Đó là một tục lệ từ ngàn đời của người Giẻ Triêng, tại xă Đak Nông, huyện Ngọc Hồi, tỉnh Kon Tum, dù thời bây giờ th́ có vẻ không c̣n phù hợp lắm. Thế nhưng, bởi phép vua thua lệ làng nên nhiều đôi vợ chồng trẻ nơi đây vẫn phải ngậm ngùi tuân theo.
Bị đuổi khỏi làng v́ trót có con với… vợ
Với người Giẻ Triêng nói chung và người Giẻ Triêng ở làng Nông Nội (xă Đak Nông, huyện Ngọc Hồi, Kon Tum) nói riêng cho rằng hôn nhân là chuyện không chỉ của cả đời người mà c̣n liên quan đến đời sống tâm linh của cả làng. V́ vậy, họ quan niệm sau khi cưới nhau ít nhất một năm mới được sinh con, nếu ai vi phạm vào luật tục đó là người sẽ có tội với Yàng ( trời), sẽ bị trừng phạt theo luật của làng. Từ xa xưa, đă có một “đạo luật” bất thành văn rất khắt khe dành cho vấn đề này và cứ thế nó ăn sâu vào đời sống của mọi người nơi đây.
 |
| Ảnh chỉ mang tính chất minh họa |
Thế nhưng với giới trẻ chuyện “quan hệ trước hôn nhân” giờ đây không c̣n là hiếm nữa. Trong khi đó, theo quan niệm của ngườu Giẻ Triêng, một đôi nam nữ vừa cưới nhau, năm sau sinh con là đă mang trọng tội, chứ đừng nói đến chuyện chưa cưới mà có con th́ tội lại càng “tày đ́nh” hơn. Trong tiềm thức đă ăn sâu vào ḍng máu của người Triêng từ đời này đến đời khác, nếu có ai trong làng vi phạm “luật hôn nhân và gia đ́nh” của làng là người đó đă phạm tội với Yàng-atâu, người vi phạm sẽ bị trừng phạt tùy theo “tội” đă gây ra để làm lễ cúng Yàng-atâu xin được tha tội.
Chia sẻ với chúng tôi về luật tục này của làng, già làng Hà Sỹ Xê (81 tuổi) không c̣n nhớ “luật hôn nhân” này xuất phát từ nguyên nhân nào, chỉ biết, nếu vi phạm tức là đôi vợ chồng đó đă có tội với Yàng-atâu, khiến Yàng-atâu nổi giận và giáng tai họa xuống cả làng. V́ vậy, người phụ nữ lỡ phạm tội này phải đi vào rừng cách làng hơn một cây số làm lều và sinh con trong rừng. Khi sinh xong th́ quay về làng nộp phạt.
Trước đây, để làm lễ cúng Yàng-atâu xin được tha tội, hai vợ chồng phạm luật phải làm hai con heo cúng ở nhà bố mẹ đẻ và nộp phạt một con trâu để cho người già trong làng cúng ở nhà Rông, chỉ có người già được cúng và được ăn đồ cúng ở nhà Rông. C̣n bây giờ, họ chỉ phải nộp phạt ba con heo, nhà chồng cúng một con, nhà vợ cúng một con và một con mang ra nhà Rông cho người già cúng Yàng-atâu.
Già Xê cũng cho biết thêm, trước đây, do A Ram một thanh niên trong làng không ḱm ḷng đă “nếm trái cấm” khiến vợ có con trong thời gian “kiêng cữ”, sinh ra A Tŕnh. Không may cho đôi vợ chồng này, sinh con đúng lúc mẹ vợ A Ram bị bệnh nặng, hai gia đ́nh cho rằng việc vi phạm này là điềm gở, Yàng-atâu đă giáng tội khiến mẹ vợ A Ram lâm bệnh. V́ vậy, hai bố con A Ram đă bị chính gia đ́nh hai bên “đồng ḷng” đuổi ra khỏi làng.
Phép vua thua lệ làng
Chia sẻ về “luật hôn nhân” của làng ḿnh, già Xê luôn tâm đắc về nó. Không chỉ bởi nó được tuyên truyền rộng răi và sâu sắc với từng người dân trong làng, mà bất ḱ một ai lấy người trong làng cũng phải tuân theo luật của làng đề ra. “Người làng ḿnh rất tự giác, họ tự bảo nhau khi vi phạm phải nộp phạt, cha mẹ phải dạy cho con cái biết trước khi cưới. Bất kể ai đến làng ḿnh lấy vợ, kể cả người Kinh, người Pháp, người Mỹ đến làng ḿnh cũng phải tuân theo thôi”, già Xê tự hào khẳng định.
Sở dĩ, già Xê nói vậy v́ trước đây có anh Hạnh, quê tận Hà Nội vào làm rể ở làng Nông Nội cách đây ba năm. Sau khi cưới Y Thái, vài tháng sau hai vợ chồng đă có con. Dù biết sẽ chẳng có chuyện Yàng- atâu phạt như quan niệm của người trong làng, nhưng “nhập gia tùy tục”, anh Hạnh cũng đă phải mua ba con heo to để cúng xin được tha tội trước những người già trong làng. Hay gần nhất là cách đây hơn một năm, anh Tư quê ở Khánh Ḥa đă lấy chị Y Dăn và có con trong thời gian cấm, cũng đă phải tự giác nộp phạt v́ nếu không sẽ bị cả làng trục xuất khỏi làng.
Khi chúng tôi đặt câu hỏi phải chăng “luật hôn nhân” của làng quá hà khắc và không c̣n phù hợp với cuộc sống, chính sách pháp luật hiện hành, già Xê khẳng định, “vẫn biết rằng luật này nó cũng có những mặt hạn chế trong nếp nghĩ của người xưa nhưng đă ăn sâu vào đời sống, văn hóa của người Giẻ Triêng và bản thân nó cũng mang lại mặt tích cực nên vẫn cần lưu giữ và phát huy.”
Theo “luật hôn nhân” của người Giẻ Triêng, nặng nhất phải kể đến chuyện không chồng mà chửa hay có con ngoài giá thú. Người phụ nữ nào phạm vào không chỉ nộp phạt để cúng Yàng- atâu, mà c̣n bị đuổi ra khỏi làng vĩnh viễn bởi “đó là chuyện không thể chấp nhận được, chuyện cấm kị, nếu ai vi phạm sẽ làm cho Yàng-atâu nổi giận, giáng thiên tai, bệnh tật xuống làng, làng ḿnh không ai dám vi phạm cả”, theo già làng Hà Sỹ Xê.
Ngọc Anh
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
Bị đuổi khỏi làng v́ trót có con với… vợ
