Những con thú kỳ lạ không có trong 12 con giáp

Còn hai ngày nữa là sang năm mới Tân Mão, năm con mèo trong 12 con thú tượng trưng cho một Giáp gồm Tí, Sửu, Dần, Mão, Thìn, Tị, Ngọ, Mùi, Thân, Dậu, Tuất, Hợi, thì trong đó đều là loài có vú, chỉ trừ có Thìn và Tị.

Thìn là con rồng, một con vật tưởng tượng hay nếu có, theo các nhà bác học, chỉ là con Komodo Lizard, một giống thằn lằn khổng lồ tại Nam Dương và Tị là con rắn, một loại bò sát. Không biết rõ nguyên nhân làm sao mà các cổ nhân xưa đã chọn lựa như vậy, nhưng theo công cuộc nghiên cứu khoa học ngày nay, loài có vú được tạo thành sự sống cao nhất trong muôn loài và đã được phát triển mạnh từ 200 triệu năm trước trong thời đại của khủng long. Tuy nhiên các nhà khoa học chỉ tìm được khoảng 3200 loại có vú trong cả triệu sinh vật có trên mặt đất. Chúng có hình dáng từ nhỏ xíu như con shrew, một loại chuột ăn sâu bọ sống dưới mặt đất, chỉ nặng có 2 phần 5 của một ounce, đến giống cá voi xanh khổng lồ vẫy vùng trên khắp các đại dương nặng tới 130 tấn. Đặc điểm của loài có vú là là biết nuôi con và ít nhất trong cuộc sống có một phần nào trong cơ thể có lông mọc ra. Tất cả loài có vú đều sinh ra con chỉ riêng có hai giống Platypus và Echidna đẻ ra trứng y như loại bò sát.

Con Platypus

Chỉ có tại Úc Châu mới có những giống thú vật thật lạ lùng, mà các lục địa khác không có, như con platypus, mới trông thấy hình dáng nó thấy thật khôi hài. Nó như được ráp bởi nhiều bộ phận rời từ các con thú khác. Thân hình nó hình bầu dục, dẹp và dài khoảng 24 inch, nặng độ 4 pound và bao phủ bởi lớp lông mầu nâu rất mướt. Đuôi nó thật kỳ, ngắn và bè bè, đồng thời lại cứng như sừng, trông như một cái bơi chèo, y hệt như đuôi của con hải ly (beaver). Bốn chân của nó cũng ngắn củn và mọc chìa ra mỗi chân 5 móng sắc, cứng, giống như nó sinh ra để đào xới những hang hố sâu dưới mặt đất. Tuy nhiên giữa các ngón chân lại có màng bọc có thể xòe rộng ra như chân vịt, để bơi lội. Riêng con đực, hai chân sau còn có cựa cứng nhọn, là một thứ vũ khí để chiến đấu khá lợi hại. Thêm vào đó, những chiếc cựa này lại được nối với một hạch nọc độc, platypus sẽ cho ứa ra để giết những con vật nhỏ và làm đau nhức, gây sợ hãi cả những con thú lớn. Đầu dính liền với thân, không có cổ và lỗ tai chìm trong da, không hề có vành tai nhú lên như các con thú khác. Mồm mũi của nó cũng không bình thường mà lại giống như mỏ vịt, nhưng dầy và như làm bằng cao su cứng. Platypus dùng mỏ này sục xuống bùn ở những ao hồ hay suối, để bắt những con giun,sâu bọ, sò hến và rau cỏ. Nó ăn rất nhiều mỗi ngày phải tiêu thụ thức ăn bằng nửa sức nặng thân hình nó. Mùa chúng ái ân với nhau rơi vào khoảng cuối Đông và đầu Xuân. Sau đó con cái tự mình đào một đường hầm dài từ 15 đến 60 bộ có cửa ra vào từ dưới mặt nước, nhưng cuối đường hầm lại nổi lên ở khoảng đất cao, mà chúng che đậy bằng những đống cành cây chất chồng lên nhau. Từ chiếc tổ đó con platypus cái nằm đẻ trứng, mỗi lần bình thường hai trứng và ấp từ 8 đến 10 ngày thì trứng nở. Platypus con sinh ra rất yếu ớt và phải nhờ mẹ nuôi cả 4 tháng trời mới tự lập kiếm ăn được. Platypus không có núm vú cho con bú, mà sữa tiết ra từ dưới chân lông, con con dùng mỏ xúc sữa lấy uống. Khoảng l năm thì con con trưởng thành và chúng đã có thể tìm bạn để tiếp nối thế hệ sau nữa.

Giống Platypus kỳ lạ tại Úc Châu, vừa là giống chim đẻ ra trứng, vừa là loài có vú, có sữa cho con bú, vừa là loài có túi dưới bụng để nuôi con – ảnh tham khảo: itsnature.org

Con platypus mỏ vịt được các nhà khoa học chú ý tới từ năm 1797, khi Trung Tá Hải Quân Anh David Collin kể lại chuyện ông gặp một con vật lạ gần giòng sông Hawkesbury tại Úc Châu. Mới đầu các nhà bác học trên toàn thế giới đã không thể nào tin tưởng nổi, một con thú có sữa cho con bú lại đẻ ra trứng. Tuy nhiên, người ta đã biết nó trong các vật thể hóa thạch, từng có trên trái đất từ 50 triệu năm trước, nhưng cho rằng nó bị tuyệt chủng đã trên một thế kỷ. Thời xa xưa, Úc Châu từng nối với các lục địa khác, nhưng rồi dãi đất nối liền bị chìm mất hút giữa lòng đại dương, nên Úc trở thành trơ trọi, một mình đứng riêng biệt. Cũng vì sự riêng biệt mà các giống thú cổ được bảo toàn không mất giống. Đến năm 1884, Viện Khảo Cổ nước Anh đã cử bác sĩ Caldwell sang Úc để khảo cứu cặn kẽ về giống platypus. Ông này đã gửi về trưng bày tại viện 2 quả trứng của giống này, nhỏ hơn trứng gà, mà vỏ lại mềm như trứng thằn lằn. Sở dĩ giống thú này có tên Platypus vì theo tiếng Hy Lạp, platypus có nghĩa là “Bàn chân bè có màng”. Giống này rất ưa làm đỏm, mỗi lần từ dưới nước lên bờ, nó đều chải chuốt lông rất công phu. Nó dùng các móng chân sau như một chiếc lược và vuốt cùng khắp thân thể. Khi nó lặn xuống nước, đôi mắt nhắm nghiền, nó tìm mồi bằng một bộ phận rất bén nhậy ở mỏ, phát ra một làn sóng và thu hồi, để định vị trí con mồi. Sau này nhờ một chuyên viên tên là David Fleay, sinh sống tại Brisbane nước Úc, người ta biết được cách nuôi nấng, cho chúng ăn uống. Do vậy lần đầu tiên Sở Thú Bronx tại Nữu Ước đã nuôi được 2 con platypus sống rất mạnh khỏe đến trên 10 năm, một thời gian kỷ lục đối với việc nuôi sống giống thú này bên ngoài nước Úc. Người ta đã đặt tên cho con đực là Cecil và con cái là Penelope. Để nuôi chúng mỗi tháng người ta phải cần tới 25.000 con giun là thức ăn chính, ngoài ra còn phải cho chúng ăn thêm tôm, nhái và món trứng quấy. Người ta tiêu tốn tiền đồ ăn cho một con platypus còn nhiều hơn là nuôi một con voi. Ngày nay đời sống kỷ lục của một con platypus được nuôi nấng là 17 năm và giống thú nhỏ bé này đang được chính phủ Úc bảo vệ rất kỷ lưỡng để tránh cho chúng khỏi bị tuyệt chủng.

Con Echidna

Trên thế giới ngoài con platypus, chỉ còn con Echidna là loài nuôi con bằng sữa mà lại đẻ ra trứng. Echidna còn gọi là “Giống ăn kiến” vì thức ăn chính của nó là kiến, ngoài ra còn mối và vài thứ côn trùng khác.

Echidna

Tuy cùng loại với platypus, nhưng echidna hình thù khác hẳn, trông giống loài nhím hơn và sống ở Úc và Tân Guinea. Thân nó hơi tròn có chiều dài từ 17 cho tới 30 inch và nặng khoảng 14 pound. Từ thân nó chĩa ra tua tủa những lông cứng như gai mầu vàng và có cái dài tới 2 inch. Khi gặp nguy hiểm thân hình nó quận tròn lại như quả bóng, gai chĩa ra ngoài, làm cho những giống thú khác to hơn phải sợ hãi, lẫn tránh xa không dám tấn công. Tai của echidna cũng giống như platypus không lớn và không có vành tai, nhưng mỏm của nó lại đặc biệt tròn như cái ống và dài bằng cái đầu, khoảng 2 đến 3 inches. Echidna không có răng nhưng lưỡi của nó nhám, dính và dài, nhọn như cái bút chì. Chân có móng sắc, rất mạnh và dài có tới một inche, dùng để phá vỡ các tổ kiến và mối, rồi thè lưỡi dính, quấn tròn đám con mồi cho vào mỏm để nuốt.

Con echidna, loài thú ăn kiến, vừa đẻ trứng lại vừa nuôi con bằng sữa.
Trong hình là một con echidna con – ảnh tham khảo: Monotremes

Mỗi mùa sinh nở, echidna chỉ đẻ một trứng hay hai, nhưng nó không để trong tổ như platypus, mà dùng mõm lùa vào một cái túi ở dưới bụng và dùng thân nhiệt của mình làm cho trứng nở. Sau 10 ngày, con con nở ra, rất yếu ớt, phải nằm trong túi mẹ thêm cả mấy tuần lễ nữa. Trong thời gian này sữa mẹ ứa ra từ những lỗ nhỏ trong túi và echidna con liếm sữa này để ăn chóng lớn. Khi con nhỏ lớn khoảng từ 3 đến 4 inch mới lìa khỏi túi. Với móng vuốt sắc và mạnh, echidna đào đất rất nhanh. Gặp vùng đất mềm, chúng đào đất nhanh đến nổi, người ta thấy nó như đang đứng trên chiếc thang máy tuột xuống và chỉ phút chốc đã mất hút dưới lòng đất. Echidna ưa sống ở những vùng đất cằn cỗi, nhiều sỏi đá và ban ngày thường ngủ vùi trong hang hố, ban đêm mới lòi ra đi kiếm ăn.

Tasmanian ma quỉ và Tasmanian chó sói

Như đã đề cập đến ở phần trên, Úc Châu là một lục địa tách rời và đứng riêng rẽ nên có nhiều giống thú kỳ lạ mà các lục địa khác không có. Tuy nhiên, đang nói về các thú vật có túi dưới bụng để nuôi con, chúng tôi xin cống hiến quí vị tài liệu về hai giống thú quái dị ở hòn đảo Tasmania nằm về phía Đông Nam của lục địa Úc.

Tasmanian Devil

Hòn đảo này khá rộng có chiều dài 180 dặm và chiều ngang 175 dặm, tức rộng tương đương với tiểu bang West Virginia của Mỹ. Hồi đặt chân tới đây đầu tiên, người định cư da trắng thấy một con vật lông đen, trông rất hung dữ, lúc ẩn, lúc hiện như ma quỉ và bắt ăn thịt của họ rất nhiều cừu. Do vậy họ mới đặt tên là Tasmanian Devil, tức là giống “ma quỉ ở đảo Tasmania”. Hồi đầu ở khắp Úc Châu nơi nào cũng có giống này, nhưng dần dà chúng bị bắn hoặc bị bẫy chết hết, nên ngày nay chỉ ngay trên đảo Tasmania mới có. Tasmanian Devil có chiều dài khoảng 3 bộ, thêm vào cái đuôi một bộ nữa là 4 bộ. Tuy nhiên nếu không có đuôi nó hoàn toàn có hình dáng như con gấu. Đầu to lớn nối với cổ bởi những bắp thịt trông mạnh mẽ. Chân có móng vuốt, cộng với hàm răng nhọn hoắt làm cho các thú vật khác, dù có to lớn hơn cũng phải sợ hãi. Lông con devil này mầu đen rất rậm và cứng thô. Tuy nhiên, nó cũng có những đám lông trắng ở cổ, ở vai. Nó thường ngồi liếm chân như mèo, nhưng lại dùng cả hai chân một lúc, rồi đưa lên xoa khắp đầu cổ như ta rửa mặt. Nó thường bắt chuột, cóc, nhái, cua, để ăn thịt. Đôi khi nó còn tấn công cắn chết những con lớn hơn nó như cừu. Mùa sinh nở vào tháng Ba và tháng Tư. Sau thời gian này, con cái được nhẩy sẽ mang thai và một tháng sẽ sinh con. Phần lớn mỗi lần sinh ra hai con nhỏ, nhưng trong tình trạng chưa nẩy nở được hoàn toàn, phải được nuôi trong một cái túi dưới bụng, trong đó có 4 núm vú. Con nhỏ lớn dần và được một tháng thì chiếc túi không còn chứa đựng được nữa, chúng phải bò ra ngoài và mẹ chúng phải làm một cái ổ ở hốc cây, hay giữa các tảng đá để nuôi nấng thêm một thời gian nữa và tập cho chúng săn mồi. Tuy chúng có tên dữ dằn, nhưng sự thực chúng thông minh và rất dễ dạy. Nếu nuôi con nhỏ từ lúc còn bé, chúng trở nên dễ thương và là con vật nuôi trong nhà thân thiết, rất mến chủ.

The Tasmanian Tiger

Trên hòn đảo Tasmania còn có con chó sói Tasmanian, có người còn gọi nó là “Hổ Tasmanian”, hay “hổ chó sói”, hay “Ngựa vằn chó sói”, hay “Ngựa vằn có túi”. Tên nào cũng đúng cả, vì giống thú này trông lai căng, hình dáng của nó là chó, có cái đầu như chó sói, nhưng cách săn mồi xé thịt lại như hổ. Trong khi đó, trên lưng có những sọc ngang như ngựa vằn và dưới bụng lại có túi để nuôi con. Xưa kia giống thú này nhiều vô số ở hòn đảo Tasmania, nhưng chúng hay tấn công giết ăn thịt giống cừu và gà vịt của những người định cư, nên bị họ dùng súng bắn chết rất nhiều gần như bị tuyệt chủng. Ngày nay chỉ còn một số rất ít ở tít sâu trong rừng mà thôi. Chó sói Tasmanian có hình dáng như một con chó lớn, có chiều dài khoảng 65 inches, bao gồm cả chiếc đuôi dài 20 inches. Nó rất khỏe, có bộ hàm cực mạnh, có thể há ra để ngoạm rộng tới 160 độ, cùng với bộ răng thật nhiều và sắc như dao. Lông của chó sói tasmanian mầu nâu, nhưng trên lưng lại có những sọc mầu đen nằm vắt ngang, dài ở hông, nhưng rồi ngắn dần và chấm dứt ở đuôi. Bình thường con Tasmanian bước đi hoặc chạy chậm thì y như chó. Nhưng lúc cần chạy nhanh, thì nó lại nhẩy những quãng thật xa như con Kangaroo. Ban ngày giống chó này tìm những hang hốc nằm ngủ, tối đến mới ra săn mồi. Nó thường bắt những con kangaroo nhỏ, những con thú nhỏ và sau này nó săn cả cừu và gà vịt của người nuôi, vì nó không sao phân biệt được thứ gì là gia súc, thứ gì thuộc sở hữu của rừng hoang. Chó sói tasmanian cái có cái túi dưới bụng để nuôi con, miệng túi mở về phía sau và phía trong có 4 núm vú. Chiếc túi rất rộng có thể chứa tới 4 con chó con. Nhưng phần lớn, sau khi mang thai chừng một tháng, chó chỉ đẻ có hai con. Chó con mới sinh rất yếu ớt, mắt chưa mở và người nhẵn nhụi không lông lá. Chúng nằm trong túi bú mẹ suốt 3 tháng, sau đó mới bò ra nằm ở ổ mà mẹ chúng xây bằng lá cây, hay cỏ rạ. Chỉ khi nào đàn con thật khôn lớn, biết săn mồi, mẹ chúng mới bỏ, để chúng tự lập, xây dựng một gia đình mới./.

Hồ Sĩ Viêm
(Viễn đông)