Ban Hiệu quả Chính phủ (DOGE) tuyên bố đã tiết kiệm được 105 tỷ USD từ việc cắt giảm mức chi tiêu của chính phủ liên bang, song nhiều bản kê khai đã bị xóa bỏ ra khỏi danh sách cắt giảm, gây ra nhiều nghi vấn về tính cách minh bạch và chính xác.
Ban Hiệu quả Chính phủ (DOGE) do ông Elon Musk phụ trách đã cho công bố bản báo cáo cắt giảm chi tiêu của chính phủ liên bang lần thứ ba vào đầu tháng 3 này, nâng tổng số tiền tiết kiệm được cho chính phủ lên đến
105 tỷ USD, tăng đáng kể so với con số
65 tỷ USD trong báo cáo trước đây.
Tuy nhiên, tính cách xác thực của con số này vẫn chưa thể kiểm chứng ra do cơ quan này chỉ cho công bố một phần nhỏ các tài liệu để chứng minh, theo
ABC News.
Việc tiết kiệm nguồn chi tiêu của liên bang là một trong những trọng tâm của chính sách của DOGE nhằm cải tổ bộ máy hành chính cồng kềnh. Dù vậy, báo cáo của cơ quan này liên tục bị cho điều chỉnh, với nhiều hợp đồng đã bị xóa ra khỏi danh sách tiết kiệm sau khi giới truyền thông và các chuyên gia về tài chính đặt ra nghi vấn về tính chính xác của các số liệu này.
Danh sách cắt giảm có chứa nhiều lỗ hổng
Trong báo cáo, DOGE đã liệt kê ra 2,334 hợp đồng của chính phủ bị hủy với số tiền tiết kiệm ước tính là 8,8 tỷ USD. Con số này thực tế thấp hơn mức 9,6 tỷ USD từ 2,299 hợp đồng được cho công bố ra tuần trước đó, cho thấy thiếu sự thống nhất và chính xác trong việc xác định ra mức tiết kiệm thực tế.
Một trong những trường hợp đáng chú ý là hợp đồng lớn nhất trong danh sách, một thỏa thuận trị giá 1,9 tỷ USD của Sở Thuế vụ Mỹ (IRS) có liên quan đến hiện đại hóa kỹ thuật thông tin.
Hợp đồng này đã bị cho xóa ra khỏi danh sách tiết kiệm của
DOGE sau khi công ty thầu
Centennial Technologies đã xác nhận với
New York Times rằng, hợp đồng này thực chất đã bị hủy từ thời chính phủ cựu Tổng thống Biden.
Hợp đồng giúp hiện đại hóa kỹ thuật thông tin giữa IRS và Centennial Technologies được xác nhận là đã bị hủy từ trước khi DOGE tiến hành cho cắt giảm. (Ảnh: Reuters).
Ngoài ra, DOGE cũng đã phải cho sửa đổi một sai sót nghiêm trọng trong bản báo cáo trước đó, khi
mức tiết kiệm từ một hợp đồng bị hủy bỏ được giảm xuống từ 8 tỷ USD xuống chỉ còn 8 triệu USD.(?) Theo giới phân tích, điều này đặt ra câu hỏi về độ chính xác trong phương pháp tính toán của cơ quan này.
Một số hợp đồng khác cũng đã bị loại bỏ ra khỏi danh sách, bao gồm hợp đồng trị giá 150 triệu USD của Cơ quan Phát triển Quốc tế Mỹ (
USAID) với sáng kiến
"Hoạt động Tương lai châu Á" và hợp đồng 149 triệu USD của
Viện Y tế Quốc gia (NIH). Cả hai hợp đồng này đều không có sự hồi âm chính thức từ các đơn vị này khi được giới truyền thông liên lạc.
Bên cạnh việc cắt giảm hợp đồng, DOGE còn báo cáo đã tiết kiệm 660 triệu USD từ việc chấm dứt các hợp đồng thuê bất động sản thuộc
Tổng cục Dịch vụ Hành chính (GSA).
Tuy nhiên, khác với những bản báo cáo trước đây, phần lớn các hợp đồng bất động sản bị hủy bỏ lần này lại không ghi rõ tên các cơ quan chủ quản, làm giảm đi tính cách minh bạch của thông tin, theo
ABC News.
Một văn phòng bỏ trống ở San Francisco, California sau đợt cắt giảm hợp đồng thuê bất động sản của DOGE. (Ảnh: Reuters)
Ngoài ra, DOGE cũng tuyên bố đã cho chấm dứt 3,389 khoản trợ cấp liên bang, tiết kiệm 10,3 tỷ USD. Trong đó, phần lớn đến từ
USAID (8,7 tỷ USD) và
Bộ Ngoại giao (1,1 tỷ USD).
Dẫu vậy, các báo cáo này chỉ liệt kê tên cơ quan cấp phát mà không có thông tin chi tiết về mục đích của những khoản trợ cấp bị cắt giảm.
Mức độ hiệu quả của DOGE
Dù danh sách cho cắt giảm hợp đồng khá dài, một số giới phân tích về tài chính cho rằng, không phải tất cả khoản này đều thực sự giúp tiết kiệm cho ngân sách liên bang.
Theo báo cáo mới nhất, hơn 940 hợp đồng mà DOGE tuyên bố đã bị hủy thực tế đã hoàn thành toàn bộ trách nhiệm về tài chính, đồng nghĩa rằng với khoảng 40% hợp đồng bị cắt sẽ không giúp giảm ngân sách chính phủ với con số được
"phóng đại" cao đến vậy.
Khi được
ABC News hỏi về vấn đề này, một giới chức ở Tòa Bạch Ốc giải thích rằng, DOGE áp dụng theo cách tính toán thông thường, tức là chỉ trừ đi số tiền đã được cam kết từ mức trần hợp đồng, dù trên thực tế nhiều hợp đồng có mức trần cao hơn nhiều so với số tiền dự kiến chi tiêu.
Dù có đối mặt với nhiều sự tranh cãi lẫn nghi ngờ, DOGE vẫn tiếp tục cho công bố danh sách hợp đồng bị hủy bỏ mới trong tuần qua. Một trong số đó là hợp đồng trị giá 256 triệu USD của USAID cho sáng kiến
"Xây dựng Niềm tin Ukraine" với số tiền tiết kiệm được cho là 170 triệu USD.
Ngoài ra, DOGE cũng tuyên bố đã chấm dứt chương trình
Đào tạo Y tế Toàn cầu USAID, một sáng kiến đáng lẽ sẽ kéo dài đến năm 2029 với ngân sách 682 triệu USD. Theo báo cáo, việc hủy bỏ chương trình này đã giúp tiết kiệm 284 triệu USD.
Hợp đồng lớn nhất được liệt kê ra tuần này là một thỏa thuận dịch vụ kỹ thuật thông tin trong 7 năm giữa USAID và công ty thầu
Salient CRGT Inc., với mức trần 597 triệu USD. DOGE không công bố ra số tiền đã tiết kiệm cụ thể từ hợp đồng này.
Ban đầu, DOGE tuyên bố sẽ cho cập nhật các báo cáo hai lần một tuần để bảo đảm sự minh bạch. Tuy nhiên, báo cáo mới nhất vẫn được công bố sau một tuần, giống như hai bản báo cáo trước đó. Điều này đã làm dấy lên sự lo ngại về khả năng cung cấp thông tin kịp thời và chính xác của cơ quan này.
Bất chấp những tuyên bố mạnh mẽ về việc tiết kiệm ngân sách liên bang, DOGE vẫn chưa thể chứng minh đầy đủ tính chính xác của các số liệu đã công bố ra.
Việc thay đổi danh sách hợp đồng bị hủy, cùng với sự thiếu minh bạch trong các khoản trợ cấp và hợp đồng về bất động sản, tiếp tục đặt ra câu hỏi về tính hiệu quả thực sự của chương trình cắt giảm chi tiêu này.
Khi được hỏi về vấn đề này, một số chuyên gia tài chính cảnh báo rằng các sai sót và thiếu sót trong báo cáo có thể làm suy giảm niềm tin vào nỗ lực cải cách của DOGE.
"Việc tiết kiệm ngân sách là điều cần thiết, nhưng điều quan trọng không kém là phải bảo đảm sự minh bạch và độ chính xác của thông tin",
ABC News trích dẫn lời một chuyên gia về kinh tế nhận định.
