Chẳng ai tin là đứa trẻ ấy có thể sống sau khi bị sinh non. Chẳng ai tin là đứa trẻ ấy có thể tiếp tục sống sau khi đôi mắt mất đi ánh sáng. Nhưng những ǵ đứa trẻ ấy nói khiến chúng ta phải giật ḿnh.
Vanga tên thật là Vangelia Pandeva Dimitrova, sinh ngày 31 tháng 1 năm 1911 ở Strumica, thuộc Nam Tư cũ. Trong ngôi nhà nhỏ được bao phủ bởi những tán cây lớn, bà và gia đ́nh sống nhờ vào sức lao động của người cha. Cha của bà là nông dân, ông có sức khỏe dẻo dai đặc biệt trong công việc chân tay.
Từ nhỏ, bà đă thừa hưởng từ cha đức tính trung thực, yêu chính nghĩa, ghét sự lừa dối và thừa hưởng được từ mẹ bản tính vui vẻ, lối sống lạc quan, ngăn nắp. Những người thân của Vanga kể lại rằng, do bị đẻ non nên khi mới sinh ra bà rất yếu, tai c̣n áp vào đầu, các ngón tay ngón chân gần như dính chặt vào nhau. Chẳng ai dám nói là cô bé này sẽ sống được nên người ta đă quấn tă cho bé rồi lại cuộn thêm một tấm da lông ấm áp.
Do ở Strumica có phong tục chưa vội đặt tên cho đứa bé nếu nó ít có hy vọng sống sót nên cô bé không có tên trong một thời gian dài. Theo phong tục ở đây, khi đứa trẻ sinh ra cần phải đặt tên, thường th́ bà của đứa trẻ sẽ ra đường và đề nghị người đàn bà ḿnh gặp đầu tiên nói lên một cái tên. Bà của cô bé Vanga yếu ớt cũng làm như thế.
Bà hỏi người đàn bà mà ḿnh gặp đầu tiên và nhận được câu trả lời: “Hăy gọi nó là Andromaha”. Tuy nhiên hồi đó trong vùng có rất nhiều người mang tên như vậy, và bà của Vanga th́ không thích một cái tên quá kêu như thế nên tiếp tục đứng canh cửa và đợi người tiếp theo đi qua.
Người đàn bà thứ hai đă nói rằng: “Đặt cho đứa bé tên ǵ ấy à? Chẳng cái tên nào đẹp hơn là Vangelia – nữ thần báo điềm lành. Một cái tên Hy Lạp tuyệt vời. Cứ đặt cho cháu gái của bà cái tên Vangelia”. Thế là từ đó, cái tên Vangelia gắn liền suốt cuộc đời với nhà tiên tri này.
Vanga là kết quả của một t́nh yêu tuyệt đẹp giữa cha và mẹ. Cha bà vốn xuất thân từ gia đ́nh làm nghề nông, nhưng cuộc sống và chiến tranh không cho phép ông được hưởng cái hạnh phúc đơn giản là chăm sóc lúa ḿ trên cánh đồng yên tĩnh của ḿnh. Khi quân xâm lược Thổ Nhĩ Kỳ tới, ông cũng ra chiến trận. Nhưng không may, ông đă bị bắt và kết án tù chung thân trong nhà giam.
Nhờ có cuộc cách mạng ở Thổ Nhĩ Kỳ năm 1908 mà ông và những người bạn mới được trả tự do và trở về nhà. Nhưng lúc trở về nhà cũng là lúc ông nhận ra ḿnh chẳng c̣n người thân thiết nào cả. Cha mẹ mất khi ông c̣n ngồi trong tù, một người em trai của ông không rơ đi đâu. Đang trong cơn tuyệt vọng, ông nghe người ta nói ở Strumica đang chia đất và nhà do quân Thổ bỏ lại.
Người ta cho ông một ngôi nhà cũ kĩ nằm ở ŕa thành phố. Nhà tồi tàn, đất đai xấu nhưng sự tự do ở vùng đất này đă quyến rũ ông và những người hàng xóm của ḿnh. Ông cứ ở vậy một ḿnh cho tới khi gặp được một cô gái khá dễ thương, thanh mảnh như cây sậy, khéo tay và vui tính là Paraxkeva. Họ cưới nhau, sống rất hạnh phúc và đến năm 1911 th́ Vanga ra đời.
Tưởng số phận đă an bài với gia đ́nh Vanga th́ bất ngờ ba năm sau, mẹ cô bé chết trong lần sinh nở thứ hai. Cha Vanga đau khổ tuyệt vọng vô cùng. Đau khổ hơn nữa là khi ấy cuộc đại chiến thế giới thứ nhất bùng nổ, ông bị buộc gia nhập quân đội Bulgaria. Vanga được một người hàng xóm tốt bụng đón về nuôi. Cô bé khi đó rất thông minh và vui tính, với đôi mắt xanh dương và mái tóc vàng.
Ba năm chiến tranh, cha bặt tin. Hàng xóm cho rằng cô bé đă thực sự trở thành trẻ mồ côi. Nhưng vào một ngày tuyệt đẹp, người cha đă trở về nhà. Khi ấy nh́n ông vô cùng tiều tụy, người gầy nhom chỉ c̣n xương với da, nhưng may mắn là ông hoàn toàn lành lặn.
Hai cha con lại tiếp tục sống trong căn pḥng xưa. Ngày qua ngày, Vanga lên 7 và người cha hiểu rằng con gái ḿnh đang thiếu bàn tay chăm sóc dịu dàng của một người mẹ. Ông cần t́m cho cô một người mẹ nhưng có ai mà chịu lấy một người đàn ông đă nghèo lại c̣n đèo ḅng thêm một đứa con như ông.
Đến cuối đại chiến, chính quyền ở Strumica chuyển sang tay người Serbi, nhiều binh lính và sĩ quan Bulgaria giải ngũ về buộc phải từ bỏ quê hương. Cha cô cũng muốn đi v́ giờ đây dân phố buộc phải nói và viết bằng tiếng Serbi. Nhưng đi đâu được với đứa con bé bỏng nên ông đành ở lại.
Hồi đó chính quyền Serbi ra một mệnh lệnh mang dáng dấp của thời trung cổ: tất cả phụ nữ có quan hệ với binh lính và sĩ quan Bulgaria phải rời khỏi Strumica cùng với toàn thể gia đ́nh. Một trong những cô gái xinh đẹp nhất thành phố tên là Tanka – người yêu của một sĩ quan Bulgaria - đă bị bố mẹ ép gả cho cha Vanga để tránh việc gia đ́nh bị đuổi khỏi Strumica một cách nhục nhă.

Nhà tiên tri Vanga khi về già.
Tanka cảm thấy vô vùng bất hạnh mặc dù cha Vanga là một người chồng tốt và hay lam hay làm. Nhưng rồi chính t́nh yêu đă khiến Tanka trở thành một người phụ nữ tốt, biết chăm lo cho gia đ́nh và là người mẹ dịu dàng với Vanga. Những ngày hạnh phúc bắt đầu. Cha cô chăm chỉ lao động và đất đai của ông dần lên tới diện tích 10 ha. Vào vụ mùa, ông đă phải thuê thêm người làm, gia đ́nh cô bắt đầu trở nên có của ăn của mặc từ ngày đó.
Nhưng ngày vui ngắn ngủi chẳng tày gang, giông tố lại nổi lên một lần nữa khi chính quyền đặt mục đích biến càng nhiều người dân ở đây thành người Serbi càng tốt. Những người dân Bulgaria trở thành đối tượng bị khủng bố. Cha của Vanga bị bắt và đất đai bị tịch thu. Gia đ́nh cô lại lâm vào cảnh nghèo túng. Đến khi ra tù, cha của cô làm nghề chăn cừu và tá điền.
Năm 1923, gia đ́nh cô chuyển sang sống cùng một người bác. Người bác này giàu có, cưới được vợ giàu nhưng vẫn không hạnh phúc v́ không có con. Biết em trai gặp khó khăn, ông gọi cả gia đ́nh em đến ở với ḿnh để cùng làm ăn. Thế là gia đ́nh cô bắt đầu một cuộc sống mới. V́ lớn tuổi nhất, 12 tuổi, nên khi đó cô có nhiệm vụ lùa cừu ra băi rồi chở từ đó hai thùng sữa về nhà.
Vào một ngày hè, Vanga trở về làng cùng hai cô bé khác. Trên đường về, các cô bé rẽ xuống một con suối để uống nước. Chỉ hai trăm mét đi bộ, nhưng liền đó xảy ra một sự việc mà không ai có thể lư giải nổi. Tự nhiên có một trận cuồng phong nổi lên. Trời tối sầm lại, cơn gió khủng khiếp bẻ găy cả cành cây lớn, cuốn chúng đi cùng với bụi đất. Hai cô bé kia khiếp đảm bị gió quật ngă, riêng Vanga th́ bị gió bốc bay trên cánh đồng.
Chỉ đến khi gió lặng, hai cô bé vừa khóc vừa chạy về nhà. Một tiếng đồng hồ sau người ta mới t́m thấy Vanga bị cành cây và cát vùi kín. Cô bé gần như phát điên lên v́ sợ và đau, đôi mắt đầy bụi như bị kim châm không tài nào mở ra được nữa.
Về nhà, cha mẹ cố gắng chữa mắt cho Vanga, nhưng mọi cố gắng của họ dường như vô ích. Họ nhờ đến các thầy lang nhưng cũng không có hy vọng. Mắt của Vanga bầm máu, mí mắt sưng húp. Biết những thầy thuốc địa phương không thể giúp ǵ được, cha của Vanga đưa con trở lại thành phố Strumica để nhờ một bác sĩ chuyên về nhăn khoa khám.
Sau khi vị bác sĩ nổi tiếng này khám cho Vanga, ông nói: T́nh trạng đôi mắt của Vanga rất xấu và quá tŕnh viêm nhiễm đang tiến triển nặng nề, cần phải có nhiều tiền, và phải đi Bengrat. Gia đ́nh Vanga đă gần như phải bán tất cả đồ đạc trong nhà, vay thêm một ít tiền, nhưng tổng cộng tất cả chỉ được chừng nửa số tiền cần có, mà thời gian mổ đă đến gần.
Hôm trước ngày hẹn mổ, Vanga được gửi đi đến Bengrat cùng với một người hàng xóm giàu có, người hàng xóm này đi thăm con trai. Cha cô đành bấm bụng ngồi ở nhà chờ đợi kết quả, bởi nếu ông đi cùng th́ chắc chắn sẽ chi tiêu lạm vào số tiền để mổ cho con gái. Bác sĩ mổ cho cô nổi giận trước số tiền ít ỏi mà người ta đưa cho ông. Ông ta tuyên bố: “Chỉ khi nào mang đủ tiền đến tôi mới mổ”.
Nhưng cuối cùng, ông ta cũng mổ cho cô bé. Những nỗ lực cứu chữa đó cũng không giữ lại được đôi mắt cho cô gái bất hạnh. Ca phẫu thuật chỉ giúp cho Vanga nh́n thấy mọi vật lờ mờ, cô được bác sĩ yêu cầu cho ăn uống tốt, giữ vệ sinh và yên tĩnh. Do điều kiện gia đ́nh quá khó khăn nên cô không thể thực hiện được những lời dặn này. Hằng ngày cô vẫn phải lo mọi công việc nhà và trông nom hai em trai.
Íâu sau đó, do lao động quá vất vả trong điều kiện khó khăn nên Vanga đă bị mù lại và hoàn toàn không có khả năng cứu chữa được. Vanga tuyệt vọng, cô bé khóc ṛng suốt mấy ngày đêm và cầu nguyện chúa Trời, nhưng chẳng có phép màu nào đến cả. Nhiều tháng sau đó, Vanga không tài nào quen được với việc ḿnh trở thành gánh nặng cho cả gia đ́nh.
Những người quen ái ngại cho t́nh cảnh của gia đ́nh cô đă khuyên nhủ cha cô t́m một trại dành cho người mù để gửi cô. Và người cha bất hạnh của cô cũng thấy cần phải làm như vậy.
Theo Pháp Luật & Cuộc Sống