Quy định về an toàn do Sở Mật vụ Mỹ thực thi yêu cầu các tổng thống và cựu tổng thống không được lái xe trên đường công cộng.
Tổng thống Mỹ Donald Trump tuần qua gây chú ư khi tuyên bố mua một chiếc ôtô điện Tesla Model S. Tuy nhiên, trong lúc kiểm tra xe bên ngoài Nhà Trắng cùng Elon Musk, Tổng thống đă tiết lộ ông "không thể lái nó".
"Bây giờ là tin xấu: Tôi không được phép lái xe, bởi tôi đă không lái xe trong một thời gian dài, dù tôi rất thích", ông chủ Nhà Trắng nói với báo giới. "Nhưng tôi sẽ để nó ở Nhà Trắng và cho nhân viên của tôi sử dụng, cho mọi người ở đó sử dụng. Tất cả đều hào hứng. Tôi không được phép lái nó, các bạn có tin được không?".
"Một trong những điều tuyệt vời nhất với cuộc sống của tôi là lái xe, nhưng tôi không được phép", Tổng thống lặp lại.

Tổng thống Donald Trump và giám đốc điều hành Tesla Elon Musk ngồi trong chiếc xe Tesla Model S màu đỏ tại Băi cỏ phía Nam Nhà Trắng hôm 11/3. Ảnh: AP
Tổng thống, cựu tổng thống và phó tổng thống Mỹ không được phép điều khiển xe trên đường công cộng. Thay vào đó, họ phải được hộ tống bởi một đội an ninh chuyên nghiệp, những người đă trải qua đào tạo chuyên sâu về né tránh chướng ngại vật hay ứng phó các t́nh huống bất ngờ, khẩn cấp. Đây không phải luật chính thức nhưng là chính sách do Sở Mật vụ Mỹ thực thi và hầu hết các tổng thống đều tuân thủ.
Một số cựu tổng thống Mỹ có chung t́nh yêu dành cho ôtô, nhưng họ chỉ được phép lái xe trên tài sản cá nhân. Xuất hiện trong chương tŕnh Gara của Jay Leno vào năm 2017, trong lúc lái xe quanh trang trại gia đ́nh ở Texas, cựu tổng thống George W. Bush tiết lộ ông đă không lái xe trên đường suốt hơn hai thập kỷ.
Chia sẻ trong một chương tŕnh vừa tṛ chuyện vừa lái xe vào năm 2012, tổng thống khi đó Barack Obama đă bày tỏ niềm phấn khích khi được điều khiển một chiếc Corvette đời 1963, cho biết đây là "giấc mơ thời thơ ấu". Tuy nhiên, chuyến đi chỉ giới hạn trong khuôn viên Nhà Trắng và một cận vệ lúc bấy giờ đă nói với ông rằng anh không thể mở cổng cho chiếc xe xuống phố.
"Đây là chuyến đi thực sự vui vẻ của tôi, ba ṿng quanh Băi cỏ phía Nam. Thật táo bạo", ông Obama nói đùa.
Về phần Tổng thống Trump, niềm đam mê xe cộ đă được ông thể hiện nhiều lần trong những năm qua. Một video do bà Melania đăng lên mạng xă hội cho thấy ông nghe nhạc Taylor Swift khi lái xe trên đường cao tốc vào năm 2014. Tổng thống được biết đến là sở hữu nhiều loại xe hơi sang trọng như Rolls-Royce Phantom hay Rolls-Royce Silver Cloud.
Hồi tháng hai, ông Trump xuất hiện trong sự kiện thi đấu của giải đua xe Daytona 500 ở Florida. Ông ngồi trên xe Quái thú do mật vụ điều khiển, đi một ṿng quanh đường đua cùng đội hộ tống. Những chiếc xe đua đi theo sau đoàn xe của ông Trump. "Tôi là người rất hâm mộ và thật sự yêu quư các bạn. Tôi muốn các bạn được an toàn", ông phát thông điệp cổ vũ tới các tay đua.
Nhà sử học kiêm giáo sư Đại học Texas H.W. Brands tin rằng Lyndon Johnson, nhiệm kỳ năm 1963-1969, là tổng thống cuối cùng lái xe trên đường công cộng.
Quy định tổng thống không được lái xe đă trở thành "bất di bất dịch" sau vụ ám sát tổng thống John F. Kennedy tháng 11/1963, khi ông bị bắn trong lúc đang di chuyển trên đoàn xe hộ tống ở Dallas.
Nhưng bằng cách nào đó, tổng thống Johnson đă né tránh chính sách này. Năm 1964, ông được cho là đă lái xe với tốc độ 120-135 km/h gần nhà ḿnh ở Texas. Ông thậm chí c̣n khiến một chiếc xe khác bị lạng khỏi đường. Việc ông lách quy định đă khiến dư luận nổi giận vào thời điểm đó, đặc biệt khi đất nước vẫn choáng váng trước cái chết của tổng thống Kennedy.
Ông Johnson không phải là tổng thống duy nhất gây tranh căi v́ sở thích tốc độ. Tổng thống Dwight D. Eisenhower, nhiệm kỳ 1953-1961, từng bị chỉ trích v́ lái xe với vận tốc 145 km/h trên đường đến trang trại của ḿnh ở Gettysburg, Pennsylvania. Tổng thống Herbert Hoover, nhiệm kỳ 1929-1933, cũng từng trở thành tâm điểm của báo chí v́ lái xe quá tốc độ. Năm 1953, Richard Nixon, khi đó là phó tổng thống, đă bị lạc đường trong lúc lái xe đến một trận đấu golf ở New Jersey.
Ngoài lái xe, các tổng thống Mỹ c̣n phải tuân thủ nhiều quy định giới hạn khác.
Theo Jim Ronan, giáo sư khoa học chính trị tại Đại học Villanova, Mỹ, trước ông Obama, các tổng thống đương nhiệm không được sử dụng điện thoại di động cá nhân, bắt nguồn từ những lo ngại về an ninh. Nhưng khi nhậm chức vào năm 2009, tổng thống Obama tỏ ra không vui v́ phải giao lại chiếc điện thoại di động của ḿnh và đă thuyết phục các cố vấn cho ông giữ lại nó chỉ để liên lạc với một nhóm nhỏ những người thân cận.
Năm 2010, ông có một chiếc iPad, nhưng là phiên bản an toàn, bảo mật hơn, được sản xuất đặc biệt mang tên ObamaPad.
Khi nhậm chức lần đầu vào năm 2017, Tổng thống Trump được cho là đă sử dụng điện thoại dùng một lần trong thời gian ngắn nhưng sau đó phải thay thế v́ lư do an ninh.
Quy định nghiêm ngặt về an ninh đôi khi c̣n khiến các tổng thống không thể tham dự những buổi biểu diễn khiêu vũ hay sự kiện thể thao của con, cháu họ. "Chúng liên quan đến quy tŕnh chuẩn bị an ninh cho cả tổng thống lẫn những người tham dự khác. Nó nghiêm ngặt tới mức về cơ bản việc tham dự trở thành bất khả thi", giáo sư Ronan giải thích.
Gia đ́nh tổng thống Mỹ c̣n không được phép tự do mở cửa sổ tại Nhà Trắng. Vào cuối nhiệm kỳ của ông Obama, đệ nhất phu nhân Michelle đă kể với người dẫn chương tŕnh Stephen Colbert rằng bà "muốn làm những việc nhỏ nhặt, như mở cửa sổ".
V́ lư do an toàn, việc mở cửa sổ bị cấm trong Nhà Trắng và cả xe hơi. Tuy nhiên, bà Obama từng được hưởng ngoại lệ. "Một ngày nọ, mật vụ đă cho tôi mở cửa sổ xe trên đường tới Trại David. Nó giống như phần thưởng vậy. Nó chỉ diễn ra khoảng 5 phút thôi. Anh ấy nói 'bà hăy mở cửa sổ đi, hăy tận hưởng đi'", cựu đệ nhất phu nhân kể.
VietBF@sưu tập