Lấy lư do kinh tế khó khăn, gần đây một số doanh nghiệp đă 'ép' người lao động mang thai phải nghỉ việc. Hành vi nhẫn tâm, trái pháp luật, vi phạm quyền con người đáng bị lên án.
Kỳ thị nữ công nhân mang thai
Theo đơn của chị Lê Thị Kim Thanh (33 tuổi, ngụ thành phố Biên Ḥa), công nhân Công ty TNHH Mamuchi Motor Việt Nam (Khu công nghiệp Biên Ḥa 2) gửi Sở Lao động - Thương Binh và Xă hội Đồng Nai, năm 2002, chị vào làm tại công ty này với mức thu nhập khoảng 4 triệu đồng/tháng.
Đầu năm 2013, chị có thai và hay ốm nghén, lúc này một lănh đạo công ty đă liên tục nhiều lần ép chị làm đơn xin thôi việc. Do chị không đồng ư làm đơn, vị lănh đạo đó đă buộc chị phải ngồi một chỗ bằng cái ghế tự chế, khiến những người có thai như chị rất khó ngồi; đồng thời bố trí chị làm việc trong một căn pḥng nóng bức, không cho quạt, không được đi đâu, gắn camera và bố trí người giám sát chị…

Nữ công nhân Công ty Doojung Việt Nam đang mang thai bật khóc v́ bị thôi việc
Do quá bất b́nh với cách đối xử của lănh đạo công ty, chị Thanh đă làm đơn gửi Sở Lao động - Thương Binh và Xă hội, Ban Quản lư các khu công nghiệp, Liên đoàn Lao động tỉnh Đồng Nai và cơ quan báo chí.
Trao đổi với phóng viên ngày 16.5, bà Mai Thị Tuyết, Chánh thanh tra Sở Lao động - Thương Binh và Xă hội Đồng Nai, cho biết sau khi nhận đơn, Thanh tra sở đă vào cuộc và làm việc với đại diện công ty. Hiện công ty đă bố trí công việc mới cho chị Thanh phù hợp với sức khỏe của người có thai, cho chị đi khám sức khỏe đầy đủ, thu nhập không thay đổi.
Cách đây 1 tháng, tại Khu công nghiệp Phú Nghĩa, huyện Chương Mỹ (Hà Nội), Công ty TNHH Doojung Việt Nam (vốn 100% của Hàn Quốc) cũng đă ra một quyết định kỳ cục, cho tất cả các công nhân nữ mang thai đến tháng thứ 6 nghỉ việc với lư do không ở lại làm tăng ca theo chỉ đạo của công ty.
Chưa hết, công ty này c̣n “đe” công nhân bằng quy định cấm có con trong ṿng 2-3 năm. Phản đối những quy định hà khắc của công ty, công nhân đồng loạt nghỉ việc, đ́nh công. Sau nhiều ngày đ́nh công, lănh đạo công ty đă phải “xuống nước”, cho gỡ bỏ toàn bộ quy định trái khoáy. Những người mang thai nghỉ việc được đi làm lại và được trả lương những ngày nghỉ việc.
Không chỉ những phụ nữ đang mang thai bị sa thải, lấy lư do kinh doanh khó khăn, nhiều doanh nghiệp không muốn tiếp tục kư hợp đồng lao động với phụ nữ nghỉ thai sản. Chị Vũ Thị Thanh Hiền, ở khu tập thể Bộ Thủy lợi (quận Hoàn Kiếm, Hà Nội) là một ví dụ. Chia sẻ với phóng viên ngày 16.5, chị Hiền cho biết đúng vào ngày làm việc cuối cùng, trước khi nghỉ thai sản, công ty có “gợi ư” muốn chấm dứt hợp đồng lao động với lời hứa hẹn sẽ theo thỏa thuận và đền bù bằng 2 tháng lương.
Tuy nhiên, khi chị Hiền vừa sinh con được hơn 1 tháng, tổng giám đốc công ty của chị (có trụ sở ở quận Hoàn Kiếm) đă gửi thư thông báo muốn chấm dứt hợp đồng lao động với chị từ ngày 6.5, với lư do tái cơ cấu công ty mà không có thỏa thuận đền bù. “Tôi cảm thấy ḿnh bị coi thường trước lối hành xử thiếu đạo đức của công ty. Tôi đă tham vấn luật sư và gửi đơn lên Sở Lao động - Thương Binh và Xă hội nhờ giải quyết tranh chấp lao động. Tôi sẵn sàng kiện ra ṭa nếu như công ty không có câu trả lời thỏa đáng…”, chị Hiền bức xúc.
Trái luật, vô nhân đạo
Theo luật sư Trần Đ́nh Triển - Trưởng văn pḥng luật sư V́ Dân (Hà Nội), việc công ty lợi dụng lao động nữ đang nuôi con để sa thải, hoặc yêu cầu chấm dứt hợp đồng lao động không những trái luật mà c̣n trái đạo lư làm người. “Ai sinh ra chẳng từ người mẹ. Họ đang cư xử vô đạo đức với chính bản thân họ. Luật B́nh đẳng giới đă quy định quyền của người mẹ. Công ước quốc tế mà Việt Nam đang tham gia cũng bảo vệ quyền người phụ nữ. Bản thân những doanh nghiệp đó ngang nhiên vi phạm pháp luật, vi phạm đạo đức đạo lư tối thiểu của làm người. Doanh nghiệp có nghĩ đến người phụ nữ và gia đ́nh và con họ nếu nghỉ việc họ sống ra sao?... Đấy là việc làm thô bạo, xúc phạm quyền tự do của con người” - ông Triển bày tỏ.
Thạc sĩ Nguyễn Thị Diệu Hồng, Vụ B́nh đẳng giới (Bộ Lao động - Thương binh và Xă hội), cho rằng những kiểu hành xử với lao động nữ nêu trên là vô nhân đạo. Theo bà Hồng, nếu xảy ra những trường hợp trên, để bảo vệ ḿnh, người lao động có thể nhờ Công đoàn giải quyết tranh chấp lao động hoặc viết thư lên Thanh tra Sở Lao động - Thương binh và Xă hội địa phương và Công đoàn cấp trên can thiệp.
Theo luật sư Trần Đ́nh Triển, không thể nương nhẹ với hành vi trên của doanh nghiệp. Trước hết, cơ quan quản lư lao động, Sở Lao động - Thương binh và Xă hội, Hội đồng nhân dân, Công đoàn, mặt trận Tổ quốc, Phụ nữ phải lên tiếng. Nếu không chấm dứt, cho dù doanh nghiệp đó là ai cũng cần phải xử lư bằng hành chính. “Xâm phạm quyền con người có thể thu cả giấy phép. Trước hết là xử lư hành chính. Nếu có yếu tố cấu thành tội phạm, cũng cần phải xử lư mạnh hơn để làm gương”.
Bà Nguyễn Thị Thu Hồng, Phó chủ tịch Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam, cho biết người lao động có thể chuyển đơn về Ban Chính sách, Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam, số 82 Trần Hưng Đạo (quận Hoàn Kiếm, Hà Nội), để được hỗ trợ giải quyết trong những trường hợp bị kỳ thị khi mang thai và nuôi con nhỏ.
Theo Thanh niên