8 giờ sáng, tôi có mặt ở bến xe Lương Yên (Hà Nội). Hỏi hai người đàn ông đang ngồi chốt ở lối ra: “Móng Cái đi xe nào hả bác?”. Họ chỉ: “Kìa, lên mau đi”. Ngay lúc đó, một chiếc xe khách vừa từ bến vọt ra tới chốt gác, biển số 29B-00323.
“Xe chất lượng cao” Ka Long, nhưng liên tục dừng lại bắt khách
Tôi bước lên xe, mới có khoảng hơn mười người khách. Cứ ngỡ xe sẽ chạy đúng chuyến đúng giờ. Nhưng không, tài xế dừng xe ngay chốt gác và tán gẫu, mãi đến 8 giờ 30 xe mới rời bến.
“Treo đầu dê, bán thịt chó”
Trông dòng sơn “xe chất lượng cao” còn khá mới, nội thất cũng không đến nỗi, nên tôi nghĩ nhà xe này chắc làm ăn cũng đàng hoàng. Thế nhưng, khi xe rời bến chừng năm phút thì tấp vào lề đường rề rà bắt khách. Tôi chột dạ... Nhưng đã lỡ “cỡi lên lưng cọp”, bỏ cuộc thì cũng dở.
Một cuộc hành trình chạy - dừng và bắt khách - chạy... bắt đầu. Xe lại dừng. Tài xế bước xuống, móc ví, rồi đưa cho một người mặc sắc phục đang đứng bên trong lề đường cái gì đó. Quay lại xe, tài xế oang oang: “Phải làm luật năm lít mới đi được đấy”. Thảo nào, xe bến hẳn hoi mà dừng bắt khách lung tung, nhưng chẳng bị CSGT thổi phạt. Hành khách trên xe bắt đầu bức xúc vì xe dừng quá nhiều, khiến cho hành trình của họ bị chậm trễ. Đã có tiếng kêu: “Bác tài ơi, bắt khách vừa vừa để còn đi cho kịp chứ”. Tài xế và phụ xế cứ lờ đi.
Xe chất lượng cao, từ Hà Nội đi Móng Cái khoảng 350km. Nhưng tôi chỉ đi đến Đầm Hà, bằng khoảng cách từ TPHCM đi Đà Lạt. Giá vé ngang bằng nhau, nhưng chất lượng hành trình và sự phục vụ thì khác hẳn. Đi tuyến TPHCM - Đà Lạt và ngược lại của các hãng xe có thương hiệu như
Phương Trang, Thành Bưởi v.v..., xe xuất bến đúng giờ, chậm năm - mười phút là phụ xe hoặc tài xế có lời xin lỗi hành khách. Mỗi hành khách được phát nước uống và khăn lạnh miễn phí. Trên đường đi xe không bắt khách tuỳ tiện ngoại trừ những khách đã đặt chỗ, mua vé nhưng không tiện ra bến để khởi hành. Còn trên chuyến xe 29B-00323 Hà Nội - Móng Cái, không khăn lạnh, hành khách muốn có nước thì phải mở lời xin nhà xe, chỗ ngồi số ghế cũng lung tung, khi khách đông quá thì phải ngồi ghế xúp.
Thỉnh thoảng, phụ xe lại đổi tấm bảng đặt trên cabin xe: Từ “Hà Nội - Móng Cái” đổi sang “Hà Nội - Hạ Long”, “Hà Nội - Cẩm Phả”, “Hà Nội - Đông Triều”. Tựu trung, hành khách không biết chiếc xe này đi tuyến nào cố định. 11 giờ kém, xe dừng lại ở một quán ăn. Tài xế thông báo: “Bà con xuống nghỉ ngơi ăn uống 30 phút nhá”. Nhiều hành khách lắc đầu chán nản vì giờ dừng ăn trưa không đúng bữa. Nhưng còn bực bội hơn khi phải chờ đến 40 phút cũng chẳng thấy nhà xe đâu cả. Gần mười phút nữa trôi qua, tài xế xuất hiện với gương mặt đỏ gay, miệng vẫn còn ngậm tăm xỉa răng và thoảng mùi cồn. Hành khách không ai dám nói gì.
Xe lại khởi hành tiếp được khoảng mười phút thì tài xế tấp vào một gara. “Bà con nghỉ ngơi 15 phút để sửa xe” - tài xế thông báo. Tôi hỏi tài xế nơi đây cách bến xe Lương Yên khoảng bao nhiêu cây số. Tài xế cho biết khoảng 120km. Tính ra, từ 8 giờ sáng đến 12 giờ trưa, mỗi giờ xe chạy được 30km... Cũng may xe chỉ hỏng hóc nhỏ, sau 20 phút sửa chữa lại có thể tiếp tục hành trình.
Bên trong xe thì khách bị nhồi nhét. Ảnh: H.T
Trên hành trình, thỉnh thoảng tài xế lại nói chuyện điện thoại oang oang. Kể ra hành khách cũng “hiền”, cứ thế chấp nhận và nín chịu, hoặc cũng có thể sợ tài xế đầu gấu. Chứ ở các tuyến xe chất lượng cao từ TPHCM đi Đà Lạt, Phan Thiết, Nha Trang..., tài xế mà cứ nói chuyện điện thoại trong khi điều khiển phương tiện thì dù chưa bị CSGT “hỏi thăm” thì cũng đã bị hành khách nghiêm khắc nhắc nhở.
Tôi còn nhớ trong cao trào bắt “xe cướp” trên các địa phận tỉnh Ninh Thuận, Bình Thuận, Đồng Nai cách đây năm - bảy năm mà tôi từng tham gia tác nghiệp. Những chiếc “xe cướp”, “hung thần xa lộ” bị chặn bắt, những tên tài xế, phụ xe nghiện hút, trấn lột và đánh đập hành khách dã man đã bị chặn bắt cũng nhờ những hành khách dũng cảm và mưu trí gọi điện hoặc nhắn tin đến các toà soạn báo và phóng viên, giúp cho lực lượng CSGT nắm bắt được thông tin triển khai vây ráp và chặn bắt kịp thời, ngăn chặn những hậu quả xấu hơn có thể
xảy ra.
2 giờ chiều, xe dừng lại ở thị xã Cẩm Phả. Tài xế lại thông báo: “Ai đi Ba Chẽ, Yên Viên, Đầm Hà, Móng Cái thì xuống chuyển sang xe khác nhé. Ai đi Cửa Ông thì ở lại. Xe phải về Cửa Ông sửa chữa”. Phụ xe nhanh nhảu lao xuống xách hành lý của khách quẳng sang xe khách mang biển số 14-4768 của hãng Ka Long đang đỗ bên đường. Đây không phải lần đầu tiên tôi bị nhà xe đem bán sang cho xe khác. Nhưng những lần trước, đã diễn ra cách đây lâu lắm, chừng mười lăm - hai mươi năm trước. Chứ bây giờ, các tuyến xe khách đường dài từ TPHCM đi các tỉnh miền Đông và miền Tây Nam Bộ, loại xe dù, xe chợ lừa lọc, bán khách không còn đất sống. Thế nhưng ở các tuyến phía bắc, loại xe này vẫn hoành hành trong cái lốt “xe chất lượng cao”.
Tôi và những hành khách khác bước lên xe Ka Long 14P-4768 thì bà chủ xe béo nhất định không cho ngồi vào những ghế đang trống với lý do “đã có người đặt rồi”. Bà ta còn phàn nàn: “Còn những hơn nửa quãng đường mới tới Móng Cái mà chúng nó đưa lại cho tôi có 40.000 đồng mỗi người”. Như vậy chỉ chở chúng tôi đi khoảng một nửa hành trình mà nhà xe kia đã ăn 140.000 đồng/người.
Có lẽ vì thế mà bà chủ xe Ka Long bắt chúng tôi phải ngồi ghế xúp chen giữa lối đi chật chội. Bà ta còn bảo: “Lần sau nhớ nhìn xe Ka Long mà đi, chớ bắt những chiếc xe lừa đó làm gì!”. Nói lấy được thế thôi, chứ “xe chất lượng cao” Ka Long 14P-4768 cũng chẳng hơn gì xe chợ, cũng dừng lại bắt khách và nhồi nhét đến chật ních, đã thế còn bắt hành khách hạ rèm cửa, “nếu không CSGT chúng nó thấy”.
Cứ tưởng, đã bị bán rồi thì ít gì xe cũng khởi hành ngay. Nhưng không, xe tiếp tục đợi khách. Khoảng 30 phút sau, một chiếc xe hiệu Conty loại 24 chỗ mang biển số 16L-4023 chạy tuyến Hải Phòng - Móng Cái đỗ xịch lại và phụ xe của xe này quát tháo ầm ĩ dồn khách sang xe Ka Long. Lúc này, ông lão Hoàng - người cùng bắt xe tại bến Lương Yên đi Đầm Hà như tôi - bị bà chủ xe béo dồn vào hàng ghế sau cùng chen chúc đến ngột ngạt, không nhịn được nữa đã buột miệng: “Mẹ nó, quân lừa đảo!”.
Lại thêm những hành khách mới bị bán. Anh Đức - một người mặc áo lính và đội mũ cối đi cùng với hai người nữa - cho biết: “Từ sáng đến giờ đi từ Hải Phòng, chúng tôi đã bị bán đến hai lần. Cũng may là chúng nó không thu thêm tiền của mình”. Nhưng nhóm ba sinh viên thì không may lắm. Bà chủ xe béo bắt mỗi em phải đưa thêm vài chục ngàn đồng, với lý do xe bán khách kia trả chưa đủ. Thế là các em phải năn nỉ: “Bọn cháu đã đưa hết tiền cho xe kia rồi, cứ nghĩ là sẽ được chở về tới nhà. Cô cho chúng tôi khất về đến nhà sẽ gọi người thân ra trả”. “Xe đang lộn nhộn thế này tao làm sao nhớ hết ai với ai chưa trả tiền chứ. Chúng mày cứ đưa tao cái điện thoại, khi nào đưa thêm tiền thì tao trả lại” - bà chủ xe ép. Không còn cách nào khác, ba em sinh viên buộc phải để bà ta xiết chiếc ĐTDĐ.
Điểm dừng ở thị xã Cẩm Phả ấy dường như đã là điểm dừng cố định để bán khách, hoặc giả các nhà xe đã có liên lạc với nhau trước, vì thế xe khách Ka Long 14P-4768 mới biết mà dừng lại chờ các xe kia tới bán khách. Một thương hiệu như xe khách Ka Long cũng chẳng còn tin nổi. Đáng nói là, CSGT đi qua cũng làm ngơ...
Thật - giả lẫn lộn
Tôi xuống xe ở thị trấn Đầm Hà vào lúc 7 giờ 30 tối. Hành trình chỉ hơn 300km mà phải mất đến hơn 11 tiếng đồng hồ mới đến nơi. Thế nhưng cũng còn may hơn (lại may!) những hành khách khác. Họ vẫn phải tiếp tục cuộc hành trình còn lại trong khi người thân liên tục điện thoại vì chờ lâu sốt ruột. Ông lão Hoàng cho biết: “Con gái nghe tôi bảo khoảng 3 giờ chiều về tới nơi, nhưng bây giờ còn chưa về tới nhà nên nó sốt ruột gọi điện
liên tục”.
Chiều về, ngay trong đêm, tôi bắt được chuyến xe Ka Long giường nằm. Từ Đầm Hà về đến bến xe Lương Yên chỉ đúng 6 tiếng đồng hồ, không dừng đỗ bừa bãi ngoại trừ một lần dừng cho hành khách ăn đêm và đi vệ sinh. Tôi đem câu chuyện đi xe Ka Long trước đó hỏi tài xế. Anh cười: “Ka Long cũng có năm, ba loại Ka Long”. Một thương hiệu mà có năm, ba loại chất lượng thì các nhà quản trị hàng đầu thế giới nghe đến cũng phải sốc.
Anh Hà Tất Thành - một nhân viên kinh doanh hay ngược xuôi các tỉnh phía bắc - cho biết: “Lợi dụng hành khách tin tưởng vào biển số Hà Nội như 29, 30, không ít xe chỉ chở khách đến thị xã Đông Triều là bán sang cho xe khác. Tình trạng bán khách đang ngày càng diễn biến phức tạp và tinh vi. Nhiều xe dù, xe chợ cũng dán mác giả Hoàng Long, Ka Long, Việt Thanh - Kumhoo để đánh lừa khách đi đường. Rất ít hành khách phân biệt được tình trạng thật - giả lẫn lộn này. Chỉ đến khi “giao trứng cho ác” thì mới vỡ nhẽ, nhưng lúc đó đã “tiền trao cháo múc” rồi...
( theo laodong )
Xe khách, chở cả hành khách đem bán
