Chính quyền Tổng thống Mỹ Trump không chỉ đòi mức thuế 0%

[Romano]

Ý nghĩa của từ “đối ứng” đang bị chính quyền của Tổng thống Mỹ Donald Trump kéo căng. Nhà Trắng không chỉ sử dụng một công thức kỳ lạ để xác định mức độ thuế quan “đối ứng” với các quốc gia, mà còn từ chối khi một số quốc gia và Liên minh châu Âu đề nghị hạ thuế quan với hàng hóa Mỹ xuống 0.
Phát biểu của Cố vấn thương mại Nhà Trắng Peter Navarro trên chương trình “Squawk Box” của CNBC về “gian lận phi thuế quan” và vấn đề tài sản trí tuệ cho thấy chính quyền Tổng thống Trump không chỉ coi thuế quan là phương tiện để giải quyết tình trạng mất cân bằng thương mại của Mỹ, mà còn là cách để thay đổi cơ bản cách thức tiến hành thương mại và sản xuất toàn cầu.

Các doanh nghiệp hưởng lợi từ mô hình kinh tế hiện tại, nay bắt đầu lên tiếng bày tỏ quan ngại và thậm chí bất bình với chính sách thuế quan của ông Trump, trong đó cả những người ủng hộ ông và tài trợ cho đảng Cộng hòa. Tuy nhiên, với quan điểm khác biệt của chính quyền Trump về "sự có đi có lại", dường như họ sẽ không đáp lại thiện chí của các doanh nghiệp bằng hành động thiện chí.

Ngày 8/4, chứng khoán châu Á – Thái Bình Dương tăng nhẹ, phục hồi sau mức lỗ lớn của ngày hôm trước. Nikkei 225 của Nhật Bản tăng gần 6% và chỉ số Hang Seng của Hồng Kông (Trung Quốc) tăng 0,3%. Ngược lại, chỉ số trung bình công nghiệp Dow Jones của Mỹ giảm 0,91%, Nasdaq Composite tăng nhẹ 0,1% khi các nhà đầu tư mua một số cổ phiếu công nghệ vốn hóa lớn, nhưng Apple lại bị giáng một đòn mạnh nữa.

Động não tìm cách ứng phó

Trong khi ông Trump và Trung Quốc đấu khẩu về việc tăng thuế quan và các động thái trả đũa khác, chính phủ nhiều nước khác đang phải động não tìm chiến lược đối phó với cuộc chiến thương mại ngày càng leo thang.

Trung Quốc tuyên bố sẽ "chiến đấu đến cùng" và thực hiện các biện pháp đối phó với Mỹ để bảo vệ lợi ích của mình, sau khi Tổng thống Trump dọa sẽ áp thêm 50% thuế nữa với hàng hóa Trung Quốc để trả đũa việc Bắc Kinh áp mức thuế 34%.

Khi được hỏi về khả năng đàm phán giữa Washington và Bắc Kinh, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lin Jian cho biết: "Tôi nghĩ những gì Mỹ đã làm không phản ánh thiện chí đối thoại chân thành. Nếu Mỹ thực sự muốn tham gia đối thoại, họ nên có thái độ bình đẳng, tôn trọng lẫn nhau và cùng có lợi".Lãnh đạo các quốc gia châu Á khác đã chuyển sang cơ chế kiểm soát thiệt hại.

Thủ tướng Nhật Bản Shigeru Ishiba có cuộc điện đàm với ông Trump vào cuối ngày 7/4, sau đó triệu tập một nhóm đặc trách để tìm cách giảm thiểu thiệt hại sau khi bị đồng minh áp mức thuế 24%.

Bộ trưởng Phục hồi Kinh tế Ryosei Akazawa được bổ nhiệm làm người phụ trách đàm phán thương mại chính và các quan chức cấp cao đã được cử đến Washington để theo dõi tình hình.

Thủ tướng Ishiba yêu cầu các bộ trưởng làm hết sức mình để thuyết phục ông Trump xem xét lại, cũng như tìm cách giảm thiểu tác động từ mức thuế đối ứng của Mỹ mà ông cho rằng sẽ giáng một đòn mạnh vào tất cả các ngành công nghiệp.

Ngoại trưởng Ấn Độ S. Jaishankar có cuộc trao đổi với người đồng cấp Mỹ Marco Rubio vào cuối ngày 7/4, trong đó đề xuất sớm kết thúc đàm phán về thỏa thuận thương mại song phương.

Đối mặt với mức thuế 26%, Ấn Độ dự kiến sẽ chấp thuận một số nhượng bộ để tiến tới thỏa thuận thương mại. Washington muốn Ấn Độ mở cửa hơn nữa thị trường với các sản phẩm sữa và nông sản khác của Mỹ, nhưng New Delhi chưa chấp nhận vì đó là ngành sử dụng phần lớn lực lượng lao động của Ấn Độ.

Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim cho biết, chính phủ của ông và các nước Đông Nam Á khác sẽ cử các quan chức đến Washington để thảo luận về thuế quan và đang nỗ lực xây dựng sự đồng thuận để có phản ứng thống nhất giữa 10 thành viên ASEAN khi các bộ trưởng của khối họp vào ngày 10/4.

"Chúng tôi không tin vào ngoại giao loa phóng thanh. Là một phần trong chính sách ngoại giao mềm của chúng tôi về tham gia thầm lặng, chúng tôi sẽ cùng các đồng nghiệp ASEAN cử các quan chức của chúng tôi đến Washington để bắt đầu quá trình đối thoại", Thủ tướng Anwar cho biết.

Tuy nhiên, nhà lãnh đạo Malaysia cũng chỉ trích Mỹ, cho rằng Washington lâu nay cũng hưởng lợi từ mô hình thương mại hiện nay. Ông cho biết mức thuế 24% mà Mỹ áp với Malaysia "gây hại cho tất cả" và có thể tác động tiêu cực đến cả hai nền kinh tế.