Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe tuyên bố ông sẽ từ chức v́ sức khoẻ yếu và không muốn bệnh tật ảnh hưởng đến các quyết sách quan trọng.
"Tôi đă quyết định từ chức thủ tướng", ông Abe, 65 tuổi, phát biểu tại cuộc họp báo đang diễn ra, cho hay ḿnh bị tái phát viêm loét đại tràng. "Tôi không muốn bệnh tật dẫn tới những sai lầm trong các quyết sách quan trọng. Tôi không thể làm thủ tướng nếu không thể đưa ra những quyết định tốt nhất cho người dân".
Abe cho biết sức khoẻ của ḿnh bắt đầu suy giảm từ khoảng giữa tháng trước và việc điều trị bệnh đại tràng cần phải diễn ra trên cơ sở thường xuyên sẽ khiến ông không có đủ thời gian để lănh đạo đất nước.
Ông gửi lời xin lỗi từ tận đáy ḷng tới người dân Nhật Bản v́ không thể hoàn thành các nhiệm vụ, thêm rằng ḿnh không có quyền lựa chọn người kế nhiệm.
"Tôi muốn chân thành xin lỗi người dân Nhật Bản v́ rời vị trí khi c̣n một năm trong nhiệm kỳ, giữa những nỗi lo lắng về Covid-19, trong khi nhiều chính sách đang trong quá tŕnh thực thi", ông nói. "Tôi sẽ không b́nh luận về người kế nhiệm tiềm năng nhưng thủ tướng kế tiếp cần tiếp tục công việc chiến đấu với Covid-19", ông nói.
Ông cũng tin rằng bất kỳ ai kế nhiệm ḿnh sẽ giải quyết vấn đề cải cách hiến pháp chủ nghĩa ḥa b́nh, một vấn đề mà ông đă không làm được trong những năm đương nhiệm.
Thủ tướng Shinzo Abe đến văn pḥng hôm nay. Ảnh: Reuters.
Hăng thông tấn Jiji trước đó trong ngày dẫn lời lănh đạo Nhật Bản cho hay ông không muốn gây khó khăn khi đột ngột từ chức nhưng bệnh viêm loé t đại tràng tái phát và có nguy cơ nghiêm trọng hơn. Đài NHK cũng dẫn các nguồn tin thân cận với Thủ tướng cho hay ông dự định từ chức v́ bệnh t́nh ngày càng xấu đi.
Thủ tướng Abe, lănh đạo tại vị lâu nhất của Nhật, từng phải từ chức vào tháng 9/2007, sau một năm nắm quyền v́ viêm loét đại tràng măn tính. Ông tiếp tục tranh cử và trở thành Thủ tướng từ năm 2012 đến nay nhưng vẫn dùng thuốc điều trị bệnh.
Ông phải tránh các cuộc họp báo kéo dài và các cuộc tranh luận ngoài phiên họp kể từ tháng 6. Ông thi thoảng tiếp xúc với phóng viên đợi bên ngoài văn pḥng, nhưng một số người nói rằng giọng của ông "thiếu sức sống" và dường như ông không được khỏe.
Hôm 17/8, ông Abe đến bệnh viện ở Tokyo mà không báo trước và ở lại hơn 7 tiếng để kiểm tra y tế. Ông tiếp tục đến bệnh viện một tuần sau đó để làm các xét nghiệm bổ sung.
Thông tin ông Abe từ chức gây ngạc nhiên cho cả nội bộ đảng cầm quyền lẫn thị trường tài chính, khiến giá cổ phiếu Nhật Bản sụt giảm.
Tomomi Inada, nghị sĩ cấp cao, đồng minh thân cận của Abe, cho biết Thủ tướng đă thông báo kế hoạch này tại một cuộc họp khẩn của đảng cầm quyền Dân chủ tự do. "Tôi đă nghe kế hoạch của ông ấy. Rất đột ngột và không ngờ tới. Tôi rất kinh ngạc", bà nói.
Bà Inada thêm rằng ông Abe sẽ tại nhiệm cho đến khi người kế nhiệm được quyết định, có khả năng là thông qua một cuộc bỏ phiếu của các nghị sĩ và thành viên đảng Dân chủ Tự do. Bộ trưởng Tài chính Taro Aso và chánh văn pḥng nội các Yoshihide Suga được xem là các ứng viên tiềm năng thay thế ông Abe.
Văn pḥng Tổng thống Hàn Quốc đă bày tỏ lấy làm tiếc trước thông tin Thủ tướng Abe từ chức, đồng thời cam kết tiếp tục hợp tác với tân thủ tướng để cải thiện quan hệ với Nhật Bản.