Chưa hết sốc v́ mức lương b́nh quân 7,3 triệu đồng/tháng mà Tổng  giám  đốc Tập đoàn điện lực VN (EVN) công bố, dư luận càng sốc hơn khi  Kiểm  toán Nhà nước (KTNN) “khui” ra lương b́nh quân thực của khối văn  pḥng  công ty mẹ gần 30 triệu đồng/tháng, trong khi tập đoàn này lỗ gần  chục  ngh́n tỉ đồng.
 Phân chia tiền lương bất hợp lư
  
                           | 
 | 
                      | ''Lương thưởng của công nhân viên lấy từ lợi nhuận, với   khoản lỗ cả chục ngh́n tỉ đồng, lại lỗ lũy kế nhiều năm như vậy, EVN lấy   nguồn nào để chia lương cho nhân viên lớn như vậy'' - Một chuyên gia  ngành điện 
 | 
                      | 
 | 
      
  Theo kết luận thanh tra tài  chính năm 2010 tại EVN của KTNN, thu nhập  b́nh quân toàn công ty mẹ -  tập đoàn - là 13,7 triệu đồng/tháng, trong  đó khối trực tiếp làm việc  lại có mức lương b́nh quân thấp hơn nhiều mức  chung. Cụ thể, b́nh quân  khối phân phối điện là 7,9 triệu đồng/tháng,  khối truyền tải là 10,8  triệu đồng/tháng.
 KTNN kết luận, việc phân phối tiền lương theo đơn giá cho các đơn vị   trực thuộc công ty mẹ “chưa đảm bảo hài ḥa lợi ích giữa các đơn vị”,   bởi trong khi thu nhập b́nh quân toàn công ty tính cả tiền thưởng vận   hành an toàn điện năm 2010 mới chỉ là 13,7 triệu đồng/tháng, th́ b́nh   quân khối văn pḥng công ty mẹ đă cao gấp hơn 2 lần, tức xấp xỉ 30 triệu   đồng/tháng.
 Theo một nguồn tin của Thanh Niên, khối văn pḥng công ty mẹ EVN hiện   có khoảng 400 người, tức chỉ riêng tiền lương khối văn pḥng tập đoàn,   mỗi năm EVN đă phải chi ra khoảng 144 tỉ đồng.
 Nguồn tin này cho hay, “khối văn pḥng có nhiều người thu nhập hằng   tháng tới 70 - 90 triệu đồng, riêng cấp lănh đạo cao hằng tháng thu nhập   trên 100 triệu đồng. Phân chia tiền lương theo lao động đang rất không   hợp lư, ngồi văn pḥng có anh chơi máy tính cả ngày mà lương 30 - 40   triệu đồng/tháng th́ vô lư quá”.
  
                           | 
 | 
                      | Lập đoàn thanh tra về lương tại EVN Ngày 20.12, ông Nguyễn Văn Tiến, Chánh thanh tra Bộ   LĐ-TB-XH cho biết, Bộ LĐ-TB-XH đă lập đoàn thanh tra, kiểm tra về lương   tại EVN. Sau khi có kết quả, sẽ công khai trên các phương tiện thông  tin  đại chúng. Theo Bộ trưởng Bộ LĐ-TB-XH Phạm Thị Hải Chuyền, đúng quy   định, doanh nghiệp kinh doanh thua lỗ sẽ không được thưởng tết.
 
 Thu Hằng | 
                      | 
 | 
      
  Công nhân “gánh” lương cho tập đoàn
 Trao đổi với Thanh Niên, ông Nguyễn Văn Thành - Giám đốc Công ty thủy   điện Ḥa B́nh - tỏ ra ngạc nhiên khi nghe mức lương b́nh quân 13,7   triệu đồng/tháng. “Tôi làm giám đốc, hệ số lương 6,8, cộng cả hệ số an   toàn, ăn trưa, lương trách nhiệm mỗi tháng cũng chỉ ngót nghét 10 triệu   đồng. Lương giám đốc nhà máy thủy điện lớn nhất nh́ ngành cũng không   bằng lương giám đốc doanh nghiệp tư bé tí”, ông Thành cho hay. 
 Ông Thành cũng trần t́nh, lương thưởng của các nhà máy như Ḥa B́nh   vẫn hạch toán phụ thuộc tập đoàn, nếu xét về doanh thu và lợi nhuận   riêng của nhà máy hằng năm chia cho công nhân th́ cực kỳ giàu. Nhưng v́   phải đóng góp ngược trở lại cho tập đoàn, nuôi bộ máy gần 10.000 người   nên mức lương nhận được lại rất bèo bọt. Thu nhập của trưởng ca ở độ   tuổi gần về hưu, cộng tất cả các khoản phụ cấp cũng gần 10 triệu   đồng/tháng. “Công nhân thủy điện phải chui hầm sâu, nguy hiểm, lương   cũng chỉ 3 - 4 triệu đồng/tháng. V́ lương thấp nên vài năm gần đây nhiều   công nhân, kỹ sư tay nghề cao bỏ nhà máy chạy sang các doanh nghiệp   khác như dầu khí. Cơ chế lương thế này khó giữ người tài thực sự, chúng   tôi đă báo cáo tập đoàn nhiều lần nhưng chưa có giải pháp ǵ”, ông  Thành  ngậm ngùi.
  
                           |  
            Dù vất vả, công nhân ngành điện chỉ nhận được mức lương bằng   1/10 khối văn pḥng Tập đoàn EVN - Ảnh: Ngọc Thắng - Đồ họa: Du sơn | 
      
  
Một lănh đạo của Nhà máy thủy điện Đa Nhim - Hàm Thuận - Đa Mi nói:   “Công nhân tay nghề thấp của nhà máy lương chỉ khoảng 4 triệu   đồng/tháng, công nhân tay nghề cao cộng thâm niên cao, sắp về hưu cũng   chỉ khoảng 7 triệu/tháng. Nhưng số công nhân hưởng lương cao chỉ chiếm   phân nửa”. Ông này cho biết, thu nhập của lănh đạo nhà máy tính thêm   tiền vận hành an toàn hệ thống điện mỗi tháng cũng chỉ trên 10 triệu   đồng. 
  
                           | 
 | 
                      | Thiếu tiền đầu tư, có tiền gửi ngân hàng Theo KTNN, số dư các khoản đầu tư tài chính ngắn hạn của   EVN tính đến hết năm 2010 là 3.911 tỉ đồng, chủ yếu là khoản tiền gửi   ngân hàng để thu lăi cao hơn. Trong khi đó, dù nhà nước đă có nhiều cơ   chế đặc thù để đẩy nhanh tiến độ các dự án điện như được chỉ định thầu,   vừa thiết kế, vừa thi công, ưu đăi vay vốn... song tiến độ thực hiện  vẫn  chậm, làm giảm hiệu quả của dự án, tăng lăi vay.
 
 | 
                      | 
 | 
      
  Lỗ nặng, lương vẫn khủng
 Theo KTNN, EVN không bảo toàn được vốn đầu tư của chủ sở hữu, nguyên   nhân chính do kết quả kinh doanh trong năm 2010 lỗ 8.416 tỉ đồng, ước   năm 2011 lỗ 12.251 tỉ đồng, và lỗ lũy kế đến 31.12.2011 là 35.981 tỉ   đồng. C̣n theo ước tính của EVN, lỗ lũy kế tới hết năm 2011 là 40.400 tỉ   đồng. KTNN cho rằng EVN có thể giảm lỗ kinh doanh điện nếu thực hiện   tiết giảm chi phí nhân công hợp lư giữa các vùng miền và các đơn vị   thành viên.
 “Lương thưởng của công nhân viên lấy từ lợi nhuận, với khoản lỗ cả   chục ngh́n tỉ đồng, lại lỗ lũy kế nhiều năm như vậy, EVN lấy nguồn nào   để chia lương cho nhân viên lớn như vậy”, một chuyên gia ngành điện nêu   vấn đề. Cũng theo ông này, bộ máy 10.000 công nhân viên của EVN quá  cồng  kềnh, ở nhiều nước để sản xuất 1 MW chỉ cần 2,5 - 3 người th́ của  EVN,  con số đó là trên 10 người. Từ chối b́nh luận về chênh lệch cả  chục lần  giữa nhân viên văn pḥng và công nhân ngành điện, ông này cho  rằng “gần  mặt trời bao giờ cũng sáng, vào được văn pḥng tập đoàn cũng  toàn con  ông cháu cha”.
 Tuy nhiên, chuyên gia này cũng cảnh báo, c̣n rất nhiều chênh lệch bất   hợp lư về lương như vậy đang tồn tại trong các tập đoàn nhà nước khác,   nhà nước phải có biện pháp chấn chỉnh, xử lư, nếu không rất nguy hiểm. 
 
Mai Hà, thanhnien.com.vn