Phim "run tay" lên ngôi

Đã qua rồi thời hoàng kim của những bộ phim được dàn dựng công phu và kỹ xảo hoành tráng, khán giả nghệ thuật thứ 7 đang trở nên ưa chuộng mốt phim “shaky cam” (tạm dịch là máy quay rung), với đặc trưng là những cảnh quay lắc lư, nhập nhòe suốt hơn một tiếng rưỡi đồng hồ khiến nhiều người thậm chí phải nôn vì qúa chóng mặt.


Uống thuốc say sóng trước khi xem phim
Nếu không biết trước hoặc vừa mới xem chắc chắn sẽ không ai nghĩ rằng dàn đạo diễn và ekip làm phim chuyên nghiệp đứng đằng sau những thước phim mà những kẻ mới cầm máy quay lần đầu cũng quay được ngang ngửa, hoặc có thể còn đẹp hơn. Nếu chọn thể loại “run tay” này, bộ phim phải có cái nền nội dung “nghiệp dư” hợp lý. Ví dụ nổi tiếng nhất là The Blair Witch Project, chuyện một nhóm 3 SV làm đề tài nghiên cứu về truyền thuyết mụ phù thủy bắt trẻ con, sau đó họ bị mất tích trong căn nhà hoang giữa rừng sâu, 1 năm sau người ta mới tìm thấy cuốn băng họ ghi lại hành trình của mình. Hay tương tự là Cannibal Holocaust, một nhóm các nhà thám hiểm Ý quay tài liệu về tập tục ăn thịt người và bị lạc trong rừng Amazon. Năm 2007 vừa qua Cloverfield gây xôn xao với nội dung về một nhóm bạn 5 người New York quay một cuốn băng kỉ niệm nhưng sau đó lại bị rơi vào tình thế đường cùng trước một thảm họa siêu nhiên ập đến thành phố, và họ dùng cuộn băng ghi hình như một lời kêu cứu. Và mới đây nhất là REC, bộ phim của Tây Ban Nha về 2 phóng viên đài truyền hình địa phương đi quay hoạt động của đội cứu hỏa nhưng vô tình ghi hình lại được những cảnh tượng khủng khiếp về một loại virus chết người.

Sự chuyên nghiệp của phim “run tay” này nằm ở chỗ khán giả không tìm thấy sự “dụng công” của ekip làm phim. Tuy nhiên, một số lại cho rằng, kỹ thuật “run tay” bị lạm dụng quá nhiều gây ra cảm giác chóng mặt, buồn nôn khiến họ không thể tập trung xem hết bộ phim. Trước tình trạng nhiều khán giả nôn ói làm mất vệ sinh phòng chiếu, nhiều rạp phim phải phát bao nylon cho những ai mua vé vào xem. Một số rạp dán poster phim kèm với lời chú thích “hiệu ứng phụ như khi bạn chơi tàu lượn siêu tốc trên không”. Trên imdb (cơ sở dữ liệu về phim ảnh lớn nhất trên mạng), một blogger đã viết rằng: “Tôi phải đi ra ngoài rạp chiếu phim khi mới xem được 20phút Cloverfield để giữ cho đầu óc bớt choáng váng”. Một số khác thì bảo họ cảm tưởng căn phòng và các đồ vật xung quanh di chuyển, trong khi sự thật tất nhiên là không phải thế!

Michael G.Stewart, bác sĩ khoa tai mũi họng bệnh viện tại New York cho rằng: “Trường hợp nhức đầu này xảy ra do hệ thống cân bằng của chúng ta bị rối loạn khi các hình ảnh cứ chuyển động không theo một góc độ nhất định mà cơ thể ta thì ngồi yên. Chỉ số nhạy cảm và tính dễ xúc cảm của mỗi người khác nhau, giống như là có người say tàu xe có người không”. Nếu bạn là người dễ nhức đầu khi xem phim “run tay”, các chuyên gia khuyên nên uống thuốc chống “say sóng” trước khi xem phim. Một mẹo nhỏ khác là thỉnh thoảng nhắm mắt lại có thể giúp bạn điều chỉnh cảm giác và đủ thời gian hạ chứng buồn nôn trước khi xem hết bộ phim.

Giá trị của cái “thật”
Mục đích của các nhà làm phim “run tay” là muốn tạo cảm giác “thật” cho người xem với cách lý giải “tôi đâu có ý dựng một bộ phim, đó là cuốn băng những người trong cuộc tự quay lại những chuyện xảy ra với họ đấy chứ! Và tôi cũng chẳng cắt bỏ, chắp ghép hay chen bất kì hiệu ứng gì cả!”. Vì thế khán giả ngỡ như mình đang xem tài liệu hay tin tức, không ít người xem xong vẫn tin rằng đó là sự thật. Một vài nhân vật chính từ đầu đến cuối phim không được thấy mặt vì họ phải đóng vai người cầm máy quay. Thể loại “run tay” được áp dụng nhiều trong phim kinh dị và hành động vì nó làm tăng cảm giác sợ hãi bằng một động tác rất đơn giản, tắt đèn máy quay để màn hình tối đen và khán giả hồi hộp không biết chuyện gì sẽ xảy ra. Dù nội dung không có gì đặc sắc nhưng cảm giác “thật” khiến Cloverfield thu về 40 triệu USD chỉ trong tuần đầu tiên công chiếu.
Phim “run tay” ít nhiều làm thay đổi cách nhìn về mối tương quan giữa cuộc sống và nghệ thuật thứ 7, bây giờ ít thấy ai nói “chuyện như trong phim” nữa, mà thay vào đó là “phim y như thật!”. Có lẽ vì sự thật thì lúc nào cũng có giá trị của nó để tất cả mọi thứ phải hướng về, không loại trừ cả những bộ phim.

Dương Thanh Nga