Người Việt không sợ virus

Trong những thống kê gần đây của các hãng bảo mật, một sự thật đáng sợ đã công bố là người Việt... không sợ virus và các mối nguy từ Internet!

“Mồi thơm” của hacker

Mặc dù virus máy tính và những mối nguy bảo mật khác liên quan đến an ninh mạng đang khiến nhiều người sử dụng tại các quốc gia phải điên đầu đối phó thì với người sử dụng tại Việt Nam, những sự việc này chẳng “thấm” vào đâu. Kaspersky - vào năm ngoái cho biết người sử dụng Việt Nam nằm trong số những người dùng máy tính thường xuyên bị tấn công nhất và đứng thứ 5 trên toàn thế giới.

Không những thế, hãng bảo mật McAfee còn cho biết, tên miền .vn của Việt Nam cũng nằm trong số những tên miền nguy nhất thế giới vì nó được cài rất nhiều bẫy liên quan tới bảo mật. Những tên miền .vn thường chỉ có người Việt xem vì nội dung của nó bằng tiếng Việt, vì thế đối tượng bị nguy hiểm nhiều nhất khi xem các website trên cũng chính là người Việt Nam.

Mới đây, công ty bảo mật BKAV trong một cuộc khảo sát đã đưa ra các thông số đáng lo ngại khi kết quả cho thấy người sử dụng Internet tại Việt Nam rất ít quan tâm đến các mối nguy từ Internet đang chực chờ ngay trước bàn phím của mình. Theo kết quả khảo sát đó có tới 96% người tham gia cho biết USB của họ đã từng bị nhiễm virus trong năm 2010 nhưng lại hiếm khi triển khai tìm phương thức làm trong sạch USB một cách triệt để. Điều này đã khiến cho 93% máy tính tại Việt Nam đã ít nhất một lần trong năm bị nhiễm virus (con số năm 2009 thậm chí còn cao hơn khi có tới 97% máy tính bị nhiễm virus). Không những thế, có tới 36% người dùng thừa nhận máy tính của mình bị nhiễm virus ít nhất 1 lần trong... 1 tháng.

Biết nhưng... kệ !

Theo anh Hoàng, thành viên trên diễn đàn quantrimang, thì người sử dụng máy tính tại Việt Nam luôn luôn biết các mối nguy về virus, spyware trên mạng có thể gây tác động xấu tới mình. Trong cuộc khảo sát vào tháng 1-2011 của mình, BKAV cho biết 93% người dùng trong nước thừa nhận việc diệt virus hiệu quả chỉ có thể có khi sử dụng các phần mềm diệt virus có bản quyền và nếu sử dụng phần mềm không có bản quyền, khi xảy ra các sự cố, người dùng sẽ gặp khó khăn vì không thể đề nghị nhà sản xuất phần mềm diệt virus tư vấn, hỗ trợ kỹ thuật. “Tuy thế, mức nguy hiểm tới đâu thì họ cũng không biết, vì thế cách ứng xử thường theo cách phớt qua hoặc khi cần thì “bung ghost, cài lại windows và... mang ra tiệm” - anh Hoàng chia sẻ.

Có lẽ giữa những bộn bề lo toan của cuộc sống, mối nguy hiểm từ Internet với máy tính của người dùng Việt Nam không nằm trong hạng mục đáng quan tâm. Vào năm 2008, theo các thống kê thì có tới 66% người dùng tại Việt Nam khi thấy máy tính mình bị virus... đã hành động theo cách... kệ nó. Sang năm 2010, tình hình có vẻ khả quan hơn khi chỉ còn 51% người dùng thực hiện theo phương châm... vô tư nhưng đây vẫn là con số quá lớn. Theo BKAV, chỉ có 49% người sử dụng cho biết họ sẽ nhờ nhà sản xuất phần mềm diệt virus hỗ trợ khi gặp các vấn đề về virus máy tính.

Ngoài ra, có vẻ người sử dụng Việt Nam vẫn rất tin tưởng vào sự an toàn của các thông tin do người thân gửi mà không kiểm tra lại mức độ an toàn của nó. Trong cuộc khảo sát về vấn đề an ninh mạng, kết quả chỉ ra cho thấy có tới 10% người dùng máy tính sẵn sàng mở bất kỳ đường dẫn (link) nào mà họ nhận được trong email, cho dù link đó đến từ những địa chỉ mà người nhận không hề quen biết. 33% người được hỏi thừa nhận sẽ “suy nghĩ” lại về link lạ nhận được nhưng thừa nhận vẫn mở link nếu nó được gửi từ người thân quen. Điều này nhanh chóng gây ra hậu quả lớn khi, cũng theo kết quả khảo sát này, bình quân mỗi người sử dụng máy tính tại Việt Nam đã bị thiệt hại hơn 1 triệu đồng trong năm 2010 và nâng tổng mức thiệt hại toàn quốc vì virus máy tính lên mức gần 6 nghìn tỉ đồng (tương ứng với 5 triệu máy tính đang được sử dụng thường xuyên trên cả nước).

Rào cản ngôn ngữ

Theo các chuyên gia, điểm khó của người Việt trong việc tìm kiêm sự giúp đỡ là không tìm được kênh thông tin phù hợp với mình. Trên các diễn đàn công nghệ, một câu hỏi lớn đặt ra là người sử dụng sẽ nhờ các công ty tư vấn về bảo mật giúp mình như thế nào trong khi phần lớn các phần mềm bảo mật viết bằng giao diện tiếng Anh và phần lớn người dùng tại Việt Nam rất “ngại” viết thư cho những công ty bảo mật vì không biết viết như thế nào cho... đúng.

Bên cạnh đó, theo Hoàng, thực sự mức độ thiệt hại của người dùng Việt Nam vì virus máy tính cũng không đến mức quá trầm trọng vì các thông tin lưu trong máy tính thường không quan trọng ngoại trừ email mà nhiều người luôn sở hữu cùng lúc tới 3 email thuộc 3 nhà cung cấp khác nhau (thường là Yahoo mail, Gmail, Hotmail) để đề phòng các bất trắc. Vì không có nhiều thông tin quan trọng nên lỡ hacker chiếm được quyền điều khiển máy tính của người dùng tại Việt Nam cũng sẽ không biết làm gì ngoài việc cho nó vào mạng máy tính ma (botnet) để gửi thư rác, một nhà phân tích khẳng định.

Tuy thế, gần đây, hiện tượng người sử dụng email tại Việt Nam bị mất tài khoản hộp thư đang diễn ra khá nhiều. Theo các chuyên gia của BKAV thì “có tới 53% người sử dụng chưa quan tâm đúng mức tới việc bảo vệ mật khẩu. Do đó, người sử dụng cần tạo lập mật khẩu mạnh để tránh các nguy cơ bị đánh cắp mật khẩu, lộ mật khẩu... Mật khẩu mạnh là mật khẩu có độ dài từ 9 ký tự trở lên, sử dụng tổng hợp số, chữ thường, chữ in hoa và các biểu tượng như: @#$%^&*... Ngoài ra, không được cung cấp mật khẩu cho bất cứ ai hoặc viết ra đâu đó, và cũng nên đổi mật khẩu thường xuyên”. Ngoài ra, “người sử dụng cũng cần thực hiện thao tác khóa máy tính khi rời khỏi bàn làm việc” - Đại diện BKAV cho biết thêm.

Mặc dù trước các con số thống kê đáng phải suy nghĩ từ các tổ chức trong lẫn ngoài nước thì khá đông người dùng thừa nhận sẽ không cài các chương trình diệt virus vì nó làm máy tính... chậm lại, bất chấp các mối nguy rình rập hàng ngày.

Đỗ Quang Sang
(Thế giới @)