Ngay sau khi Ngân hàng Nhà nước công bố điều chỉnh tỷ giá đồng USD tăng  thêm 1%, các doanh nghiệp (DN) nhập khẩu sau một đêm mất hàng trăm tỷ  đồng.   
  Ngành thức ăn chăn nuôi sẽ gặp khó. Ảnh: Phạm Anh.
  
 Doanh nghiệp nhập khẩu kêu trời
  
 Ông Trần Ngọc Năm - Phó  Tổng GĐ Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) cho biết, các DN nhập  khẩu như Petrolimex chủ yếu thanh toán bằng ngoại tệ. 
  
 Do tỷ giá USD tăng nên  tiền thanh toán bằng VND cũng tăng theo. Theo ông Năm, Petrolimex luôn ở  trong trạng thái phải đi vay; nợ ngân hàng bằng ngoại tệ. Hơn nữa, khi  bán hàng, nước ngoài thường cho trả chậm từ 30 đến 60 ngày.
  
 Ông Năm cho biết, năm  2011 điều chỉnh tỷ giá, Petrolimex đã phải chịu khoản chênh lệch gần  1.800 tỷ đồng. “Đợt này, Petrolimex cũng mất đứt 190 tỷ đồng chỉ sau một  đêm”, ông Năm nói.
  
 Chủ tịch Hiệp hội Thức  ăn Chăn nuôi Việt Nam Lê Bá Lịch cho biết, việc điều chỉnh tỷ giá lần  này sẽ ảnh hưởng ngành thức ăn chăn nuôi. Bởi vì ngành này phụ thuộc vào  60-65% nguyên liệu nhập khẩu. Năm 2012, cả nước chi tới 3,9 tỷ USD nhập  các loại nguyên liệu phục vụ ngành công nghiệp chế biến thức ăn chăn  nuôi; 5 tháng đầu năm 2013 cũng bỏ ra khoảng 1,2 tỷ USD. 
  
 Theo ông Lịch, tăng tỷ  giá, các DN xuất khẩu mừng, còn nhập khẩu sẽ khó khăn hơn khi phải bỏ  tiền ra mua ngoại tệ giá cao. Thời gian qua, giá nguyên liệu như khô dầu  đậu tương, đậu tương, ngô, lúa mỳ... cám các loại, cước vận tải quốc tế  đều tăng.
  
 Lần này, chưa kể các  loại phí ở cửa khẩu khi nhập về, việc nâng tỷ giá sẽ có thể khiến giá  thức ăn chăn nuôi trong nước tăng trong thời gian tới. Điều này gây áp  lực lên người chăn nuôi, nhất là trong cảnh người nuôi đang thua lỗ  nặng. 
  
 Với các DN chế biến  xuất khẩu gỗ, việc tăng tỷ giá dù sẽ tác động tích cực với xuất khẩu,  nhưng với các DN nhập khẩu gỗ nguyên liệu cũng ảnh hưởng không nhỏ. Theo  ông Nguyễn Tôn Quyền-Phó Chủ tịch, kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Gỗ và Lâm  sản Việt Nam, hiện có một số DN chuyên nhập khẩu nguyên liệu gỗ đã dừng  nhập, chuyển về làm nguyên liệu trong nước. Việc tăng tỷ giá, có thể  khiến số DN này dừng nhập tăng lên, gây khó khăn nguyên liệu chế biến.  Mặt khác, có thể DN nước ngoài, lợi thế về ngoại tệ sẽ nhảy vào để cung  cấp nguyên liệu cho DN chế biến Việt Nam.
  
 Phó Chủ tịch Hiệp hội  Thép Nguyễn Tiến Nghi cho biết, việc điều chỉnh tỷ giá ngoại tệ tăng lên  1% chắc chắn ảnh hưởng đến các DN đang nhập khẩu thép. Hiện, sản phẩm  thép và nguyên liệu sản xuất thép nhập vào Việt Nam mỗi năm khoảng 7 tỷ  USD nên điều chỉnh tỷ giá sẽ tác động trực tiếp đến các DN đang khó  khăn, nay càng khó khăn hơn.
  
 Con dao hai lưỡi 
  
 Trao đổi với PV, chuyên  gia kinh tế Bùi Kiến Thành cho rằng, khi tăng tỷ giá sẽ mất đi 1% tiền  đồng, nhập khẩu nguyên liệu sẽ đắt hơn so với trước đây. Tức là, nguyên  liệu để phân phối tiêu dùng trong nước, giá hàng nhập về sẽ đắt hơn.
  
 Theo ông Thành, dù điều  chỉnh tỷ giá có được lợi thế để gia tăng xuất khẩu. Tuy nhiên, đây cũng  là con dao hai lưỡi. Bởi vì Việt Nam nhập khẩu 90% nguyên liệu để sản xuất. Một khi giá hàng nguyên liệu nhập về tăng, giá hàng xuất đi cũng sẽ tăng. 
  
 Cũng theo ông Thành,  hiện nay, tiền đồng đang được đánh giá không phản ánh đúng thực lực, yếu  hơn nhiều so với thực tế. Nhưng bấy lâu nay, chúng ta cố gắng giữ mà  không hạ tỷ giá hối đoái nên đến lúc cũng phải điều chỉnh.
  
 “Nhập siêu ở Việt Nam  chủ yếu nguyên liệu về gia công (rồi bán) chứ không phải hàng tiêu  dùng. Do đó, giá nguyên liệu nhập về sẽ đội lên dẫn đến giá thành sản  phẩm của mình cũng bị đội lên do tỷ giá thay đổi. Khi giá cả hàng hoá  đội lên, sẽ tác động trực tiếp đến đời sống người dân vì các mặt hàng  phải nhập khẩu (xăng dầu, sữa, lúa mỳ...) sẽ phải tăng thêm 1% phần giá  phải trả cho nước ngoài”, ông Thành nói. 
  
 Đồng quan điểm, chuyên  gia kinh tế Phạm Chi Lan cho biết, việc điều chỉnh tỷ giá làm cho thị  trường ngoại tệ minh bạch hơn vì sẽ không còn 2 loại giá cách xa nhau.  Ngay cả hoạt động của các ngân hàng thương mại cũng không còn rối ren  như trước đây. 
  
 Tuy nhiên, bà Lan cho  rằng, việc tăng tỷ giá cũng có những mặt trái. “Muốn hay không, điều  chỉnh tỷ giá cũng sẽ ảnh hưởng đến sự tăng giá các mặt hàng, tiềm ẩn  nguy cơ lạm phát tăng cao”, bà Lan nói.
  
 
     Ông  Bùi Kiến Thành cho biết: Điều chỉnh tỷ giá có được lợi thế để gia tăng  xuất khẩu. Tuy nhiên, đây cũng là con dao hai lưỡi. Sở dĩ như vậy vì  Việt Nam nhập khẩu tới 90% nguyên liệu để sản xuất. Khi giá hàng nguyên liệu nhập về tăng, giá hàng xuất đi cũng sẽ tăng”. 
 | 
   
 Theo Phong Cầm - Phạm Anh
 Tiền Phong