V́ sao việc làm của người Mỹ ngày càng ít đi? V́ sao hầu hết các sản phẩm sản xuất đại trà mà bạn thấy trên các kệ hàng Wal-Mart đều là hàng “Made in China”?
Không nhất thiết phải là một nhà kinh tế mới có thể t́m ra câu trả lời.
Trung Quốc nổi tiếng v́ mức lương thấp, một lư do khiến nhiều công ty chuyển việc làm của họ ra nước ngoài. Bất chấp chi phí vận chuyển hàng hóa ra khỏi nước này, mức lương thấp gần như không tưởng đă khiến cho người Trung Quốc sản xuất các mặt hàng giá rẻ cho các khách hàng ưa mặc cả ngày nay.
Mới đây, Trung Quốc quyết định ch́a bàn tay “giúp đỡ” ra cho các công dân đói ăn của nước này bằng cách nâng ngưỡng nghèo khổ, một hành động biến 100 triệu người nước này trở thành “người nghèo”, cho phép họ nhận sự hỗ trợ từ chính phủ.
Một hành động như thế cho phép những người tuyên truyền ở Trung Quốc rêu rao về một nền kinh tế đang lên của nước này dẫn tới các cải thiện kinh tế cho người dân, trong khi xem xét cận cảnh hơn cho thấy thực tế lại là một bức tranh rất khác biệt.
Nghèo đói ở Trung Quốc
Trước kia, nếu thuộc diện nghèo, mỗi người dân nông thôn Trung Quốc không thể kiếm được nhiều hơn 1.196 Nhân dân tệ (187 USD) một năm. Con số đó giờ đây được định lại là 2.300 Nhân dân tệ mỗi năm. Bạn thấy đấy – mỗi năm.
Mặc dù đây là một sự gia tăng “lớn” ở mức 92%, cho phép những người tuyên truyền ủng hộ chính phủ rao giảng rằng, sự giàu có của Trung Quốc đang được phân phối một cách công bằng, vẫn khó để mà tưởng tượng làm thế nào sống được với các mức lương thấp khủng khiếp như vậy ở Mỹ.
Có nghĩa là, không có sự cạnh tranh khi định ra mức lương tối thiểu ở Trung Quốc, khi đem so với mức lương tối thiểu ở các nước phương Tây. Khi một công dân Trung Quốc chỉ cần kiếm được 361 USD trong cả một năm là đă “vượt qua” giới hạn nghèo đói th́ nhu cầu phải trả lương công bằng không phải là một áp lực đối với các công ty ở nước này.
Lương ở Trung Quốc
Một số khu vực của Trung Quốc đă chứng kiến lương tăng đều trong vài năm qua, trong đó có lương của người lao động di cư.
Tuy điều đó có vẻ là một tin vui nhưng nó chỉ là tin tốt lành nếu các công nhân thực sự được trả xứng với công việc họ làm. Ngay cả khi giữ lại lương là trái phép nếu một công ty có tiền để trả, các công ty ở Trung Quốc vẫn từ chối thực hiện điều này. Đặc biệt đúng nếu lao động là những người di cư, những người bị xem là kém quan trọng so với các cư dân thường trú.
Việc ngân hàng giảm cho vay trong thời kỳ suy giảm kinh tế mới đây cũng gây khó khăn khiến nhiều công ty không thể tiếp tục hoạt động, và khi họ đóng cửa, họ bán tài sản với giá rẻ mạt để khỏi phải trả lương.
Nghèo đói đang tác động xấu
Mặc dù chính phủ Trung Quốc đă nâng “mức nghèo”, chính cảnh nghèo khổ đang thực sự gây thiệt hại ở nước này, nơi người lao động không kiếm đủ để xoay sở cuộc sống. Nhiều nhân công thậm chí c̣n định tự tử v́ làm việc quá vất vả nhưng lại bị nợ lương. Những ai đứng lên đ̣i chủ lao động thanh toán lương thường bị đối xử cực kỳ hung bạo.
Trường hợp một nam thanh niên có tên Xiong Hanjiang, quê ở Tứ Xuyên, đă đ̣i Sở Lao động thành phố can thiệp giúp anh ta. Nhà máy nơi anh ta làm việc được yêu cầu trả 3.400 Nhân dân tệ nhưng họ từ chối. Sở Lao động đă không làm ǵ hơn để giúp đỡ người công nhân này.
Người thanh niên này cùng gia đ́nh đă đích thân tới đ̣i lương nhưng đă bị đánh đập. Bản thân anh bị cắt đứt các gân và giờ đang trong t́nh trạng thập tử nhất sinh. Cả thành phố và chính quyền nơi đây đều nhắm mắt làm ngơ về vụ tấn công bạo lực này.
Bề ngoài, nếu bạn nghe các tuyên bố chung và những ngôn từ khoa trương của chính phủ, có vẻ như người lao động Trung Quốc đang được hưởng nhiều sự cải thiện. Nhưng thực tế, Trung Quốc vẫn cả một chặng đường dài để đi tới đó.
Ảnh: Chủ của Xiong Hanjiang đă ra lệnh cho thuộc cấp cắt cổ tay và mắt cá chân của anh. Các nhà chức trách làm ngơ sau khi ăn đút lót 460 USD.
Tác giả: WC là công dân Mỹ hiện đang sống và làm việc ở Trung Quốc. Ông cung cấp cho các độc giả trang Top Secret Writers (Những người viết về vấn đề tối mật) nhiều kiến thức và kinh nghiệm về các vấn đề quốc tế, văn hóa và kinh doanh. Ông có 29 bài viết ở trang này.
Nguồn: Top Secret Writers/ Basam