Có lẽ sau khi nghe lời phát biểu của ông Nguyễn Văn T́nh Cục trưởng Hợp tác quốc tế, Bộ Văn hóa Thể thao Du lịch khẳng định cô Lư Nhă Kỳ có bằng đại học, không nhất thiết phải trưng ra công chúng, ông giáo già có tâm hồn nhà thơ trẻ Nguyễn Duy Xuân bị sốc nặng.
Bằng giả, bằng rởm khá phổ biến hiện nay ở VN
Qua điện thoại thấy giọng bác vẫn chưa hết ấm ức:
- Anh có việc nhờ chú đây!
- Việc ǵ? Sao bác không meo miếc cho em, đỡ tốn kém.
- Có việc rất cần mới gọi cho chú, xem cho anh bên ấy có Trường đại học tên Real hay Alexander Wiegand không? Anh cũng gửi cho chú mấy bài báo, đọc sẽ hiểu.
Ông bác đă nói vậy, buộc ḿnh phải làm thôi, tôi lẩm bẩm. Buổi chiều ŕnh mấy cháu sinh viên hàng xóm đi học về, tôi nhờ tra cứu. Các cháu bảo không có trường Uni hay Hochschule nào có tên Alexander Wiegand. Duy nhất một công ty sản xuất thiết bị, đồng hồ đo áp lực mang tên Wika Alexander Wiegand, có trường dạy nghề (Fachschule). Công ty này có liên kết với một số trường đại học (Fachhochschule) chủ yếu đào tạo dạng vừa học vừa làm cho hăng. Do vậy Công ty Wika Alexander Wiegand không có chức năng cấp chứng chỉ đại học, mà phải do trường đại học cấp. Nếu như cô Lư Nhă Kỳ tốt nghiệp trung học nghề (Fachabitur) của nhà máy, sau đó học tiếp lên đại học sẽ nhận được chứng chỉ tốt nghiệp của một trong bốn trường liên kết dưới đây:
- Hochschule Mosbach.
- Hochschule Aschaffenburg.
- Hochschule Dual.
- Fachhochschule Schweinfurt.
Lănh đạo pḥng đào tạo của nhà máy: bà Yvonne Busch.
Tel- +49-93721329013
Fax- +49-93721329981
e-mail –
y.busch@wika.de – Web: wika.de (bằng cả hai thứ tiếng Đức – Anh)
Địa chỉ: Alexander Wiegand strasse 30 – 63911 Klingenberg – Deutschland.
Cho chắc ăn, tôi lọ mọ đến nhà ông bạn Tiến sĩ rượu, chuyên gia nghiên cứu dịch vụ đưa, đón người du học. Vắt óc suy nghĩ và tra cứu một hồi, ông khẳng định:
- Mấy thằng sinh viên nói đúng đấy. Ở Đức không có Trường đai học Alexander Wiegand, chỉ có Công ty Wika- Alexander Wiegand liên kết đào tạo bậc đại học mà thôi.
Quả thật khi đọc xong mấy bài báo do bác Xuân gửi, tôi không chịu nổi cái tính không minh bạch, úp mở của ông Nguyễn Văn T́nh. Chả trách ǵ bệnh cao máu của ông giáo già Duy Xuân cứ giật lên đùng đùng.
Ở đây công luận người ta cần sự trung thực của người đại diện cho họ để mang chuông đi đấm nước người, chứ không phải họ đ̣i hỏi cô Lư Nhă Kỳ phải có bằng đại học. Sự đ̣i hỏi của công chúng hoàn toàn chính đáng. Nếu cô Lư Nhă Kỳ có bằng đại học do Trường Alexander Wiegand cấp th́ chỉ việc đưa ra, mọi nghi ngờ sẽ tan biến. Tôi cho rằng ông Nguyễn Văn T́nh không khôn khéo, trịch thượng thách thức dư luận (không xứng tầm lănh đạo một cục). Và nếu như cô Lư Nhă Kỳ không khai trong lư lịch th́ chẳng ai truy vấn làm ǵ, v́ công việc của cô không đ̣i hỏi bằng cấp. Nhưng dường như cái thói sỹ hăo nó cứ luẩn quẩn măi đâu đây trong con người chúng ta.
Trước đây chỉ mấy tháng thôi (5-5-2011), ông Guttenberg Bộ trưởng Quốc pḥng Đức, một con người được báo chí, công chúng đánh giá tài năng nhất trong hàng ngũ bộ trưởng, nhưng khi người ta phát hiện ra chỉ một đoạn văn trong luận văn Tiến sĩ của ông sao chép của người khác, trước sức ép của dư luận đ̣i hỏi tính trung thực, ông đă phải từ chức. Mặc dù ông đă xin lỗi và giải thích quên không đề tên tác giả. Tất nhiên chứng chỉ Tiến sĩ của ông bị Đại học Fürth thu hồi.
Đào tạo từ bậc tiểu học đến đại học Đức không thống nhất theo Bộ Giáo dục như Việt Nam. Chương tŕnh học phổ thông có tiểu bang 12 năm, lại có tiểu bang 13 năm. Sách giáo khoa cũng vậy, có nhiều bộ sách khác nhau, các trường tự chọn, nhưng bằng cấp giá trị như nhau. Tiểu học (Grundschule) từ lớp 1 đến lớp 4. Sau đó căn cứ vào học lực và sở thích chia ra làm hai hướng đào tạo:
- Vào học Trường Gymnasium từ lớp 5 đến lớp 12, có bang 13, sau khi tốt nghiệp (Abitur) có thể vào học Uni hay hochschule. Hướng này chủ yếu cho các ngành nghiên cứu (Ở Đức không phải thi đại học).
- Vào học Mittelschule, có bang gọi Realschule, từ lớp 5 đến lớp 10 sau đó vào trường học nghề (Fachschule) 3 năm. Sau khi tốt nghiệp trung học nghề (Fachabitur), học sinh đă là thợ lành nghề, có thể vào hăng, xưởng làm việc. Nếu muốn học tiếp th́ theo học Fachhochschule 4 hoặc 5 năm trở thành Kỹ sư thực hành. Hướng này hiện nay nhiều sinh viên theo học v́ sau khi tốt nghiệp dễ xin việc. (Hochschule Việt Nam dịch ra là cao đẳng, nhưng Trường Medizinisch Hochschule Hannover, đào tạo ra Bác sỹ, rồi Tiến sĩ – Tiến sĩ y khoa Philip Röler, hiện nay ông Phó thủ tướng CHLB Đức, cha mẹ đẻ ông đều là người Việt – học ở trường này).
Tất cả các cấp học, học sinh không phải đóng học phí. Sinh viên bậc đại học, nếu như gia đ́nh không có khả năng, Nhà nước sẽ đài thọ toàn bộ tiền thuê nhà, và sinh hoạt, cũng như bảo hiểm y tế. Nhưng tính trung thực, và tinh thần tự giác của học sinh rất cao, sinh viên Đức không bao giờ ỉ lại, có lẽ do môi trường giáo dục của họ.
Thiết nghĩ người đại diện cho một quốc gia, đức tính trung thực phải đặt lên hàng đầu, rồi mới đến tài năng và ḷng nhiệt thành. Sự gian dối có khi nó làm vấy bẩn một cá nhân một tổ chức nào đó, nhưng đôi khi nó làm đen tối bộ mặt cả quốc gia, và niềm tự hào dân tộc sẽ bị đánh mất.
Đức quốc 8-10-2011
© Đỗ Trường
© Đàn Chim Việt