Bên cạnh kiểm soát huyết áp, đường huyết và uống đủ nước, lựa chọn trái cây phù hợp trong bữa ăn hàng ngày có thể góp phần giảm viêm, hạn chế tổn thương và bảo vệ chức năng thận lâu dài.
Quả việt quất làm chậm quá trình suy giảm chức năng thận.
Bên cạnh kiểm soát huyết áp, đường huyết và uống đủ nước, lựa chọn trái cây phù hợp trong bữa ăn hàng ngày có thể góp phần giảm viêm, hạn chế tổn thương và bảo vệ chức năng thận lâu dài.
Thận - cơ quan cần được nuôi dưỡng mỗi ngày
Trong cơ thể, thận là cơ quan đảm nhiệm nhiều chức năng sống còn, đó là lọc máu, loại bỏ chất thải và độc tố, cân bằng dịch - điện giải, điều hòa huyết áp, tham gia tạo máu và duy trì sức khỏe xương.
Mỗi ngày, hai quả thận lọc khoảng 180 lít máu, nhưng lại hoạt động gần như "im lặng", khiến nhiều người chỉ chú ý đến thận khi bệnh đã tiến triển.
Khi thận phải chịu áp lực kéo dài do chế độ ăn nhiều muối, thiếu nước, tăng huyết áp, đái tháo đường hoặc viêm nhiễm đường tiết niệu, khả năng lọc và tự điều chỉnh của cơ quan này dần suy giảm. Hệ quả có thể là sỏi thận, suy thận mạn (CKD) hoặc các biến chứng nguy hiểm khác.
Tuy nhiên, chế độ ăn uống hàng ngày có thể tạo khác biệt rõ rệt cho sức khỏe thận và trái cây nguyên quả là một trong những nhóm thực phẩm thân thiện, dễ áp dụng nhất. Nhiều loại trái cây chứa chất chống oxy hóa, chất xơ, vitamin và nước, giúp giảm viêm, hạn chế stress oxy hóa - những cơ chế then chốt gây tổn thương tế bào thận. Đặc biệt, một số loại trái cây còn ít kali, natri và phốt pho, phù hợp cho người cần bảo vệ chức năng thận.
Một số loại trái cây giảm nguy cơ mắc bệnh thận
Dưới đây là 6 loại trái cây nổi bật có lợi cho thận, dễ tìm, dễ dùng và phù hợp với đa số người trưởng thành.
Việt quất - "siêu trái cây" cho mô thận
Thông tin đăng trên trang Toi cho biết, trong nhóm các loại quả mọng, việt quất được đánh giá rất cao về lợi ích với sức khỏe thận. Loại quả này giàu anthocyanin – chất chống oxy hóa mạnh, giúp trung hòa gốc tự do và giảm viêm trong mô thận.
Điểm đáng chú ý là việt quất có hàm lượng natri, kali và phốt pho thấp, nhờ đó ít gây gánh nặng cho thận so với nhiều loại trái cây khác. Một số nghiên cứu cho thấy việc bổ sung việt quất có thể giúp giảm stress oxy hóa liên quan đến tuổi tác, từ đó làm chậm quá trình suy giảm chức năng thận.
Cách dùng: Ăn tươi, trộn vào yến mạch, sữa chua hoặc sinh tố. Việt quất đông lạnh vẫn giữ được giá trị dinh dưỡng nếu không có loại tươi.
Nam việt quất - bảo vệ đường tiết niệu, gián tiếp bảo vệ thận
Nam việt quất từ lâu được biết đến với vai trò hỗ trợ sức khỏe đường tiết niệu. Các hợp chất polyphenol trong loại quả này có khả năng ngăn vi khuẩn bám dính vào niêm mạc đường tiết niệu, từ đó giảm nguy cơ nhiễm trùng - một yếu tố có thể gây tổn thương thận nếu tái phát nhiều lần.
Quả nam việt quất hỗ trợ sức khỏe đường tiết niệu.
Ngoài ra, nam việt quất còn có tác dụng chống viêm và chống oxy hóa, góp phần bảo vệ tế bào thận trước các tác nhân gây hại. Một số dữ liệu khoa học cho thấy nam việt quất có thể hỗ trợ kiểm soát tiến triển của bệnh thận mạn khi được sử dụng hợp lý.
Cách dùng: Dùng quả tươi, thêm vào salad, sinh tố hoặc nước ép không đường, tránh các sản phẩm pha thêm nhiều đường tinh luyện.
Dâu tây - ít kali, giàu chất bảo vệ tế bào
Dâu tây không chỉ giàu vitamin C mà còn chứa nhiều chất chống oxy hóa và hợp chất kháng viêm. Đây là yếu tố quan trọng giúp giảm stress oxy hóa - cơ chế góp phần gây tổn thương thận mạn tính. Theo các khuyến nghị dinh dưỡng cho người bệnh thận, dâu tây thuộc nhóm trái cây ít kali, đồng thời cũng ít natri và phốt pho, phù hợp cho nhiều chế độ ăn bảo vệ thận.
Cách dùng: Ăn tươi, trộn cùng ngũ cốc, sữa chua, làm sinh tố hoặc salad trái cây kết hợp các loại quả mọng khác.
Táo - hỗ trợ tiêu hóa, giảm gánh nặng cho thận
Táo là loại trái cây quen thuộc nhưng mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe thận. Táo giàu chất xơ hòa tan, giúp cải thiện tiêu hóa và hỗ trợ đào thải chất thải qua đường ruột, từ đó gián tiếp giảm áp lực cho thận.
Bên cạnh đó, táo có hàm lượng kali, natri và phốt pho thấp, phù hợp cho người cần kiểm soát chức năng thận. Việc ăn táo đều đặn còn giúp ổn định đường huyết và cholesterol – hai yếu tố liên quan chặt chẽ đến nguy cơ bệnh thận mạn.
Cách dùng: Ăn sống, thái lát trộn salad, nướng nhẹ hoặc rắc quế để tăng hương vị mà không cần thêm đường.
Nho đỏ - cải thiện lưu thông máu cho thận
Nho đỏ chứa nhiều hợp chất thực vật, trong đó nổi bật là resveratrol và flavonoid. Những chất này có tác dụng chống viêm, chống oxy hóa và hỗ trợ lưu lượng máu khỏe mạnh - yếu tố quan trọng giúp thận lọc máu hiệu quả.
So với nhiều loại trái cây khác, nho đỏ có hàm lượng kali ở mức vừa phải, phù hợp làm món ăn nhẹ cho người quan tâm đến sức khỏe thận.
Cách dùng: Ăn tươi, làm lạnh hoặc thêm vào salad trái cây; tránh dùng nho khô với lượng lớn vì hàm lượng đường cao.
Chanh và họ cam quýt - hỗ trợ phòng sỏi thận
Các loại trái cây họ cam quýt như chanh, chanh xanh chứa nhiều axit citric (citrate) - chất có vai trò quan trọng trong ngăn ngừa hình thành sỏi canxi-oxalat, dạng sỏi thận phổ biến nhất.
Citrate giúp giảm kết tinh khoáng chất trong nước tiểu, đồng thời khuyến khích uống đủ nước - yếu tố then chốt để duy trì chức năng thận khỏe mạnh. Vitamin C và flavonoid trong nhóm quả này còn bổ sung tác dụng chống oxy hóa.
Cách dùng: Vắt chanh vào nước uống, dùng khi chế biến món ăn hoặc uống nước ấm pha chanh nhạt mỗi ngày. Nên sử dụng điều độ, đặc biệt với người có dạ dày nhạy cảm.
Cách ăn trái cây đúng cách để bảo vệ thận
Trái cây mang lại nhiều lợi ích cho thận, nhưng không nên hiểu là "ăn càng nhiều càng tốt". Với người đã có bệnh thận mạn, việc lựa chọn loại quả, khẩu phần và tần suất cần được cá nhân hóa theo tình trạng sức khỏe cụ thể.
Với người khỏe mạnh, duy trì chế độ ăn đa dạng, ưu tiên trái cây nguyên quả, ít chế biến, kết hợp uống đủ nước, vận động đều đặn và kiểm soát huyết áp, đường huyết là nền tảng quan trọng để bảo vệ thận từ sớm.
Chăm sóc thận không cần những biện pháp phức tạp - đôi khi, chỉ cần bắt đầu từ lựa chọn đúng những loại trái cây quen thuộc trong bữa ăn hàng ngày.
VietBF@ sưu tập
