Từ ngày 1.7.2011, Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng có hiệu lực, nhưng đến nay t́nh trạng hàng nhái, hàng giả, bán hàng không rơ nguốn gốc xuất xứ vẫn xuất hiện trên thị trường.
Việc hàng giả, hàng nhái ngang nhiên lộng hành trên thị trường cũng một phần có sự góp sức của người tiêu dùng (NTD), nhất là những người tiêu dùng có thu nhập thấp.
Công khai vi phạm
Theo Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam (Vinastas) chỉ tính riêng 6 tháng đầu năm 2010, Vinastas đă tiếp nhận tới 500 hồ sơ khiếu nại của NTD (trong đó có tới 62% số NTD mua phải hàng giả, hàng kém chất lượng). Số vụ khiếu nại của NTD, không giảm mà tăng liên tục, tăng hằng năm. Và trên thực tế, số vụ vi phạm của doanh nghiệp (DN) sản xuất, kinh doanh bị phát hiện c̣n vượt xa so với số vụ khiếu nại của NTD. Trong khi đó ngành hải quan Việt Nam đă chấp nhận và bảo hộ sở hữu trí tuệ tại biên giới đối với gần 270 đối tượng bao gồm các nhăn hiệu lớn như: Adidas, Casio, Gucci, HP, Nivea... nhưng bằng nhiều cách hàng giả, hàng nhái hiện đang được bán công khai trên thị trường.
Tại Hà Nội, một chiếc túi xách nữ do Hăng Louis Vuitton sản xuất có giá khoảng từ 1.500USD đến 3.000USD, quần Jean nhăn hiệu D&G khoảng 500USD đến 700USD, áo phông Lacos khoảng 150USD..., với giá như vậy th́ chỉ có những người có thu nhập hàng ngh́n USD/tháng mới có thể sở hữu. Nhưng thực tế là hiện nay, các thương hiệu lớn như Nike, Adidas, Lacos, Louis Vuitton... được bày bán tràn lan từ vỉa hè đến chợ cóc, rồi cả các siêu thị và trung tâm thương mại lớn với giá bán quá bèo so với giá trị thực của sản phẩm chính hăng. Tại một cửa hàng trên Đường Láng (HN) khi hỏi giá một chiếc túi xách nữ hiệu Louis Vuitton được “quát” 250.000 đồng, chê đắt th́ được cho giá cuối cùng là 120.000 đồng. Cũng theo Tổng cục Hải quan, năm 2010 cơ quan này đă xử lư và tiếp nhận kiểm tra, giám sát tại biên giới đối với 115 đối tượng quyền sở hữu trí tuệ liên quan đến hàng hóa xuất nhập khẩu, các mặt hàng vi phạm chủ yếu là điện thoại, rượu ngoại, thuốc lá, mỹ phẩm và túi xách.
Nâng cao nhận thức NTD
Theo một đầu nậu chuyên đánh quần áo hàng từ Quảng Đông (Trung Quốc) về bán tại thị trường Hà Nội th́ việc hàng giả, hàng nhái tồn tại được là do đánh trúng vào tâm lư ham rẻ của NTD. Phần lớn hàng giả, hàng nhái tại VN đều có nguồn gốc từ Trung Quốc, nếu thị hiếu của người tiêu dùng VN cần thứ ǵ chỉ cần mang mẫu sang 15 ngày sau là có, số lượng đặt càng nhiều càng rẻ và sản phẩm nếu nh́n thoáng th́ không thể phân biệt đâu là hàng thật đâu là hàng nhái.
Trên một trang mua bán trực tuyến có uy tín hiện nay là vatgia.com, túi xách nữ hiệu Hermes da cá sấu được rao với giá 2.800.000đ/chiếc đến 5.000.000đ/chiếc, c̣n các loại túi ḍng Chanel, Gucci có giá từ 500.000đ đến 3.000.000đ/chiếc, trong khi đó những sản phẩm này là hàng chính hăng giá không dưới 15.000.000 đồng. Lư giải v́ sao các hăng lớn, có uy tín thường bị làm giả làm nhái nhiều v́ họ là những hăng danh tiếng hàng trăm năm nay và một đội ngũ thiết kế, người mẫu chuyên nghiệp với mức lương hàng chục ngàn đôla một tháng. Trong khi đó chỉ cần xuất hiện một mẫu hàng nào đó được thị trường ưa chuộng là chỉ một thời gian ngắn là hàng giả tràn lan, khiến các nhà sản xuất không khỏi lao đao.
Theo ông Đỗ Gia Phan – PCT Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ NTD VN th́ ngoài việc thực hiện nghiêm túc, đồng bộ các giải pháp về hàng giả hàng nhái, phải có sự phối hợp đồng bộ giữa cơ quan chức năng, DN và NTD. Trong đó các cơ quan chức năng như công an, quản lư thị trường, hải quan phải tăng cường kiểm tra, kiểm soát thị trường. Ngoài ra, các DN sản xuất và NTD cần lên tiếng nói không với hàng giả. “Sức mạnh to lớn của NTD là quyền tẩy chay sản phẩm. Quyền này chỉ được phát huy khi NTD ư thức được sức mạnh của ḿnh và đoàn kết lại” - ông Phan nhấn mạnh.
Nguồn : Laodong