Cây đa gần 40 năm tuổi do Cố Tổng Bí thư Trường Chinh trồng lưu niệm trong một lần về thăm quê Bác có hiện tượng rụng lá, khô cành, thối rễ. Hiện các ngành liên quan đang t́m hướng “điều trị” cho cây đa này.
Năm 1976, trong một lần về thăm và chúc tết nhân dân tỉnh Nghệ An, Tổng Bí thư Trường Chinh đă trồng một cây đa tại Khu di tích Kim Liên (Nam Đàn, Nghệ An). Gần 40 năm qua, với sự chăm sóc, bảo vệ của Ban quản lư Khu di tích Kim Liên, cây đa lưu niệm của Cố Tổng bí thư Trường Chinh rất xanh tốt, cành lá bao trùm một khoảnh sân rộng.
Các chuyên gia đầu ngành thị sát t́m phương án tối ưu để cứu cây đa lưu niệm của Cố tổng Bí thư Trường Chinh tại Khu di tích Kim Liên
Năm 2004, khi dự án Bảo tồn, tôn tạo Khu di tích Kim Liên gắn với phát triển du lịch được phê duyệt, hạng mục công tŕnh chăm sóc cây đa Cố Tổng Bí thư Trường Chinh cũng nằm trong dự án này. Năm 2010, Dự án đă hoàn thành phần lát sân đường khu tưởng niệm, xây bồn hoa, ghép đá bu-val xung quang gốc cây đa. Tuy nhiên, trong thời gian triển khai th́ cũng là khi cây đa có hiện tượng rụng lá, khô cành và có biểu hiện lụi dần.
Nguyên nhân dẫn đến t́nh trạng trên, theo một số chuyên gia là do cây bị nghẹn rễ khiến cây thiếu ô xi và không vận chuyển chất dinh dưỡng lên nuôi cành lá. Tuy nhiên, một số ư kiến khác lại cho rằng do đất được đắp lên khu vực xây dựng bu-val không đảm bảo dinh dưỡng nên ảnh hưởng đến sự phát triển của cây.
Với sự hỗ trợ về kỹ thuật của Công ty Huy Hiệp, cây đa lưu niệm của Cố tổng Bí thư Trường Chinh đă được chăm sóc với một chế độ đặc biệt. Các nhà khoa học đầu ngành của trung ương, các giáo sư, kỹ sư đă từng tham gia cứu cây đa Tân Trào cũng được mời về để “chẩn đoán” và chữa bệnh cho cây.
Phương án đào rănh quanh gốc cây, bón phân vi sinh và các chế phẩm sinh học để kích thích cây ra rễ bước đầu đă cho kết quả khả quan Thạc sỹ khoa học Nguyễn Anh Kết - TGĐ Công ty CP Thanh Hà - Đơn vị chuyên cung cấp các chế phẩm sinh học đă hướng dẫn kỹ thuật viên và công nhân Công ty Huy Hiệp cắt tỉa cảnh, phun thuốc kích thích ra lá. Đồng thời đào rănh bỏ phân vi sinh và phân hữu cơ để nuôi 5 rễ phụ (từ thân cây xuống đất). Mặc dù biện pháp này đă kích thích được cây ra nhiều lá hơn nhưng cây vẫn c̣n rất yếu.
Trước t́nh thế đó, ngày 9/5, các đơn vị liên quan đă tổ chức hội thảo để t́m phương án tối ưu nhất. Rất nhiều ư kiến đă được đưa ra với mục tiêu duy nhất là làm sao để cây đa ra nhiều rễ, mọc mầm nhiều hơn trong thời gian sớm nhất.
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An Nguyễn Xuân Đường đă đồng ư với phương án lấy bớt phần đất trên bề mặt, chống nghẹn rễ cho cây, đồng thời kiểm tra các thông số kỹ thuật về chất đất, thực trạng bộ rễ, cành cây để t́m ra phương án tối ưu nhất; tiếp tục sử dụng các chế phẩm sinh học để nuôi cành và mầm cây, cắt tỉa các cành khô, cành bị sâu bệnh để cây tập trung chất dinh dưỡng cho việc ra nhánh non. Trong thời tiết gió Lào và nắng nóng như hiện nay, các biện pháp chống nóng cho cây cũng đă được tiến hành, đồng thời quấn lưới quanh cành và mầm để tạo lớp biểu b́, giữ ẩm cho cây.
UBND tỉnh cũng chỉ đạo GĐ Sở VHTT&DL tỉnh Nghệ An đứng ra tổ chức thực hiện phối hợp với BQL Dự án, đại diện Sở KHCN, đồng thời giao cho Sở KHCN nghiên cứu thành lập dự án để tiến hành lâu dài việc chăm sóc bảo vệ cây đa.