Tìm kiếm cứu nạn có thể là một công việc kinh doanh của một công ty, cũng có thể là công việc tự nguyện của những người hùng.
Tuy nhiên, một số người chỉ liếc nhìn một cái và chế nhạo, thậm chí có những người la hét và bỏ chạy.
Bất kể bạn được đào tạo và dành hàng giờ để cứu sống ai đó, bạn sẽ luôn giống như một con chuột, theo nghĩa đen.
Các nhà khoa học tại một tổ chức có tên APOPO đang huấn luyện những chú chuột cho tất cả các nhiệm vụ cứu người, từ việc dò mìn đến phát hiện người sống sót trong các mảnh vỡ của trận động đất và những con chuột này khá khó tin. Ngoài ra, ánh đèn chiếu tiêu cực theo sau loài gặm nhấm có thể làm giảm tính anh hùng của nó.
Khi bạn nghĩ về một con chuột đeo ba lô, bạn có thể nghĩ đến một con chuột rất uyên bác đang trên đường tìm hiểu một số sự kiện rất thú vị về sự ra đời của bánh pho mát. Tuy nhiên, những loài gặm nhấm không phải là ít này đang thực hiện sứ mệnh cứu người!
Chúng đang được huấn luyện để đưa vào các mảnh vụn sau trận động đất để giúp tìm kiếm những người sống sót hoặc những người mắc kẹt và cần hỗ trợ. Chúng được trang bị những chiếc ba lô nhỏ có máy theo dõi vị trí, camera và micro để các đội cứu hộ xác định chính xác hơn vị trí và tình trạng của những người sống sót.
Sử dụng các mảnh vỡ giả và ba lô thiết bị mẫu, có vẻ như các nhà nghiên cứu đang đạt được tiến bộ tốt trong những gì có thể trở thành phương tiện cần thiết để tìm kiếm những người sống sót sau các trận động đất. Loài gặm nhấm sẽ có cơ hội làm việc trên thực tế khi chúng được cử đến Thổ Nhĩ Kỳ, nơi đang bị động đất, để phối hợp với đội tìm kiếm và cứu hộ GAE.
Dự án sáng tạo này đang được thực hiện bởi nhà nghiên cứu 33 tuổi - Tiến sĩ Donna Kean đến từ Glasgow, Scotland. Cho đến nay, 7 con chuột đã được huấn luyện cho nhiệm vụ này, chỉ mất 2 tuần để chúng bắt kịp tốc độ. Cô nói với Wales Online: "Chúng rất giỏi trong việc sống sót trong các môi trường khác nhau, điều này cho thấy chúng phù hợp với công việc tìm kiếm và cứu hộ như thế nào".
Tiến sĩ Kean đã làm việc với tổ chức phi lợi nhuận APOPO hơn 1 năm nay với loài gặm nhấm đặc biệt có biệt danh là HeroRATS, trụ sở tại Morogoro, Tanzania, Đông Phi. Tổ chức này đã sử dụng các loài gặm nhấm cho tất cả các loại dự án cứu hộ, chẳng hạn như phát hiện bom mìn và bệnh lao, giờ thì như chúng ta thấy ở đây, họ đang đào tạo chuột để tìm kiếm cứu nạn và phát hiện động vật hoang dã.
Hiện tại, tổ chức đang huấn luyện khoảng 170 con chuột và các nhà nghiên cứu đang khám phá các cách thức khác để xem chúng có thể vượt trội tới đâu. Họ hy vọng rằng một ngày nào đó loài gặm nhấm có thể đánh hơi ra bệnh brucella, một bệnh truyền nhiễm ảnh hưởng đến gia súc, nhưng con đường đó vẫn còn khá dài.
Lily Shallom - Giám đốc Truyền thông của APOPO nói: “Khả năng nhặt rác tự nhiên của loài chuột rất hữu ích để huấn luyện chúng tìm kiếm cứu nạn. Ở thời điểm này, việc huấn luyện chuột cứu hộ đang diễn ra rất tốt nhưng chúng tôi vẫn còn khá nhiều dự định. Chuột đang bị đánh giá rất thấp!
Các HeroRATS của APOPO đã giúp giải phóng hơn 1,8 triệu người khỏi mối đe dọa của bom mìn và các tàn tích chưa nổ khác của chiến tranh cũng như ngăn chặn ít nhất 250.000 người mắc bệnh lao, cứu được 25.000 mạng người".
Họ đã sử dụng chuột túi khổng lồ châu Phi, chúng đã quen với khí hậu nhiệt đới và có khả năng chống chọi với nhiều bệnh nhiệt đới. Những con chuột được đối xử như những nhân vật hoàng gia thượng hạng với những bữa ăn bổ dưỡng thường xuyên như thú cưng và khám sức khỏe hàng tuần.
Mặc dù bạn có thể lo lắng cho sức khỏe của những sinh vật nhỏ này nhưng APOPO đảm bảo rằng phần lớn chuột ở đây sống đến hết tuổi thọ dự kiến và không có con nào chết do công việc dò tìm của chúng. Các sinh vật nhanh nhẹn, nhẹ nhàng này hoàn hảo để sử dụng trong các khu vực thiên tai.
"Mặc dù chúng tôi đã thấy những con chó được sử dụng trong các loại công việc tương tự, nhưng chuột có thể có một số lợi thế. Những con chuột có khứu giác tương đương và chúng cũng có thể huấn luyện được như chó. Chúng cũng không bị ràng buộc với chỉ một người huấn luyện, đó là những gì bạn tìm thấy ở những chú chó. Và kích thước của chúng rất hữu hiệu vì chúng sẽ có thể xâm nhập vào những khu vực có nhiều đá vụn và mảnh vụn dày đặc mà loài chó không thể làm được...
Tuổi thọ chuột của chúng tôi trong điều kiện nuôi nhốt là khoảng 8 năm nhưng chúng tôi có những con chuột đã sống tới 10 - 11 năm sau khi nghỉ hưu.”
Đáng buồn thay, những con chuột có một hình ảnh đại diện rất tệ. Nhiều người cho rằng chúng đầy bệnh tật và bẩn thỉu. Bệnh dịch của những năm 1300 không giúp ích được gì nhiều khi tất cả tội lỗi đều đổ lên đầu loài gặm nhấm. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng có thể chúng ta đã đổ lỗi nhầm cho một trong những đợt bùng phát dịch bệnh khủng khiếp nhất trong lịch sử loài người.
Katharine R. Dean và cộng sự cho rằng "Cái chết đen" phần nhiều có thể được gán cho bọ chét và rận trên cơ thể người. Giáo sư Nils Stenseth từ Đại học Oslo nói: “Chúng tôi có dữ liệu tốt về tỷ lệ tử vong do dịch bùng phát ở 9 thành phố tại châu Âu. Vì vậy, chúng tôi có thể xây dựng các mô hình về hình thái của bệnh tật.
Ở 7 trong số 9 thành phố được nghiên cứu, 'mô hình ký sinh trùng ở người' phù hợp hơn nhiều với mô hình bùng phát. Nó phản ánh tốc độ lan truyền và ảnh hưởng của nó đến bao nhiêu người. Kết luận rất rõ ràng.
Mô hình phù hợp nhất sẽ khó có khả năng lây lan nhanh như nó đã xảy ra nếu nó được truyền bởi chuột. Nó sẽ phải đi qua vòng lặp thêm của lũ chuột, chứ không phải là lây lan từ người này sang người khác”.
Tiến sĩ Kean, được thúc đẩy bởi niềm đam mê với việc chuột có thể học và huấn luyện nhanh như thế nào và tin rằng một ngày nào đó những sinh vật hòa đồng này sẽ được coi là vị cứu tinh cho cuộc sống hơn là loài gặm nhấm truyền bệnh.
Quá trình đào tạo là khá hấp dẫn theo đúng nghĩa của nó. Điều đầu tiên họ dạy lũ chuột làm là quay trở lại điểm xuất phát của chúng. Khi đến đó, các nhà nghiên cứu phát một tiếng bíp và cho chúng ăn phần thưởng là “viên thức ăn chuột dạng bột với bơ và chuối trộn qua một ống xi lanh”.
Tiến sĩ Kean nói: “Sau đó, chúng tôi huấn luyện lũ chuột kéo một quả bóng cao su trên ba lô của chúng. Quả bóng được gắn vào một microwitch, phát ra tiếng bíp. Trong thế giới thực, nó sẽ cung cấp tín hiệu cho những người cứu hộ. Khi chúng đã làm điều đó một cách đáng tin cậy, chúng tôi sẽ bắt đầu nhắm một con người mục tiêu. Mục đích là để con chuột đi tới chỗ nạn nhân giả này, kéo quả bóng, quay trở lại nơi chúng được thả ra khi chúng nghe thấy tiếng bíp”.
Tiến sĩ Kean thừa nhận thực tế rằng một số người có thể không thích chuột "nhưng bất cứ nơi nào chúng được giới thiệu và sử dụng cho mục đích này, có thể có các chiến dịch truyền thông để mọi người biết rằng điều này có thể xảy ra". "Chúng cũng sẽ đeo ba lô và sẽ có micro, đèn và camera. Có thể có âm thanh phát ra từ ba lô với tiếng nói 'Tôi là RescueRat, tôi ở đây để giúp bạn', đại loại như vậy.", cô nói.
Lily tâm sự thêm: “Đáng buồn thay, nhiều người không biết đầy đủ về chuột và những gì họ nghĩ đến khi thấy chuột. Bệnh tật, cái chết hoặc những sinh vật chạy trốn chỉ cách bạn một bước chân trên tàu điện ngầm... Đã đến lúc suy nghĩ lại mọi thứ mọi người từng nghĩ về loài chuột và khám phá sự thật về những sinh vật tuyệt vời này cũng như trí thông minh của chúng”.
Nghiên cứu này rất thú vị và có thể nói rằng ít nhất hay mặc dù việc đào tạo cụ thể này để tìm kiếm cứu nạn tuy vẫn đang trong giai đoạn bắt đầu, nhưng kết quả có vẻ vô cùng hứa hẹn. Có thể đoán rằng chúng ta sẽ phải vượt qua nỗi sợ chuột và bắt đầu đón nhận loài gặm nhấm như những động vật phục vụ.
