Các nhà khảo cổ học phát hiện những khối phô mai halloumi nằm trơ trọi suốt hàng ngh́n năm trong khi khai quật di chỉ Saqqara ở Giza.

Nhóm khảo cổ làm việc ở nghĩa trang Saqqara, nơi t́m thấy hũ chứa phô mai cổ đại. Ảnh: Bộ Du lịch và Cổ vật Ai Cập
Theo Mostafa Waziri, Tổng thư kư Hội đồng cổ vật tối cao Ai Cập, các tảng phô mai màu trắng đóng khuôn được t́m thấy trong một số hũ gốm khắc chữ Demotic, loại chữ cũng xuất hiện trên phiến đá Rosetta nổi tiếng. Phát hiện nằm trong nhiệm vụ khai quật của Ai Cập ở nghĩa trang Saqqara, theo thông báo của Bộ Du lịch và Cổ vật.
Những hũ halloumi có niên đại từ vương triều thứ 26 và 27 của Ai Cập (khoảng năm 664 - 404 trước Công nguyên). Nhóm nghiên cứu cho biết có một số hũ chưa mở. Kế hoạch của họ là mở các hũ c̣n lại và kiểm tra phô mai trong đường ống. Kết quả kiểm tra xác nhận phô mai t́m thấy ở Saqqara có vị chua.
Halloumi là loại phô mai truyền thống của Cyprus, làm từ hỗn hợp sữa dê, cừu và cả sữa ḅ. Dù có thể ăn sống, loại phô mai này rất dễ nướng và rán nên có thể thay thế thịt. Kết cấu đàn hồi, bán cứng của nó có thể so với phô mai mozzarella. Halloumi rất phổ biến với các nền văn hóa ở phía đông Địa Trung Hải. Phô mai halloumi ngày nay được làm từ loại sữa rẻ và phổ biến nhất là sữa ḅ. Ghi chép cổ nhất về halloumi là của những du khách Italy tới Cyprus vào giữa thế kỷ 16. Các nhà nghiên cứu vẫn chưa thể xác định nguồn gốc công thức của phô mai halloumi.
Trong những năm gần đây, giới nghiên cứu đă t́m thấy hơn 100 quan tài ở nghĩa trang Saqqara. Nhiệm vụ t́m kiếm cổ vật Ai Cập đă diễn ra ở di chỉ này từ năm 2018. Qua 5 đợt khai quật, các nhà nghiên cứu đă t́m thấy mộ của một thầy tu ở vương triều thứ 5, 3 ngôi mộ từ thời Tân vương quốc mới và 4 ngôi mộ từ thời Cổ vương quốc, kèm theo hơn 1.000 bùa hộ mệnh, tượng mèo bằng gỗ và xác ướp động vật.