Tướng Mỹ James Mattis mới đây thừa nhận hệ thống phòng không mà Nga giúp cho Syria sẽ khiến việc thiết lập vùng cấm bay để hỗ trợ quân nổi dậy tại quốc gia Trung Đông này trở nên khó khăn. Ngoài ra, Mỹ cũng lưu ý tới vai trò của Iran và sự “yếu kém” của quân nổi dậy Syria.
Tướng Mattis là Tư lệnh Bộ chỉ huy trung tâm của Mỹ phục trách khu vực Trung Đông. Tuy từ chối tiết lộ các kịch bản quân sự của Mỹ với Syria, song vị tướng này thừa nhận Mỹ lo ngại trước khả năng phòng không của Syria.
Tướng Mỹ James Mattis
Tại phiên điều trần trước Ủy ban Quốc phòng của Thượng viện Mỹ, Tướng Mattis cho rằng cần phải tăng cường các nỗ lực về mặt quân sự mới mong thiết lập được vùng cấm bay tại Syria. Đây vốn là đề xuất được Thượng nghị sĩ John McCain đưa ra hôm 5/3.
Tư lệnh Mattis cho biết cá nhân ông chưa nghiên cứu chi tiết kế hoạch này nhằm hỗ trợ quân nổi dậy tại Syria. Tại quốc gia này hiện chưa có một khu vực thích hợp để thiết lập hành lang bảo vệ. Điều này đòi hỏi phải sử dụng một lực lượng quân sự quốc tế lớn.
Quân nổi dậy tại Syria
Ngày 6/3, Tổng thống Mỹ Barack Obama tuyên bố hành động quân sự đơn phương của Mỹ có thể là một sai lầm bởi tình hình tại Syria phực tạp hơn rất nhiều so với Libya một năm trước.
Hệ thống tên lửa khủng phá kế hoạch cấm bay của Mỹ
Tuyên bố của ông Obama là câu trả lời trước những lời kêu gọi của rất nhiều nghị sĩ Mỹ với các kịch bản khác nhau nhằm chống lại Syria, trong đó có các biện pháp quân sự. Nhiều nghị sĩ Mỹ còn cho rằng Iran, một quốc gia láng giềng của Syria, đang cố gắng chế tạo vũ khí hạt nhân và có can dự vào những gì đang diễn ra tại Syria.
Thượng nghị sĩ John MacCain thậm chí còn cho rằng không cần quan tâm tới việc quân nổi dậy tại Syria có yêu cầu giúp đỡ hay không, Mỹ vẫn nên hành động.
Tuy nhiên, vì nhiều lẽ mà Mỹ cùng nhiều nước phương Tây cho tới nay vẫn thận trọng với hành động tấn công quân sự chống Syria. Thay vào đó, họ chỉ đề cập tới biện pháp tăng cường trừng phạt chế độ của Tổng thống Al Assad.
Nguyên nhân cơ bản được Tướng Mattis chỉ ra chính là ông Assad vẫn có trong tay một lực lượng quân sự mạnh để chiến đấu. Bên cạnh đó, Tướng Mattis nhận định nếu phương Tây can thiệp quân sự vào Syria, thì Iran sẽ ngay lập tức sử dụng các lực lượng của mình để hỗ trợ ông Assad và làm bùng phát bạo lực trong khu vực. Tuy nhiên, Iran làm điều này một cách âm thầm mà không công khai ra mặt.
Tên lửa phòng không S-200 Angara của Iran mà Syria hiện cũng đang sở hữu
Theo Tướng Mattis, Iran sẽ hỗ trợ vũ khí, phối hợp tình báo với Syria để tìm và diệt lực lượng nổi dậy. Ngoài ra, cũng theo ông Mattis, Syria hiện có rất nhiều vũ khí sinh-hóa cùng hàng nghìn tổ hợp tên lửa phòng không vác vai. Tuy nhiên, vị tướng này không làm rõ chi tiết về số lượng cũng như chủng loại vũ khí mà Syria hiện có.
Thời gian qua, nhiều quan chức Mỹ thừa nhận việc tiến hành chiến dịch quân sự chống Syria sẽ phức tạp hơn rất nhiều so với cuộc chiến Libya hồi năm ngoái. Trước hết, chiến dịch này sẽ khó nhận được sự chấp thuận từ phía Hội đồng Bảo an LHQ và không thể có được tính hợp pháp cần thiết.
Nga và Trung Quốc đã hai lần phủ quyết dự thảo nghị quyết của Hội đồng Bảo an về Syria và không có gì bảo đảm hai nước này không có các hành động tương tự.
Tên lửa Buk-M1 của Syria do Nga cung cấp
Bên cạnh đó, quân nổi dậy ở Syria không có một “cứ địa” rõ ràng như quân nổi dậy ở Libya, vốn chiếm Benghazi làm thành trì ngay từ đầu cuộc chiến. Điều này khiến phương Tây không thể phối hợp với quân nổi dậy tại Syria.
Thay vì đánh trực diện vào Syria, thời gian qua phương Tây lại tăng cường “tấn công” vào Iran với các biện pháp trừng phạt kinh tế, ngoại giao. Không những vậy, người ta cũng nhắc tới khả năng Israel sẽ đơn phương tấn công Iran mà phớt lờ Mỹ. Phải chăng phương Tây đánh giá một khi Iran bị “đánh”, Syria ít có khả năng trụ vững.
Nga cũng cung cấp tên lửa siêu thanh P-800 Yakhont cho Syria
Các thông tin công khai cho biết Syria hiện có khoảng 900 hệ thống tên lửa phòng không, 4.000 pháo phòng không cỡ nòng từ 23-100 mm. Ngoài ra, Syria cũng sở hữu khoảng 400 tiêm kích các loại.
Tuy có tới 80% là các thiết bị cũ như S-75, S-125, nhưng Syria vẫn có tới 20% là các hệ thống phòng không hiện đại. Từ năm 2007, Nga đã bắt đầu cung cấp các hệ thống phòng không Buk-M1 và M2 cho Syria.
Syria cũng có 48 hệ thống phòng không S-200 Angara với khả năng chống nhiễu cực kỳ hiệu quả. Ngoài ra, quốc gia Trung Đông này còn có các hệ thống phòng không S-300 và Pantsir-S1.
Hệ thống phòng không Pantsir-S1
Trong số 400 tiêm kích của Syria, có 60 máy bay MiG-29 đời cuối và 30 tiêm kích đánh chặn MiG-25. Cùng với số lượng vũ khí tương đối hùng hậu, Syria còn có địa hình rừng núi phực tạp. Nếu biết tận dụng, hệ thống phòng không của Syria sẽ đủ khả năng đứng vững trước các cuộc tấn công của phương Tây.
Cùng với những ý kiến bày tỏ lo ngại về khả năng phòng không và sức mạnh quân sự của Syria, Tướng Mattis cũng cảnh báo giới lãnh đạo Mỹ không nên giảm sự hiện diện và khả năng sẵn sàng chiến đấu của hải quân Mỹ trong khu vực. Không những thế, Mỹ cần phải tăng cường hơn nữa số lượng tàu chiến và các hệ thống phòng không cho lực lượng hải quân của nước này trong khu vực.
Tàu sân bay John C. Stennis của Mỹ thuộc biên chế Hạm đội 5 phụ trách khu vực Trung Đông
Cảnh báo được đưa ra trong bối cảnh Mỹ lên kế hoạch cắt giảm 500 tỷ USD chi tiêu quốc phòng trong 10 năm tới. Tuy nhiên, Tướng Mattis cho rằng dù như vậy Mỹ vẫn phải sử dụng hải quân và các lực lượng đặc nhiệm nhằm duy trì sự hiện diện nhỏ hơn, nhưng mạnh hơn tại Trung Đông.
Tướng Mattis đặc biệt lưu ý tới sức mạnh của Iran với các loại tên lửa đạn đạo tầm xa, số lượng lớn chiến hạm và tàu ngầm cùng tên lửa có cánh…
Đông Triều
theo PNTD