|
3 tiếng vượt chiến trường
Ba giờ đồng hồ Maksym được vận chuyển xuyên qua chiến trường ở miền đông Ukraine dài như vô tận. Bị thương nặng, anh mắc kẹt bên trong một khoang bọc thép nhỏ xíu gắn bánh xe. Kiệt sức, đơn độc và sợ hãi tột độ, anh chỉ biết phó mặc cho hành trình phía trước.
Nhưng sau nhiều lần sơ tán bất thành và 33 ngày ẩn náu trong vùng đất không người với một chiếc gạc buộc chặt ở chân, anh hiểu rằng đây là cơ hội sống sót tốt nhất, và có lẽ cũng là duy nhất, của mình.
"Bạn không nhìn thấy gì cả và cũng không biết mình đang đi về đâu," Maksym, binh sĩ thuộc Lữ đoàn Cơ giới số 22, nói với CNN. "Tôi nghĩ mình sẽ không sống sót. Tôi nghĩ một chiếc drone sẽ đánh trúng chúng tôi, hoặc chúng tôi sẽ phát nổ và mắc kẹt ở đâu đó, và tôi sẽ nằm lại ở đó".
Nỗi sợ của anh không phải là vô căn cứ. 6 phương tiện không người lái trước đó được điều đến để cứu anh đã bị phá hủy trên đường đi, trong đó có một chiếc đã tiếp cận được vị trí của anh trước khi bị phía Nga cho nổ tung.
Các máy bay không người lái của Nga mang theo thuốc nổ, hoạt động dày đặc trong phạm vi hàng chục km quanh tiền tuyến, đã khiến các ca sơ tán y tế theo cách truyền thống gần như không thể thực hiện.
Vì vậy, việc được đưa đi bằng một thiết bị sơ tán bọc thép điều khiển từ xa trên mặt đất của Ukraine, được người Ukraine gọi là "Maulka", đang nhanh chóng trở thành lối thoát khả thi nhất.
Maksym, được đưa ra khỏi vùng đất giao tranh gần Toretsk ở miền đông Ukraine hồi tháng 10, kể lại anh nghe thấy tiếng nổ và ngửi thấy mùi thuốc súng trong lúc được đưa đến nơi an toàn.
"Cảm giác như có ai đó thả thuốc nổ từ drone xuống chỗ tôi. Tôi được nói là nó không trúng tôi mà rơi ở đâu đó gần đó. Tôi cũng không chắc," anh nói.
Tại một thời điểm, drone sơ tán đã trúng mìn khiến bánh trước bên trái bị hỏng. "Nó vẫn chạy được bằng ba bánh, dù không thể rẽ trái. Nhưng chúng tôi đã thoát được".
Việc sơ tán bằng đường không chưa bao giờ là một lựa chọn tốt đối với Ukraine, do Nga đã kiểm soát phần lớn không phận nước này từ những ngày đầu xung đột.
"Điều này ngày càng hiếm vì khi tiếp cận để đưa một người bị thương đi, chính đội sơ tán cũng có thể trở thành nạn nhân, bất kể phương tiện có được bọc giáp đến đâu. Phương tiện càng bọc giáp, càng trở thành mục tiêu ưu tiên của drone", Hennadiy, một quân y Ukraine đang phục vụ trong Tiểu đoàn Y tế Độc lập số 1, nói với CNN.
Ukraine phát triển drone y tế
Công nghệ drone của Nga hiện phát triển nhanh đến mức thực tế trên chiến trường thay đổi liên tục, buộc quân đội Ukraine phải chạy đua tìm kiếm giải pháp.
May mắn cho Maksym và nhiều người khác rơi vào những tình huống tưởng như không còn lối thoát, một số bộ óc xuất sắc nhất của Ukraine đang tập trung giải bài toán này.
Học viện Quân đoàn Lục quân số 3, có biệt danh KillHouse, được xem là trái tim của ngành công nghiệp drone tiên tiến của Ukraine. Vừa là trung tâm nghiên cứu và phát triển, vừa là cơ sở huấn luyện, nơi đây quy tụ các kỹ sư, lập trình viên và quân nhân liên tục tinh chỉnh kho vũ khí drone để đáp ứng chính xác nhu cầu của từng đơn vị.
Phần lớn thiết kế drone khá đơn giản, gồm bánh xe và một bệ chở hàng với lồng hàng hoặc hộp bọc thép phía trên. Chúng phải chịu được nhiều loại địa hình cũng như các cuộc tấn công. Một số dùng bánh xe, số khác dùng xích kiểu xe tăng.
Hiện nay, hàng trăm cỗ máy như vậy đang được triển khai dọc tiền tuyến, cứu sống nhiều người bằng cách đưa vật tư thiết yếu đến các vị trí tiền tuyến và sơ tán binh sĩ bị thương về các điểm y tế.
"Drone là vật tư tiêu hao, vì vậy cần cân bằng giữa giá thành và chất lượng," một giảng viên có biệt danh Stark, lấy cảm hứng từ nhân vật Iron Man trong Vũ trụ Marvel, nói với CNN. Giá của drone mặt đất dao động từ 5.000 đến hơn 20.000 USD mỗi chiếc.
"Chúng là mục tiêu ưu tiên và luôn bị săn đuổi. Nhưng lợi thế của drone là nhỏ hơn xe bọc thép, ít bị chú ý, ít tiếng ồn hơn và do đó dễ ẩn nấp hơn," ông nói thêm.
Stark cho biết hiện 90% nhiệm vụ hậu cần của lữ đoàn ông đã được thực hiện bằng drone mặt đất. Và trong khi Maksym may mắn được nằm trong khoang bọc thép, nhiều binh sĩ Ukraine khác đã được sơ tán trong tư thế nằm trên những drone đơn giản, thực chất là các xe đẩy điều khiển từ xa, với cơ thể được bọc trong chăn chống đạn.
Theo ông, riêng các drone của lữ đoàn ông đã di chuyển khoảng 70.000 km trong năm qua và sơ tán hàng trăm người.
Một người lính có biệt danh Historian nói với CNN rằng anh có lẽ là một trong những người đầu tiên được sơ tán bằng drone.
Mặc quân phục và đi đôi giày Adidas phủ bụi, một chiếc ở chân phải và một chiếc gắn với chân giả thay thế chân trái, Historian cho biết anh bị thương trong một cuộc tấn công của Nga hoặc do thiết bị nổ tự chế. Đồng đội đã sơ cứu, kéo anh vào một hầm trú ẩn gần đó, rồi đưa một drone mặt đất đến để vận chuyển ông ra khỏi khu vực nguy hiểm.
"Có một lúc, do đường gập ghềnh và phương tiện không có hệ thống giảm xóc, bàn chân trái bị thương của tôi rơi xuống và kéo lê trên mặt đất, nhưng đồng đội của tôi lập tức phát hiện và nhấc nó lên", anh kể.
Dù chuyến đi "hơi khó chịu", nhưng đó vẫn là lựa chọn tốt hơn nhiều so với việc chờ một xe bọc thép đến sơ tán, vốn sẽ mất nhiều thời gian hơn.
Hành trình kéo dài khoảng một tiếng rưỡi và ngoài những khoảnh khắc drone và đạn pháo bay qua, mọi thứ diễn ra khá suôn sẻ.
|
|
