Hôm nay, cổ phiếu của tập đoàn Next Digital, công ty mẹ của Apple Daily, tăng 788% từ khi nhà tỉ phú bị bắt, từ 0,09 lên thành 0,80 đô la Hồng Kông, trong khi đó Nhật báo độc lập Hồng Kông Apple Daily bán chạy như tôm tươi hôm nay, 11/08/2020, chỉ một ngày sau khi nhà tỉ phú Lê Trí Anh (Jimmy Lai), chủ tập đoàn truyền thông Next Digital, bị bắt theo luật an ninh mới.
Một sạp báo ở Hồng Kông ngày 11/08/2020. Dân Hồng Kông xếp hàng mua nhật báo Apple Daily để ủng hộ nhà tỷ phú Lê Trí Anh. REUTERS - TYRONE SIU
Trang nhất của Apple Daily số ra ngày 11/08 là h́nh ảnh ông chủ Lê Trí Anh, 71 tuổi, một gương mặt hàng đầu của phong trào ủng hộ dân chủ Hồng Kông, bị cảnh sát c̣ng tay dẫn đi. Bài xă luận của tờ báo viết : « Hôm qua (10/08) sẽ không phải là ngày tăm tối nhất của Apple Daily, v́ những sách nhiễu, trấn áp và những vụ bắt bớ sau này sẽ c̣n tiếp tục đe dọa chúng tôi ». Quyết tâm « chiến đấu » của đội ngũ nhân viên của Apple Daily cũng được in mầu đỏ đậm trên trang nhất.
Sáng sớm 11/08, rất nhiều người dân Hồng Kông đă xếp hàng chờ mua Apple Daily. Số báo bán ra đă tăng gấp 5, lên đến 550.000 bản thay v́ khoảng 100.000 mỗi ngày. Một chủ nhà hàng ở khu phố sầm uất Mongkok mua ủng hộ 50 tờ để phát cho khách hàng. Ông giải thích với AFP, « v́ chính phủ không muốn Apple Daily sống, những người dân Hồng Kông như chúng tôi phải tự cứu lấy tờ báo ».
Ngay sau thông tin nhà tỉ phú ủng hộ dân chủ bị bắt, trên Twitter ngày 10/08, ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo đă bày tỏ « quan ngại sâu sắc ». Theo ông, với vụ bắt giữ này, « thêm một bằng chứng nữa cho thấy đảng Cộng Sản Trung Quốc đă tước đoạt các quyền tự do và quyền của người dân Hồng Kông ». Phó tổng thống Mỹ Mike Pence khẳng định trên Twitter : « Hoa Kỳ sẽ tiếp tục ủng hộ ông Lê Trí Anh và tất cả những người dân Hồng Kông khao khát tự do ».
Amnesty International : Hồng Kông bị tước quyền tự do báo chí
Tổ chức Ân Xá Quốc Tế lên án vụ bắt giữ chủ nhân nhật báo độc lập Apple Daily. Trả lời RFI, ông Cho Min Lam, phụ trách chương tŕnh của Ân Xá Quốc Tế tại Hồng Kông, đánh giá đây là mối đe dọa cho tự do báo chí ở đặc khu hành chính :
« Có đến 200 cảnh sát ập vào trụ sở của tập đoàn ở Hồng Kông. Theo thông tin của chúng tôi, lực lượng cảnh sát đă từ chối cấp thông tin chi tiết ghi trên lệnh bắt. V́ thế, ban giám đốc cũng không thể biết được là liệu cảnh sát có quyền khám soát đồ dùng, máy móc của các nhà báo hay không.
Rất nhiều đoạn video cho thấy cảnh sát xông vào bên trong ṭa báo và lục soát bàn làm việc của các nhân viên. Đó là sự vi phạm những quyền cơ bản, quyền tự do cá nhân, chứ không chỉ vi phạm mỗi quyền tự do báo chí.
V́ thế, khi chính quyền sử dụng đạo luật an ninh một cách mơ hồ như vậy, chúng tôi sợ rằng rất nhiều quyền khác sẽ c̣n bị đe dọa trong tương lai. Và điều này rất quan trọng v́ tập đoàn truyền thông này thường xuyên chỉ trích gay gắt chính phủ trung ương Trung Quốc cũng như chính quyền Hồng Kông.
Căn cứ vào t́nh h́nh chính hiện nay tại Hồng Kông, sẽ rất khó khăn cho các cơ quan truyền thông, cũng như các hăng thông tấn truyền tải được tiếng nói của họ và chi trích những chính sách của chính phủ. Những vụ bắt giam này là một mối đe dọa rất lớn cho quyền tự do báo chí ở Hồng Kông ».
Trong khi đó, ngày 10/08, Trung Quốc thông báo các biện pháp trừng phạt đối với 11 quan chức Mỹ v́ « đă hành xử xấu về các vấn đề liên quan đến Hồng Kông ». Trong danh sách có hai thượng nghị sĩ Marco Rubio, Ted Cruz và ông Kenneth Roth, giám đốc điều hành tổ chức Quan Sát Nhân Quyền (Human Rights Watch).
Đài Bắc lo Trung Quốc biến Đài Loan thành một Hồng Kông khác
Ngày 11/08/2020, trong cuộc họp báo với bộ trưởng Y Tế Mỹ đang công du Đài Bắc, ngoại trưởng Ngô Chiêu Nhiếp ( Joseph Wu ) cho rằng Đài Loan trong thế ngày càng khó khăn v́ Trung Quốc gây sức ép, buộc Đài Bắc « chấp nhận những điều kiện biến ḥn đảo dân chủ thành một Hồng Kông khác ».
Bắc Kinh từng đề xuất với Đài Bắc mô h́nh « Một quốc gia, hai chế độ » như ở Hồng Kông. Tuy nhiên, tất cả các chính đảng lớn ở Đài Loan, trong đó có đảng của tổng thống Thái Anh Văn (Tsai Ing-wen), đều bác bỏ đề xuất này.
Theo phát biểu của ngoại trưởng Ngô Chiêu Nhiếp, được Reteurs trích dẫn, Đài Loan sẽ không lùi bước trong cuộc chiến « bảo vệ nền dân chủ trước cuộc xâm lược chuyên chế » và để « nền dân chủ chiến thắng ».
Chuyến thăm Đài Loan của bộ trưởng Y Tế Mỹ bị Bắc Kinh đánh giá là một mối de dọa cho « ḥa b́nh và ổn định ». Dường như để cảnh cáo Washington và Đài Bắc, ngày 10/08, nhiều chiến đấu cơ của Trung Quốc đă vượt đường ranh giới trên eo biển Đài Loan giữa Hoa lục và ḥn đảo.