Báo chí Hàn Quốc loan tin CHDCND Triều Tiên đă cẩn thận lên kế hoạch loại trừ Tổng tham mưu trưởng quân đội Ri Yong-ho trong thời gian dài.
Cuối tuần trước, KCNA đăng bài xă luận bác bỏ các “tin đồn bôi nhọ” liên quan đến việc miễn nhiệm Tổng tham mưu trưởng quân đội, Phó nguyên soái Ri Yong-ho nhưng những thông tin xung quanh vụ này vẫn rất thu hút sự quan tâm của dư luận.
Truyền thông nước ngoài dẫn lời nhiều chuyên gia không tin rằng ông Ri phải ra đi đơn thuần v́ lư do sức khỏe.
Cựu Phó nguyên soái Triều Tiên thời tại vị
Thậm chí tờ Chosun Ilbo dẫn lời một số quan chức Hàn Quốc cho hay đang điều tra thông tin rằng ông Ri đă bị thương hoặc thiệt mạng cùng nhiều binh sĩ trong cuộc đụng độ với lực lượng của Phó nguyên soái Choe Ryong-hae.
Đến hôm qua, Chosun Ilbo tiếp tục dẫn một số nguồn tin t́nh báo Hàn Quốc cho rằng kế hoạch khai trừ Phó nguyên soái Ri đă được chuẩn bị và âm thầm thực hiện từ lâu bởi phe của đại tướng Jang Song-thaek.
Ông Jang là dượng của nhà lănh đạo Kim Jong-un và nằm trong nhóm cố vấn lăo thành cấp cao giúp Nguyên soái Kim củng cố quyền lănh đạo.
Ông Ri Yong-ho bị cho là đă đánh mất sự tín nhiệm của lănh đạo Kim Jong-un - Ảnh: AFP
Theo nguồn tin này, từ đầu năm nay, ông Jang cùng cánh tay mặt là ông Choe liên tục kiểm tra các căn cứ quân sự dưới sự chỉ huy trực tiếp của ông Ri để bảo đảm súng ống, đạn dược được đặt trong tầm kiểm soát.
Những sư đoàn bị cho là trung thành với Tổng tham mưu trưởng đều bị giám sát chặt chẽ hoặc điều động đến các khu vực xa xôi.
Mặt khác, phe ông Jang t́m mọi cách chỉ ra “sai lầm” của những người thân cận bên cạnh ông Ri. Trong đó có việc quân đội Triều Tiên không tấn công trụ sở của một số cơ quan truyền thông miền Nam thường xuyên “đưa tin bôi nhọ” về B́nh Nhưỡng dù đă có tọa độ chính xác.
Bản thân Phó nguyên soái Ri th́ bị quy trách nhiệm trong vụ phóng tên lửa đẩy vệ tinh thất bại hồi tháng 4.
Ngoài ra, c̣n có nhiều tin đồn rằng mật vụ của ông Jang đă bí mật theo dơi, nghe lén và thu âm những cuộc trao đổi giữa các thành viên gia đ́nh Ri với nội dung chỉ trích ông Kim Jong-un và những ủng hộ nhà lănh đạo trẻ này. “Những người trung thành với ông Jang có thể đă cẩn thận lập mưu loại trừ ông Ri và các đối thủ khác trước khi họ có thể củng cố quyền lực”, giới t́nh báo Hàn Quốc nhận định.
Trung Quốc lo ngại ?
Bên cạnh đó, vụ ông Ri bị miễn nhiệm mọi chức vụ cũng đă khiến Trung Quốc lo ngại về an ninh. Báo Yomiuri Shimbun ngày 22/7 dẫn một số nguồn tin ở Hồng Kông cho hay quân đội Trung Quốc đă điều 4 máy bay cảnh báo sớm tới dọc biên giới 2 nước để ngăn chặn binh sĩ Triều Tiên hoặc thậm chí là cá nhân ông Ri dùng máy bay chiến đấu đào tẩu.
Đến nay, khu vực này vẫn đang được giám sát cả ngày lẫn đêm để tránh mọi biến cố. Hiện Bắc Kinh vẫn chưa ra tuyên bố chính thức nào về các thông tin nói trên.
Ngoài ra, có nhiều ư kiến về lư do ông Ri phải rút khỏi các chức vụ. Reuters dẫn một nguồn tin cấp cao cho hay vị Phó nguyên soái này cực lực phản đối kế hoạch cải cách kinh tế của nhà lănh đạo Kim Jong-un và ông Jang Song-thaek.
Theo đó, cựu Tổng tham mưu trưởng là người ủng hộ mạnh nhất chính sách “quân đội trước tiên” từ thời ông Kim Jong-il và phản đối việc chính phủ mới muốn giành quyền kiểm soát kinh tế.
Cũng có chuyên gia Hàn Quốc cho rằng có thể nhà lănh đạo Kim muốn tăng cường quyền kiểm soát đối với quân đội, vốn có tầm ảnh hưởng cực lớn nhờ chính sách nói trên.
Một lư do khác là đấu đá giữa ông Ri và ông Jang. Theo Chosun Ilbo, ông Ri từng nêu ra các sai lầm của ông Jang và chỉ trích Phó nguyên soái Choe là người “kiêu ngạo, cáo mượn oai hùm”.
Ông Ri, 70 tuổi, được phong thiếu tướng vào tháng 4.2002 và tới năm 2003 th́ được chọn làm người đứng đầu đơn vị bảo vệ B́nh Nhưỡng và gia đ́nh ông Kim Jong-il, theo Wall Street Journal.
Ông trở thành Tổng tham mưu trưởng quân đội Tiều Tiên vào năm 2009 và một năm sau th́ nhận chức Phó chủ tịch Quân ủy trung ương cùng hàm Phó nguyên soái.
Ông Jang Song-thaek, 66 tuổi (ảnh), là chồng bà Kim Jong-hui, em gái ông Kim Jong-il. Ông hiện là Phó chủ tịch Ủy ban Quốc pḥng, kiểm soát Ban An ninh quốc gia, cảnh sát và các cơ quan an ninh khác. Với cương vị này, ông Jang dễ dàng theo dơi các mục tiêu cần thiết, theo tờ Chosun Ilbo.
Theo Văn Khoa - Minh Trung/ Thanh Niên