Pháp đi đầu
Tổng thống Pháp Francois Hollande mới đây bất ngờ tuyên bố “sẵn sàng ngăn chặn Hiệp định Thương mại và Đầu tư Xuyên Đại Tây Dương (TTIP)”.
Tuyên bố được đưa ra sau khi tổ chức Greeenpeace công bố tài liệu mật đàm về hiệp định do Mỹ và châu Âu đang thương thuyết, trong đó có nội dung bất lợi cho châu Âu.
Có ư kiến cho rằng nguyên nhân khiến ông Hollande đưa ra tuyên bố cứng rắn là do Mỹ không nhượng bộ trên các vấn đề thuộc lợi ích cốt lơi của Pháp, đặc biệt là về nông nghiệp.
Ngay sau khi Green Peace công bố tài liệu, Tổng thống Pháp Hollande tuyên bố là ở giai đoạn này, Pháp nói “không” với TTIP.
C̣n tờ Le Figaro được cho là có quan điểm đối lập nhận định rằng ông Hollande đă nắm bắt thời cơ này để làm ḥa với các đảng bảo vệ môi trường lâu nay chống TTIP và nhất là để chiều theo phần đông công luận lo ngại các chuẩn mực xă hội và môi trường thiên nhiên của Pháp sẽ bị hạ thấp khi mở rộng cửa buôn bán với đồng minh Mỹ.
Theo Le Figaro, thực chất phản ứng cứng rắn của Tổng thống Pháp chỉ để phục vụ nhu cầu chính trị quốc nội, bởi Brussels đă được 28 thành viên Liên minh châu Âu (EU) ủy nhiệm đàm phán và cho dù bị ít nhiều công luận trong nước phản đối, chính phủ 3 nước lớn là Đức, Anh, Italy vẫn muốn đạt được TTIP.
Điều Pháp lo ngại nhất là nếu không đưa được những chuẩn mực của châu Âu bảo vệ người tiêu dùng và bảo vệ môi trường vào Hiệp định thương mại với Mỹ, mà c̣n bị Mỹ áp đặt ngược trở lại, th́ sẽ là tai họa đối với sức khỏe người dân châu Âu.
Tờ La Croix của Pháp đặt câu hỏi phải hiểu như thế nào về lời tuyên bố của Tổng thống Hollande. Theo tờ báo, đây là chiến thuật quen thuộc của ông Hollande khi đưa ra một thông điệp tiêu cực để chinh phục cảm t́nh của người dân Pháp c̣n hoài nghi về sự toàn cầu hóa kinh tế.
Như vậy, ông Hollande vừa ghi điểm trong công luận Pháp, vừa không làm mất ḷng các đối tác quốc tế, bởi trước mắt chưa thể kết thúc đàm phán TTIP. Đáng chú ư, tuyên bố này được đưa ra trong bối cảnh cuộc vận động tái tranh cử tổng thống của ông Hollande đang nóng lên.
Trước đó, hôm 3/5, Quốc vụ khanh phụ trách Ngoại thương, Xúc tiến Du lịch và Người Pháp ở nước ngoài Mattias Fekl, người đại diện cho Pháp tại các cuộc đàm phán, đă quy trách nhiệm cho Washington về việc để hiệp định rơi vào bế tắc, và cho rằng khả năng dễ xảy ra nhất là các bên tạm ngừng đàm phán hiệp định này.
Ông nhấn mạnh với ảnh hưởng của Pháp trong EU, “không thể có một thỏa thuận mà không có Pháp, và càng không có khả năng diễn ra một thỏa thuận chống lại Pháp”.
Mâu thuẫn chính
TTIP được kỳ vọng là một thỏa thuận thương mại tự do lớn nhất thế giới, tạo ra một thị trường khổng lồ với 850 triệu người tiêu dùng và chiếm hơn một nửa kim ngạch kinh tế toàn cầu.
Nếu được hoàn tất, hiệp định này sẽ thúc đẩy thương mại giữa EU và Mỹ lên đến 1.000 tỷ USD/năm, đồng thời tạo thêm khoảng 13 triệu việc làm.
Có ư kiến cho rằng TTIP là một trong những công cụ để Mỹ tái khẳng định quyền kiểm soát các quy tắc thương mại toàn cầu trong một mạng lưới các thỏa thuận đầy tham vọng.
Miếng mồi ngon của Mỹ đă chính thức... chạy thoát!
Mỹ sẽ ra sao?
Những nước nào đă hành động?
Greenpeace công bố tài liệu tiết lộ nhiều góc khuất trong đàm phán TTIP
Cả EU và Mỹ đều tham vọng đẩy nhanh việc đàm phán với hy vọng có thể hoàn tất TTIP trong năm nay, trước thời điểm Tổng thống Mỹ Barack Obama kết thúc nhiệm kỳ.
Các cuộc đàm phán về TTIP được khởi động từ tháng 7/2013 nhưng sau đó bị tŕ hoăn do phía châu Âu phản đối các điều khoản liên quan việc bảo vệ các nhà đầu tư mà phía Mỹ đưa ra, trong đó cho phép các công ty tư nhân có thể khởi kiện chống lại các hành động của chính phủ làm hại đến các khoản đầu tư của họ.
EU lo ngại các công ty đa quốc gia của Mỹ sẽ sử dụng Cơ chế giải quyết tranh chấp Nhà nước - Nhà đầu tư (ISDS) để thách thức các luật lệ về thực phẩm, lao động và môi trường của EU.