Lầu Năm Góc lần đầu hé lộ mệnh lệnh bất ngờ từ ông Pence. Mới đây Lầu Năm Góc công bố tài liệu mật cho thấy cựu Phó tổng thống Mike Pence yêu cầu quyền bộ trưởng Quốc pḥng cho "dọn sạch Đồi Capitol" trong cuộc bạo loạn ngày 6/1.
Tài liệu nội bộ của Lầu Năm Góc do hăng thông tấn Mỹ tiếp cận được hôm 10/4 tiết lộ các chi tiết lần đầu được biết tới về nỗ lực của quan chức Mỹ trong việc t́m cách dập tắt cuộc tấn công khi người ủng hộ cựu tổng thống Donald Trump tràn vào Điện Capitol ngày 6/1, theo AP.
Theo đó, trong một cuộc điện thoại khẩn cấp cho quyền bộ trưởng Quốc pḥng, cựu Phó tổng thống Mike Pence lúc đó đă yêu cầu phải tái lập trật tự. Yêu cầu được đưa ra hai giờ sau khi Điện Capitol bị tấn công trong ngày Thượng viện công bố kết quả cuộc kiểm phiếu đại cử tri.
Lần đầu tiết lộ
Ông Chuck Schumer, lănh đạo phe đa số tại Thượng viện, và bà Nancy Pelosi, Chủ tịch Hạ viện, cũng đă yêu cầu quân đội triển khai lực lượng Vệ binh quốc gia. “Chúng tôi cần giúp đỡ”, trích khẩn cầu của hai nhân vật cấp cao của Quốc hội Mỹ.

Người biểu t́nh tràn vào Điện Capitol trong vụ bạo loạn rung chuyển nền dân chủ Mỹ ngày 6/1. Ảnh: Reuters.
Tại Lầu Năm Góc, các quan chức khi đó đang thảo luận về báo cáo nguy cơ bạo lực. Tướng Mark Milley, Chủ tịch hội đồng tham mưu trưởng, nói rằng: “Chúng ta phải thiết lập lại trật tự”.
Cuộc bạo loạn bắt đầu từ chiều 6/1. Trước đó, cựu Tổng thống Donald Trump đă nói với đám đông 10.000 người trong một sự kiện ủng hộ ông rằng hăy đến Điện Capitol. Và sự hỗn loạn đă xảy ra ở Điện Capitol nhiều giờ sau đó.
Vào 13h15, cuộc tuần hành vẫn diễn ra trong ôn hoà, ngay trước khi một số người trở nên hung hăng, họ lao qua hàng rào và hành hung các sĩ quan cảnh sát.
13h49, Cảnh sát trưởng khu vực Capitol Steven Sund đă gọi điện cho Thiếu tướng William Walker, Chỉ huy trưởng lực lượng Vệ binh Quốc gia, để yêu cầu hỗ trợ khi bạo lực leo thang. Ông Walker đă thông báo cho Thượng viện ngay sau đó.
14h10, người biểu t́nh phá cửa chính và cửa sổ của Thượng viện. Họ lùng sục khắp hội trường để t́m kiếm những người kiểm phiếu đại cử tri. Ông Sund đă yêu cầu ít nhất 200 thành viên bảo vệ “và nhiều hơn nữa nếu có sẵn”. Nhưng đáp lại không có lực lượng nào sẵn sàng ứng cứu ngay, theo tài liệu của Lầu Năm Góc.
16h17, cựu Tổng thống Trump đă kêu gọi những người ủng hộ ông nên "về nhà trong ḥa b́nh" trên Twitter.
16h18, những kẻ bạo loạn giờ đây la hét đ̣i treo cổ ông Pence. Cựu phó tổng thống đă gọi điện cho quyền bộ trưởng Quốc pḥng gia hạn một mốc thời hạn để bảo vệ ṭa nhà. Hơn mười phút sau, phương án xuất quân đă được chốt.
Nhiều thiếu sót về thông tin t́nh báo
16h40, bà Pelosi và ông Schumer "cáo buộc bộ máy an ninh quốc gia đă biết trước việc những người biểu t́nh lên kế hoạch tấn công vào Điện Capitol” trong cuộc gọi kéo dài 30 phút với Tướng Milley và các nhà lănh đạo Lầu Năm Góc.
Khoảng một tiếng đồng hồ sau, 155 thành viên Vệ binh Quốc gia đầu tiên có mặt. T́nh h́nh được kiểm soát. Điện Capitol tuyên bố an toàn lúc 20h.

H́nh ảnh ông Mike Pence đang trú ẩn trong khi cuộc bạo loạn diễn ra. Ảnh: AP.
Tài liệu này đă mô tả cụ thể về nỗi sợ hăi và cơn hoảng loạn trong khi cuộc bạo loạn diễn ra. Đồng thời, các chi tiết c̣n cho thấy việc ông Trump không hành động và từ chối kêu gọi những người ủng hộ quay đầu đă làm chậm nỗ lực kiểm soát sau cuộc tấn công.
Bên cạnh đó, tài liệu thể hiện nhiều thiếu sót về thông tin t́nh báo, các sai lầm chiến thuật và sự chậm trễ của bộ máy hành chính trong việc nhận thức quy mô và cường độ của một cuộc biểu t́nh bạo lực được tiến hành bởi chính công dân của ḿnh.
Không có sự góp mặt của ông Trump, trách nhiệm quản lư này đặt trên vai các quan chức Lầu Năm Góc, các thành viên cấp cao của Nhà Trắng, các nhà lănh đạo Quốc hội Mỹ và cựu Phó tổng thống Pence, người đă ẩn náu trong pḥng an toàn để cố gắng xử lư t́nh h́nh.
Sự kiện đă làm năm người đă thiệt mạng, trong đó có một sĩ quan cảnh sát. Hơn 400 người khác bị buộc tội sau đó.
Thượng nghị sĩ Amy Klobuchar, người đại diện cơ quan điều tra cuộc bạo loạn, khẳng định: “Chúng tôi cần biết rơ lư do ḿnh thất bại (trong nỗ lực kiểm soát t́nh h́nh), từng cái một".
VietBF@ sưu tập.