiến tranh lâu dài” của nước Mỹ sẽ là Pakistan.

Khủng bố Haqqani nối dài mâu thuẫn Mỹ - Pakistan

Mỹ và Pakistan từng là đồng mình chống khủng bố thân thiết. Ảnh minh họa.
Đối với nước Mỹ, al Qaeda ngày nay dường như không còn là kẻ thù số 1 nữa. Hiện kẻ thù đáng lo ngại nhất đối với Washington là mạng lưới khủng bố Haqqani.

Haqqani là mạng lưới khủng bố bao gồm 15.000 đến 20.000 phiến quân người Pashtun dưới sự lãnh đạo của một cựu môn sinh Hồi giáo chống Liên Xô Jalalludin Haqqani.

Mặc dù Haqqani có trụ sở ở Bắc Waziristan nhưng chúng vẫn hoạt động rất mạnh mẽ ở Paktia, Paktika và Khost. Lãnh đạo Haqqani cam kết trung thành với lãnh đạo Taliban là Mullah Omar, người mà ai cũng biết là đang lẩn trốn ở Quetta, tỉnh Balochistan, Pakistan.

Gần đây, quan hệ giữa Mỹ và Pakistan lại rơi vào tình trạng báo động khi giới chức Mỹ khăng khăng rằng Pakistan có liên hệ với mạng lưới khủng bố Haqqani và đang đỡ đầu cho chúng chống lại nước Mỹ.

Thậm chí, trong phiên điều trần trước Ủy ban Quân vụ Thượng viện Mỹ mới đây, Đô đốc

Mike Mullen không ngần ngại tố cáo mạng lưới Haqqani đang “hoạt động như là một cánh tay thực sự của Cơ quan Tình báo Pakistan (ISI)”.

Còn theo các tường trình của Chính phủ Mỹ, chính ISI hỗ trợ cho Haqqani tấn công vào Đại sứ quán Mỹ tại Kabul ngày 13/9 vừa qua.

Do đó, lãnh đạo Lầu Năm góc, Giám đốc Leon Panetta cho rằng, để tiêu diệt Haqqani, Mỹ có thể sẽ hành động đơn phương mà không cần đến sự hợp tác của Pakistan.

Điều này có nghĩa là người dân thường Pashtun bao gồm phụ nữ và trẻ em ở gần các khu vực bộ lạc Pakistan, sẽ phải đối mặt với nguy cơ trở thành nạn nhân trong các cuộc tấn công bằng máy bay không ngưới lái của Mỹ.

Về phía Pakistan, trước các cáo buộc hỗ trợ cho mạng lưới Haqqani, Islamabad khăng khăng chối bỏ khi lãnh đạo quân đội nước này, tướng Ashfaq Parvez Kiani tuyên bố những lời buộc tội trên là hoàn toàn vô căn cứ. Thậm chí, giới chức Pakistan còn khiến Mỹ “tức điên” khi quay sang tố Mỹ rằng do thất bại thạm hại ở Afghanistan nên bây giờ Washington quay sang đổ lỗi cho Islamabad.

Pakistan không thèm xoa dịu Mỹ

Người dân Pakistan kéo đến xem nhà bin Laden sau khi điệp vụ của Mỹ tiêu diệt bin Laden.

Trước đó, quan hệ Mỹ - Pakistan bắt đầu rạn nứt nghiêm trọng sau vụ ông bạn Mỹ lẳng lặng xâm phạm lãnh thổ Pakistan để tiêu diệt bin Laden. Và khi al Qaeda vẫn chưa bị tiêu diệt, Mỹ lại phải lo đối phó với mạng lưới khủng bố Haqqani vừa mới nảy nòi dưới sự bảo trợ của Pakistan.

Điều này dẫn đến nguy cơ Mỹ sẽ phải đụng độ trực tiếp với quân đội Pakistan. Trớ trêu thay, nguy cơ càng lớn khi Thủ tướng nước này là Yousuf Raza kêu gọi một cuộc họp khẩn cấp để đánh giá và phân tích tình huống đặc biệt này.

Do đó, có một giả định là nếu tình huống này xảy ra, Islamabad chắc chắn sẽ phong tỏa tuyến đường vận chuyển hàng hậu cần thiết yếu cho NATO và các lực lượng quân sự Mỹ ở Afghanistan từ cảng Karachi tới con đường huyết mạch Khyber. Thậm chí, Islamabad sẽ chặn đứng nguồn tiếp viện của NATO tới Afghanistan. Họ cũng sẽ dừng chia sẻ thông tin tình báo và bất hợp tác với Mỹ trong cuộc chiến chống khủng bố. Điều này tất yếu dẫn đến khả năng al Qaeda ung dung tung hoành ở khắp Pakistan chứ không chỉ đóng đô ở các khu vực bộ lạc nữa.

Ngoài ra, không kể Pakistan có khoảng 610.000 binh sỹ cộng với 500.000 lính dự bị, chỉ riêng Taliban với 15.000 đến 20.000 quân cũng đã khiến Mỹ quay như chong chóng và vật vã đối phó trong suốt những năm qua ở Afghanistan. Do vậy, đủ thấy Washington đang đối mặt với nguy cơ lớn nếu quan hệ với Pakistan trở mặt từ bạn thành thù.

Có lẽ do nhận thức được điều này, nữ Ngoại trưởng Pakistan Hina Rabbani Khar tuyên bố: “Mỹ không đủ khả năng để xa lánh Pakistan”. Điều này có nghĩa là, nếu quyết tâm ruồng bỏ Pakistan, Washington sẽ phải đối mắt với tình huống Taliban tấn công vào bên trong Afghanistan. Một chi nhánh khác của Taliban, Tổ chức Tehrik-e-Taliban Pakistan (TTP), sẽ tấn công xuyên biên giới từ Kunar và Nuristan ở Afghanistan vào Dir và Bajaur ở Pakistan. Ngoài ra, các phe phái quân sự mạnh ở Pakistan sẽ có nhiều động cơ thúc đẩy họ hoàn toàn thoát khỏi sự kiểm sóat của Chính phủ dân sự.

Còn Haqqani được người Pakistan tính toán như là một thứ vũ khí dự trù cho tình huống Ấn Độ gia tăng ảnh hưởng ở Afghanistan.

Trước đó, do Washington mở các chương trình huấn luyện và vũ trang cho quân đội Pakistan cộng thêm mối quan hệ gần gũi giữa CIA và ISI, nhiều người tin rằng Mỹ có khả năng“điều khiển” Pakistan.

Về phía Pakistan, ISI lại muốn tiếp tục hỗ trợ Haqqani với mưu đồ dùng Haqqani làm vũ khí để gây áp lực nhằm kiểm soát bất cứ chính phủ tương lai nào của Afghanistan.

Do đó, nếu ai đó tin rằng ISI sẽ loại bỏ Haqqani hay phá hoại “hang ổ” của các mạng lưới khủng bố ở khu vực Bắc Waziristan thì đó là một suy nghĩ viễn vông.

Chính điều này làm quan hệ Mỹ - Pakistan ngày càng xuống cấp. Nhưng dường như Pakisttan không mấy bận tâm về điều đó.

Vì khi quan hệ giữa Pakistan và Mỹ rạn nứt, Islamabad lập tức tìm kiếm những mối quan hệ mới. Và đối tượng đầu tiên Pakistan nhằm đến là Trung Quốc bởi đơn giản đối với Bắc Kinh, Pakistan đóng vai trò quan trọng về địa chính trị.

Do đó, không có gì ngạc nhiên khi hôm 26/9 vừa qua, Bộ trưởng Công an Meng Jianzhu, một quan chức an ninh hàng đầu của Trung Quốc đến Rawalpindi để bàn về các giải pháp nhằm đóng góp cho sự ổn định của khu vực và an ninh quốc gia. Tại đây, một cách khôn khéo, Bộ trưởng Nội vụ Pakistan Rehman Malik nhấn mạnh: “Trung Quốc luôn ở đây vì Pakistan trong những thời khắc khó khăn nhất”.

Ngoài ra, cũng trong tuần qua, tại Punjab, quân đội Pakistan còn tham gia vào các cuộc tập trận chung với các lực lượng của "người bạn đặc biệt” của họ là Saudi Arabia.

Có thể nói, Pakistan đã xem những “người bạn đặc biệt” như Trung Quốc hay Saudi Arabia như là một sự bù đắp vào phần lợi ích bị mất đi do sự rạn nứt trong quan hệ với Mỹ gây ra. Đó là lý do tại sao giới chức Pakistan không tuyệt vọng khi Mỹ quyết định cắt giảm viện trợ tiền cũng như quân dụng cho họ.

Trong khi đó, chính Washington lại đang cảm thấy thất vọng và đang bị hối thúc phải làm một điều gì đó. Vậy Washington có thể làm gì?

Đó là khả năng điều động các “thần chết” MQ-9 Reaper trong chiến dịch truy quét tận gốc “hang ổ” của chủ nghĩa khủng bố ở khu vực Bắc Waziristan. Song đối với những người Pashtun thì đó lại chính là vũ khí khủng bố.

Đó là khả năng Washington sẽ dấn thân vào một cuộc xung đột sau khi phòng điều hành ở căn cứ không quân Nellis ở Nevada ra chỉ thị về nó.

Đó là khả năng Washington sẽ dàn trận tấn công bằng bom chiến lược bất chấp khả năng gây ra những hậu quả nặng nề.

Đó là khả năng các cơ quan đặc nhiệm Mỹ (JSOC) ra lệnh cho các lực lượng đặc biệt tiến hành các cuộc đột kích “bắt, giết”.

Đó là khả năng Washington lập ra một danh sách bắt bớ và giết hại (danh sách JPEL) giống như những gì từng làm ở Afghanistan. Với danh sách này, không cần tên tuổi, chỉ cần một danh sách số điện thoại di động hoặc các số điện thoại vệ tinh cũng đủ biến người đó thành nạn nhân của “lửa địa ngục” Hellfire, một loại máy bay không người lái của Mỹ.

Tuy nhiên, Mỹ cần nhớ rằng các khả năng đó đều sẽ dẫn đến sự trả thù đời đời của người Pashtun đối với Mỹ và quan trọng hơn cả là một cuộc chiến với cường độ thấp sẽ có khả năng bùng lên dữ dội, điên cuồng bất cứ lúc nào.

Lê Dung (theo Asia Times)