Nguồn gốc chiếc tai nghe đầu tiên

Nguồn gốc chiếc tai nghe đầu tiên

Việc không được cấp bằng sáng chế chính thức gây khó khăn cho các nhà nghiên cứu muốn tìm ra nguồn gốc tai nghe.

Một vài thế kỷ trước, khi khoa học phát triển nhanh, nhiều phát minh quan trọng được ra đời. Không thiếu những trường hợp các nhà khoa học nghiên cứu độc lập nhưng được cấp chung bằng sáng chế vì công bố cùng thời điểm. Tai nghe cũng là một trường hợp tương tự vì có nhiều người cùng ý tưởng chế tạo ra, nhưng không ai đượccấp bằng sáng chế nên các nhà nghiên cứu lịch sử đã gặp khó khăn khi muốn tìm ra nguồn gốc chiếc tai nghe đầu tiên.



DT-48, mẫu tai nghe được giới thiệu năm 1937. Ảnh: Beyerdynamic.

Các trang báo về công nghệ phương Tây từng đề cập nhiều thông tin khẳng định những quan điểm khác nhau về nguồn gốc tai nghe. Có trang cho rằng chiếc tai nghe đầu tiên được chế tạo năm 1958 bởi John C. Koss, người sáng lập hãng sản xuất tai nghe nổi tiếng cùng tên. Nhưng cũng có thông tin đề cập tới DT48 được thiết kế vào năm 1937 bởi Eugen Beyer, hãng Beyerdynamic GmbH. Nhưng tờ The New York Times lại đề cập đến một chiếc tai nghe được chế tạo vào năm 1910 bởi Nathaniel Baldwin.



Mẫu tai nghe của Baldwin. Ảnh: Vintage Headphones.

Thực tế có nhiều bằng chứng về chiếc tai nghe năm 1910 của Nathaniel Baldwin. Trong tài liệu "History of Communications-Electronics" của quân đội Mỹ, đô đốc Arthur Jepy Hepburn, người đứng đầu sư đoàn tín hiệu radio hải quân lúc bấy giờ, viết lại "qua một bức thư từ thành phố Salt Lake viết bằng mực tím trên giấy hồng, người viết, ông Baldwin, nói rằng ông ta đang gửi một đôi tai nghe, và đề xuất được thử nghiệm. Ông cho biết chúng có trở kháng khoảng 2.000 Omh, phù hợp với tiêu chuẩn của hải quân, nhưng ông không chắc chắn vì không có cách nào đo đạc cụ thể". Ngoài ra, tài liệu còn đề cập đến độ nhạy cao của tai nghe mới so với những mẫu cũ của quân đội, và sau nhiều lần thử nghiệm thất bại, Baldwin cũng thành công trong việc làm người sử dụng thoải mái hơn khi đeo thiết bị của mình. Như vậy, hai trường hợp cho rằng tai nghe đầu tiên xuất hiện năm 1958 và 1937 có thể tạm bỏ qua.

Tuy nhiên, theo tài liệu này, sáng chế của Baldwin tốt hơn những sản phẩm cũ, như vậy, ta thấy được đây chưa phải là chiếc tai nghe đầu tiên, và dựa trên những gì đô đốc Arthur viết, thiết bị này phù hợp với chuẩn của quân đội Mỹ, chứng tỏ Baldwin đã chú ý đến những mẫu cũ đang được sử dụng.



Electrophone có bốn dây nối. Ảnh: Bobsoldphones.

Một lý do khác chứng tỏ Baldwin không phải là người đầu tiên sáng chế ra tai nghe là thiết bị được BBC gọi là "iPhone của thế kỷ 19". Sản phẩm công nghệ cao từ năm 1895 có tên gọi "Electrophone" này được miêu tả "nếu người sử dụng muốn nghe opera, họ có thể được kết nối đến rạp hát opera hoàng gia, chỉ cần đeo thiết bị vào tai và thưởng thức". Electrophone thậm chí còn có khả năng phát tín hiệu âm thanh stereo bởi bốn dây nối như mô tả trong hình.



Tai nghe của Ernest Mercadier. Ảnh: Peter Peregrinus.

Tuy nhiên, electrophone vẫn chưa phải là tai nghe đầu tiên. Hình trên là bức vẽ một người đang ghi chép trong khi đang đeo một đôi tai nghe của Ernest Mercadier, được trích ra từ cuốn "Vintage Telephones of the World", tác giả P. J. Povey và R. A. J. Earl, xuất bản tại London năm 1888. Mercadier làm việc ở Paris, ông công bố thiết bị được mô tả trong hình với tên gọi "Bi-Telephone".

Một bằng chứng khác, trang 3 và 4 của cuốn "The Electrical Engineer" được xuất bản 6/7/1888 có đề cập "sản phẩm được thiết kế đặc biệt, nhờ đó người dùng được hoàn toàn tự do hai tay. Thiết bị được giữ trên đầu bằng một mảnh da, hoặc vải, cho phép một bộ phận phát âm (hoặc hai tùy nhu cầu) ở sát tai người nghe. Hình thức này được đã được sử dụng rộng rãi ở Lisbon bởi nhiều người vẫn muốn nghe opera mà không muốn ra khỏi nhà mình".

Như vậy, đây có thể là chiếc tai nghe đầu tiên được sáng chế, tùy vào định nghĩa tai nghe và công việc mà người sử dụng cần làm. Tuy vậy, dù còn cồng kềnh với bộ thu tín hiệu nặng nề, vai trò của chiếc tai nghe được sử dụng năm 1888 để nghe nhạc tại nhà, vẫn giống như sản phẩm của Koss làm được năm 1958.

Nguyên Khánh

theo sohoa