Đang yêu đương hẹn ḥ nồng thắm, cô gái bỗng như bị rơi xuống vực thẳm khi phát hiện người t́nh của ḿnh là một kẻ trộm liều lĩnh. Thế là tan vỡ giấc mơ yêu đương c̣n chàng trai phải vào tù thụ án.
 |
Không ít lỗi lầm xuất phát từ t́nh yêu sinh viên |
T́nh yêu thời sinh viên
Đó là một vụ án mà tôi tham gia vào tháng 7/2012. Cậu trai trẻ tên Phạm Minh Long, sinh năm 1991, cô người yêu của cậu tên Ngô Thị Mỹ Thanh (*). Họ yêu nhau đă được một năm, Long học đại học Công nghiệp thực phẩm, c̣n Thanh là sinh viên một trường Cao đẳng trên địa bàn quận Tân Phú, TP.HCM.
T́nh cảm của đôi bạn trẻ khá thắm thiết, sâu đậm. Như bao sinh viên xa nhà khác, Mỹ Thanh ở pḥng trọ chung với bạn bè. Pḥng cô có cả thảy ba người, họ đều là các cô gái sinh viên trẻ, vui tính. Chuyện các cô sinh viên ở trọ có bạn trai đến chơi thường xuyên không có ǵ lạ. Minh Long vẫn thường ghé pḥng trọ đưa đón, thăm người yêu. Rồi dần dà, Long cũng trở nên thân thiết hơn với các bạn nữ c̣n lại, thường ghé ăn cơm chung rất vui vẻ.
Pḥng Mỹ Thanh có ba chùm ch́a khoá cửa, ba cô gái mỗi cô giữ một chùm để chủ động khi đi về. V́ người yêu thường ghé chơi, đôi lúc nghỉ trưa lại khi pḥng không có ai. Để tiện cho người yêu của ḿnh đi về như các bạn cùng pḥng, Thanh làm thêm một chùm ch́a khoá nhà giao cho Long giữ. Có chùm ch́a khoá này, Long cũng dễ dàng ra vào pḥng trọ như ba thành viên kia.
C̣n trẻ, ham chơi hơn ham học, tính lại khá đua đ̣i, số tiền gia đ́nh gửi lên ăn học cứ thiếu trước hụt sau, chẳng mấy chốc Long nợ đầm đ́a. Không có tiền trả nợ bạn bè, mà nhu cầu ăn chơi th́ nhiều, khi thường xuyên đến nhà Thanh chơi, thấy trong nhà có một số tài sản có giá trị như máy vi tính, Long nảy sinh ư định trộm bán lấy tiền trả nợ và tiêu xài.
Buổi trưa hôm ấy, Long đến chở Thanh đi chơi. Đến một quán cà phê quen mà đôi t́nh nhân vẫn hay cùng nhau ngồi chuyện tṛ, Long bảo Thanh đưa ch́a khóa xe để Long chạy sang nhà bạn lấy vài thứ. Tin lời người yêu, Thanh đưa xe và ngồi lại quán chờ.
Long lấy xe máy chạy thẳng về pḥng trọ của Thanh, dùng ch́a khoá của ḿnh mở cửa pḥng, lấy trộm máy vi tính (giá trị 15 triệu đồng) đi bán được hơn 6 triệu đồng, sau đó Long ghé tiệm điện thoại mua một cái điện thoại di động mới, rồi chạy đến quán cà phê, ngồi chơi với Thanh như không có chuyện ǵ xảy ra.
Chiều cùng ngày, Thanh và ba cô bạn cùng pḥng trở về, phát hiện mất máy tính. Ban đầu, các cô gái tin rằng kẻ trộm đă ghé thăm. Nhưng sau khi định thần, họ phát hiện cửa không có dấu hiệu bị phá, điều này hoàn toàn vô lư.
Từ đây, Thanh nhớ lại hành động, thái độ và cả chiếc điện thoại mới của Long, trong đầu cô nảy sinh ra nghi ngờ. Khi cùng nhau bàn bạc và hầu như tin vào suy đoán của ḿnh, ba cô gái hẹn Long đến nói chuyện, trong cuộc tṛ chuyện này, ba cô gái yêu cầu Long bồi thường chiếc máy vi tính bị mất, nếu không sẽ làm đơn tố cáo đến công an.
Lo sợ, Long thú nhận ḿnh đă lấy máy bán để mua điện thoại và trả nợ, đồng thời Long có viết một tờ giấy cho biết ḿnh là người đă trộm máy của pḥng Thanh, cam đoan sẽ trả dần đúng giá trị của chiếc máy. T́nh yêu của Long và Thanh cũng tan vỡ từ đó.
Ân hận của chàng trai trẻ
Chuyện bồi thường chưa đến đâu th́ một thời gian sau, pḥng của Thanh lại mất thêm một chiếc máy tính khác. Cho rằng Long là kẻ đă tiếp tục trộm máy tính, ba cô gái tức giận yêu cầu Long trả máy. Long khăng khăng chối ḿnh không hề ăn trộm. Tức giận, các cô gái làm đơn tố cáo đến công an với bằng chứng là mảnh giấy cam đoan Long đă viết. Với chứng cứ này, Công an quận Tân Phú đă khởi tố Long tội “Trộm cắp tài sản”.
Tôi được mời bào chữa cho Long. Tṛ chuyện với chàng trai, Long bày tỏ sự ân hận v́ một phút tham lam mà đă có hành động xấu xa. Nhưng, trước sau Long vẫn luôn khẳng định ḿnh không phải là kẻ trộm đột nhập lấy máy tính của pḥng Thanh lần thứ hai. Trước Cơ quan Điều tra, Long cũng một mực khẳng định như thế. Cơ quan Điều tra cũng kết luận, không có bằng chứng cho thấy Long là kẻ trộm máy tính pḥng Thanh lần thứ hai.
Ngày Long ra hầu toà, Thanh không có mặt. Trong phần tranh luận gay gắt tại phiên toà, ngoài yếu tố thân nhân tốt, lần đầu phạm tội, tôi đưa ra ư kiến bảo vệ, đó là với mảnh giấy cam đoan. Long đă thể hiện sự hối lỗi và mong muốn bồi thường chiếc máy cho Thanh và các bạn, điều này là một t́nh tiết giảm nhẹ cho Long.
Tuy nhiên, vị đại diện Viện kiểm sát nhận định: "Thực ra mảnh giấy ấy không phải là t́nh tiết giảm nhẹ, mà góp phần tăng nặng tội danh của bị cáo". Theo vị đại diện Viện kiểm sát, hành động viết giấy cam đoan đă thể hiện, Long là kẻ cáo già, sau khi phạm lỗi, muốn tránh sự trừng phạt của pháp luật, đă liên kết, mua chuộc các bị hại nhằm che giấu tội của ḿnh.
Với niềm tin thực sự của ḿnh, tôi đă tŕnh bày ư kiến rằng trong khuôn khổ hiểu biết pháp luật của Long, diễn biến tâm lư của Long, cũng như tâm lư chung của mọi tội phạm, th́ một khi phạm tội, bị phát hiện, th́ đều muốn giải quyết êm thấm, tránh bị đưa ra trước pháp luật. Tuy nhiên, có người th́ tránh bằng cách t́m bị hại để thoả thuận, thương lượng, có kẻ lại hùng hồn chối tội, thậm chí hăm doạ, khống chế người bị hại để phủi tội.
Long nằm ở trường hợp thứ nhất, đă t́m cách để giải quyết hậu quả của ḿnh, đó không thể coi là hành động gian xảo và t́nh tiết tăng nặng tội được. Người Việt có câu: "Đánh kẻ chạy đi chứ không đánh người chạy lại". Lẽ nào một chàng trai trẻ đă thể hiện sự hối lỗi của ḿnh, mong muốn được chuộc lỗi lại không đáng nhận được sự khoan hồng?
Quan điểm của tôi đă được Toà chấp nhận. Kết thúc phiên toà, Long nhận mức án 7 tháng tù giam, nhẹ hơn nhiều so với khung h́nh phạt cao nhất và cũng nhẹ hơn nhiều so với dự đoán của nhiều người.
Khi ấy, gia đ́nh Long có ư muốn kháng cáo để được hưởng án treo, tôi đă khuyên Long và gia đ́nh không nên, bởi bản án đă thể hiện sự nghiêm minh nhưng khoan dung của pháp luật. Long đă bị tạm giam 3 tháng rưỡi, chỉ c̣n bằng ấy thời gian nữa thôi, Long sẽ trở về với xă hội.
Câu chuyên đă kết thúc khá êm đẹp, giờ đây Long đă hết thời hạn tù giam, có lẽ đang học một nghề ǵ đó để làm lại cuộc đời. Nhưng thỉnh thoảng, khi đọc những thông tin như giết bạn gái cướp tài sản, trộm tiền nhà bạn gái, tôi lại liên tưởng đến trường hợp của Long.
Một sinh viên tương lai sáng lạn, một t́nh yêu trong trẻo, đẹp đẽ... Tôi biết Long không phải kẻ có bản chất trộm cắp, nhưng Long đă mất tất cả chỉ v́ một phút để ḷng tham làm lu mờ lư trí. Và khi nh́n thấy một sinh viên trẻ tươi vui tràn đầy sức sống, không hiểu sao tôi lại nhớ đến gương mặt của Long, buồn bă, đầy ăn năn: "Nếu được quay lại giây phút ấy, tôi nghĩ em sẽ không bao giờ hành động như thế...”.
LS Huỳnh Phước Hiệp, Đoàn Luật sư TP.HCM