Nước Mỹ hối hả chạy trốn “vực thẳm ngân sách”

Nhà Trắng đang lên kế hoạch cho một chiến dịch vận động sự ủng hộ rộng rãi của các tầng lớp và đảng phái để hỗ trợ cho các phương pháp tiếp cận việc giảm thâm hụt ngân sách thông qua tăng thuế và cắt giảm chi tiêu.

Đã có một sự tương phản rõ nét với các cuộc đàm phán của Chính phủ Mỹ với Đảng Cộng hòa mà kết quả đem lại rất mờ nhạt vào hồi năm ngoái. Tổng thống Barack Obama sẽ gặp gỡ với các ông chủ lao động vào thứ Ba và một số các nhà lãnh đạo doanh nghiệp vào thứ Tư tuần này trong một nỗ lực củng cố sự ủng hộ đối với đề xuất của ông.

Tổng thống Barack Obama trong buổi họp ngày Cựu chiến binh Mỹ, ông sẽ có buổi họp quan trọng với Quốc hội Mỹ vào thứ Sáu tới để thông qua gói giải pháp giảm thâm hụt ngân sách

Cả hai nhóm này đều có những tác động lớn đến các thành phần lập pháp khác nhau ở Capitol Hill ( Khu vực hành chính của Chính phủ Mỹ ở Washington D.C). Ông Obama cũng có kế hoạch công du bên ngoài Washington để cố gắng mở rộng sự hỗ trợ trên toàn đất nước cho đề xuất của ông bao gồm tăng thuế đối với những người giàu có. Đây là kế hoạch mà các quan chức Nhà Trắng tin rằng đã dành được sự ủng hộ lớn của công chúng trong cuộc bầu cử tuần trước.

Ông Obama đã lên kế hoạch cho các cuộc họp với các nhà hoạch định chính sách trong việc đưa ra một gói các biện pháp cắt giảm thâm hụt ngân sách có thể khiến cho nước Mỹ rơi vào cái gọi là “vực thẳm ngân sách”, biện pháp chính sẽ là bắt buộc cắt giảm chi tiêu và tăng thuế dự kiến sẽ bắt đầu vào tháng Giêng năm sau.

Cuộc họp với các ông chủ lao động và doanh nghiệp diễn ra trước khi ông có một buổi gặp mặt với các lãnh đạo Quốc hội Mỹ vào thứ Sáu. Nhà Trắng tin rằng ông Obama sẽ sử dụng sức mạnh của việc tái đắc cử để tạo ra các hỗ trợ từ bên ngoài và tạo sức ép lên Đảng Cộng hòa đồng ý tăng thuế đối với những người có thu nhập từ 25.000 USD/năm trở lên.

Chiến lược này được đưa ra khi có khá nhiều đảng viên Đảng Cộng hòa đã dịu đi sự chống đối việc tăng thuế của họ sau chiến thắng của Đảng Dân chủ trong cuộc bầu cử, với nhiều công khai thừa nhận rằng thuế cao hơn có thể sẽ là một phần của bất kỳ kế hoạch cắt giảm thâm hụt ngân sách nào.

Đảng Cộng hòa, bao gồm Chủ tịch Hạ Viện John Boehner và Dân biểu bang Georgia Tom Price cho biết gần đây rằng việc tăng thu thuế cao hơn có thể là một phần của thỏa thuận. Họ đã từ chối xem xét đưa ra mức thuế suất cao hơn, nói rằng tăng thu thuế thay vì đưa ra giới hạn mới về khấu trừ và giảm thuế khác. Điều này cho thấy một tiềm năng về một thỏa thuận thành công giữa các Đảng trong Quốc hội Mỹ. Đảng Cộng hòa cũng đưa ra những thay đổi đáng kể cho các chương trình phúc lợi như Medicare hay Medicaid của ông Obama sẽ là một phần của các thỏa thuận bất kỳ.

Lãnh đạo phe đa số Đảng Cộng hòa ở Hạ viện Mỹ - John Boehner đã có những động thái tìm kiếm thỏa thuận với Chính phủ của ông Obama trong các giải pháp thoát khỏi "vực thẳm ngân sách"

Minh họa cho những thay đổi này, một nhà bình luận phe bảo thủ William Kristol đã phát biểu trên đài Fox News hôm Chủ Nhật rằng “ Đất nước không thể đi xuống được khi chúng ta chỉ tăng thuế đối với một số ít các nhà triệu phú”. Điều này cho thấy Đảng Cộng hòa đã tạo ra một cơ hội cho Tổng thống Obama một thỏa thuận sẽ nâng cao tỷ lệ thuế đối với những hộ gia đình có thu nhập nhiều hơn 1 triệu USD một năm.

Nhà Trắng vẫn chưa đưa ra một đề xuất cắt giảm thâm hụt ngân sách nào kể từ sau cuộc bầu cử. Đã có nhiều kế hoạch được đưa ra từ năm 2009 kêu gọi sự kết hợp tăng thuế và cắt giảm chi tiêu công, nhưng Nhà Trắng đã cẩn thận không công bố chi tiết của các bản kế hoạch này trong quá trình đàm phán với John Boehner. Các quan chức Nhà Trắng tin rằng kế hoạch này sẽ cắt giảm thâm hụt rất đáng kể, nhưng cho đến nay chưa có các bước nào trong kế hoạch được thực hiện.

Trong tháng 9/2011, Tổng thống Obama đã công bố một kế hoạch cắt giảm thâm hụt ngân sách dày 80 trang trong đó bao gồm các kế hoạch tăng thuế đối với tầng lớp nhà giàu, giảm chi tiêu công và những thay đổi mới nhất cho các chương trình Medicare và Medicaid.

Nhà Trắng muốn thu được khoảng 1,5 nghìn tỷ USD thuế mới trong vòng 10 năm như là một phần của gói cắt giảm thâm hụt ngân sách 4 nghìn tỷ USD. Để bắt đầu, ông Obama đã đề xuất mức thuế suất tăng lên 39,6% so với mức 35% đối với các cá nhân có thu nhập trên 200.000 USD và các cặp vợ chồng có thu nhập trên 250.000 USD. Mức thuế suất mới sẽ tạo ra khoảng 440 tỷ USD/năm tiền thuế mới trong hơn 10 năm, theo ước tính của Nhà Trắng.

Nếu cả hai đảng đều giữ nguyên mức lãi suất như hiện nay mà Đảng Cộng hòa vẫn đang ủng hộ, có nhiều sự lựa chọn khác để đạt mức tăng thuế 440 tỷ USD. Ví dụ, họ có thể hạn chế khả năng giàu có của các gia đình thu nhập cao bằng việc sử dụng các hình thức như tăng các khoản khấu trừ thu nhập và buộc phải đóng góp từ thiện hay tăng tỷ lệ lãi suất của việc chia lợi nhuận và cổ tức vốn.

Cả Nhà Trắng và lãnh đạo Đảng Cộng hòa đều khẳng định đã ủng hộ những quan điểm của nhau. Phương pháp tiếp cận mới của ông Obama trái ngược với chiến lược của ông hồi năm ngoái, khi ông gặp riêng John Boehner để cố gắng đưa ra được một gói các hành động thay đổi thuế và chi tiêu công. Giờ đây, ông Obama và các trợ lý của ông đã hứa sẽ linh hoạt hơn nhiều và tìm kiếm thêm những ý tưởng từ bên ngoài.

“Tôi nghĩ rằng có rất nhiều cách để ‘thay da đổi thịt’ đất nước này khi mọi người cùng có thái độ tích cực xây dựng đối với nhiệm vụ của mình”, Cố vấn của Tổng thống Mỹ David Axelrod cho biết trên chương trình CBS Chủ Nhật của đài CBS.

Khi các cuộc đàm phán giữa Tổng thống Obama và Boehner bị thất bại hồi tháng 08/2011, Đảng Dân chủ và Đảng Cộng hòa đã phải vội vã cùng nhau đưa ra một kế hoạch giảm thâm hụt ngân sách tạm thời, tạo ra cho họ một vỏ bọc chính trị để tăng giới hạn vay cho Chính phủ.

Các đàm phán lần này phải đối mặt với “vực thẳm ngân sách”, vì thế việc cùng kết hợp để đưa ra được những giải pháp tốt nhất tránh khỏi sự suy thoái quay trở lại sẽ buộc Nhà Trắng và Quốc hội Mỹ phải thông qua một kế hoạch trì hoãn hoặc thay thế các kế hoạch cũ. Các chuyên gia về ngân sách đã dự đoán nếu không thể vượt qua được “vực thẳm ngân sách”, nước Mỹ chắc chắn sẽ rơi trở lại thời kỳ suy thoái như hồi cuối năm 2008.

Các cuộc đàm phán sẽ là một bài kiểm tra cao cấp của các nhà lãnh đạo trong nhóm Cộng hòa của ông Boehner – những người được cho là có tư tưởng dân chủ cực đoan. Hiện ông Boehner đang phải đứng giữa phe bảo thủ của Đảng Cộng hòa – nhóm đã đặt cược vào sự đối đầu với Đảng Dân chủ và buộc Đảng này phải trở nên thực dụng hơn. Ông đang đưa ra những yêu cầu đối với thành viên Đảng Dân chủ nhìn nhận thấy được những hướng đi chính trị mới đang phải phụ thuộc vào hoàn cảnh thực tế hiện nay trong việc cấp bách cứu nước Mỹ ra khỏi suy thoái.

“Tổng thống Obama thắng, và việc cắt giảm thuế kết thúc, dù chúng ta thích hay không”, một trợ lý cao cấp của một trong những nhà lãnh đạo Đảng Cộng hòa mô tả thông điệp của ông Boehner. “Vì vậy, chúng ta phải tìm cách để chấp nhận được điều đó”.

PHAN SƯƠNG
infonet.vn