Phó tổng thống Mỹ Kamala Harris sẽ rời nhiệm sở vào tháng 1/2025 ở tuổi 60, đối mặt với tương lai chính trị chưa chắc chắn nhưng có rất nhiều lựa chọn.
Trong 74 ngày nữa, Phó tổng thống Mỹ Kamala Harris sẽ rời nhiệm sở mà chưa có kế hoạch cụ thể nào về những bước đi chính trị tiếp theo. Bạn bè, trợ lý và đồng minh chính trị cho rằng còn quá sớm để cân nhắc, thậm chí lập kế hoạch, cho giai đoạn tiếp theo. Song họ đều đồng tình người phụ nữ 60 tuổi này sẽ có rất nhiều lựa chọn.
Giống những ứng viên tổng thống từng thất bại, bà Harris đang trải qua cú sốc chính trị. Sáng 5/11, bà là lãnh đạo đảng Dân chủ và được coi là tương lai của đảng. Sáng 6/11, nhiều quan chức mong đợi phó tổng thống vẫn đóng góp cho đảng nhưng muốn thoát khỏi kỷ nguyên Joe Biden càng sớm càng tốt.
“Tôi tin rằng bà ấy được tôn trọng hơn bao giờ hết trong nội bộ đảng”, Phó thống đốc California Eleni Kounalakis, một đồng minh lâu năm của bà Harris, nói. “Câu hỏi thực sự đặt ra là bà ấy muốn gì? Tôi cho rằng bà ấy chỉ đang muốn suy ngẫm, nhưng sẽ có câu trả lời trong những tháng tới”.
Chờ thời cơ và tái tranh cử vào năm 2028
Đảng Dân chủ thường không muốn những ứng viên tổng thống đã thua cử quay lại cuộc đua một lần nữa.
Sau thất bại năm 2016, bà Hillary Clinton được coi là ứng viên nhiều khuyết điểm. Ông John Kerry trở lại Thượng viện Mỹ và cuối cùng trở thành ngoại trưởng. Còn ông Al Gore cân nhắc tái tranh cử tổng thống vào năm 2004, nhưng sau đó ủng hộ ông Howard Dean trong bầu cử sơ bộ của đảng Dân chủ.
Không có nhiều lý do để tin rằng đảng Dân chủ háo hức đề cử bà Harris làm ứng viên năm 2028, đặc biệt khi ông Donald Trump dễ dàng giành được phiếu đại cử tri. Bà nhận được đề cử năm 2024 một phần vì Tổng thống Biden rời bỏ cuộc đua và đảng không có đủ thời gian tổ chức bầu cử sơ bộ đúng nghĩa.
Tuy nhiên, bốn năm là khoảng thời gian dài trong chính trị. Bà Harris có thể tiếp cận mạng lưới nhà tài trợ lớn nhất của đảng, và biết đâu cử tri Mỹ sẽ hối hận nếu nhiệm kỳ thứ 2 của ông Trump đi theo đúng hướng bà từng dự đoán.
Bà Harris có thể đợi thời cơ và ứng cử một lần nữa cho cuộc đua vào Nhà Trắng năm 2028. Ảnh: Reuters.
Tranh cử vào chức vụ cấp thấp hơn
Về mặt lý thuyết, việc trở lại Thượng viện Mỹ là một lựa chọn, nhưng không khả thi. Năm tới, California sẽ có hai thượng nghị sĩ trong nhiệm kỳ đầu tiên và họ khó có khả năng từ chức trong thời gian tới.
California sẽ có ghế trống cho chức thống đốc vào năm 2026. Tuy nhiên, bà Harris khả năng cao không muốn vận động tranh cử chống lại những đảng viên Dân chủ khác, trong đó có bà Kounalakis.
Song nếu làm vậy, bà Harris sẽ không phải phó tổng thống đầu tiên tranh cử thống đốc California sau khi thua trong cuộc đua vào Nhà Trắng. Ông Richard M. Nixon thua cử tổng thống vào năm 1960, tiếp đến là thống đốc hai năm sau đó. Sau 2 lần thất bại, ông Nixon nói với phóng viên: “Các vị sẽ không còn Nixon để bàn luận nữa, vì đây là cuộc họp báo cuối cùng của tôi”.
6 năm sau, ông Nixon cuối cùng đã giành được Nhà Trắng, mặc dù mọi thứ không hoàn toàn suôn sẻ sau đó.
Tham gia khu vực tư nhân
Trong suốt chặng đường vận động tranh cử, bà Harris nhiều lần tuyên bố khách hàng duy nhất trong sự nghiệp của mình là người dân. Rất nhiều người có nhiều tiền và kinh doanh ở Washington hay California sẽ hài lòng khi bà nhận họ làm khách hàng, trong trường hợp phó tổng thống vào một công ty luật hoặc tổ chức vận động hành lang.
Kiếm tiền sau chính trường ở Washington là một con đường quen thuộc đến mức việc tuyển dụng các thành viên Quốc hội đã nghỉ hưu và thất bại bắt đầu từ rất lâu trước khi họ rời nhiệm sở. Mặc dù sẽ kiếm được một khoản kha khá, bà Harris có lẽ sẽ tránh tham gia vận động hành lang hoặc luật doanh nghiệp nếu có ý định tái tranh cử tổng thống.
Làm công tác vận động hoặc tham gia nhóm chuyên gia tư vấn
Khi đảng Cộng hòa nắm Nhà Trắng, Trung tâm Tiến bộ Mỹ tại Washington trở thành nơi tạm trú cho các nhân viên trong chính quyền đảng Dân chủ tương lai và các ứng viên tiềm năng. Song việc tham gia một nhóm chuyên gia tư vấn hiện có thể là một bước đi quá tầm thường với một người từng đứng trước cơ hội ngồi vào Phòng Bầu dục.
Việc thành lập một tổ chức mới cũng sẽ là nhiệm vụ gian nan, khi đòi hỏi phải gây quỹ từ các nhà tài trợ đảng Dân chủ, những người đang kiệt sức và tức giận về màn trình diễn năm 2024 của đảng.
Trước khi tham gia công tác vận động chính sách hoặc một nhóm nghiên cứu, bà Harris cần phải xác định muốn vận động chính sách gì. Chiến dịch tranh cử của phó tổng thống chủ yếu thúc đẩy các chính sách của chính quyền Biden. Vào năm 2025, bà sẽ thoát khỏi “chiếc áo bó” đó và một lần nữa ưu tiên mọi vấn đề mình quan tâm.
Viết một cuốn sách
Không thiếu những nhà xuất bản, và thậm chí công chúng, quan tâm đến trải nghiệm của bà Harris trong chính quyền Biden và khi tranh cử với ông Trump.
Bà Clinton đã viết một cuốn sách có tựa đề What Happened (Điều gì đã xảy ra) sau thất bại năm 2016, còn ông Gore lao vào các hoạt động bảo vệ môi trường và sản xuất bộ phim tài liệu An Inconvenient Truth (Một sự thật khó chịu).
Mức độ thẳng thắn chia sẻ cảm xúc của bà Harris sẽ tỷ lệ thuận với tham vọng tham gia vào lĩnh vực công một lần nữa.
Dành thời gian cho bản thân
Gợi ý duy nhất liên quan tới kế hoạch hậu bầu cử của bà Harris là muốn thưởng thức nhiều món ăn không có trên máy bay trên đường đi vận động tranh cử. “Tôi dự định tăng thêm vài kg sau khi chuyện này kết thúc”, bà nói hôm 27/10.
Phó tổng thống cũng có thể noi gương bà Clinton. Vài ngày sau khi thua ông Trump vào năm 2016, cựu ngoại trưởng được phát hiện đang đi dạo tại Chappaqua, New York.
Bà Harris vẫn còn 10 tuần nữa sinh sống trong Đài quan sát Hải quân, nơi không có nhiều địa điểm đi bộ đường dài lý tưởng. Song Công viên Rock Creek ở Washington nằm gần đó, với nhiều con đường tuyệt đẹp, sẽ là một lựa chọn không tồi dành cho phó tổng thống hoặc những người ủng hộ bà đi bộ giải tỏa căng thẳng hậu bầu cử.
VietBF@sưu tập
