Những ai có nguy cơ cao mắc bệnh đậu mùa khỉ?

[Romano]

Chuyên gia y tế lưu ý 2 nhóm người nguy cơ cao nhất là người trực tiếp chăm sóc người bệnh và nhân viên phòng xét nghiệm làm việc với các mẫu bệnh phẩm được gửi đến để chẩn đoán đậu mùa khỉ.
Vừa qua, tại buổi tập huấn toàn quốc Hướng dẫn chẩn đoán, điều trị bệnh đậu mùa khỉ, Bộ Y tế thông tin, hiện số ca mắc đậu mùa khỉ tăng mạnh trên toàn thế giới, chỉ trong 7 ngày, đã có tới hơn 4.000 ca bệnh. Tổng số ca bệnh ghi nhận đến nay là hơn 22.000 ca.

Theo GS.TS Nguyễn Văn Kính, Phó Chủ tịch thường trực Tổng hội y học Việt Nam, đến nay, Việt Nam chưa phát hiện ca mắc bệnh đậu mùa khỉ. Tuy nhiên, ông cũng lưu ý 2 nhóm người nguy cơ cao nhất là người trực tiếp chăm sóc người bệnh và nhân viên phòng xét nghiệm làm việc với các mẫu bệnh phẩm được gửi đến để chẩn đoán đậu mùa khỉ.GS Nguyễn Văn Kính cũng cho biết, những ca đầu tiên sẽ được đưa vào cách ly tại cơ sở y tế. Cơ sở y tế cũng là nơi giám sát, phát hiện ca bệnh đầu tiên, chứ không phải là ở sân bay.

Do chưa có mồi để chẩn đoán xác định ca bệnh đậu mùa khỉ, vì vậy, trước mắt, Việt Nam tiến hành giám sát, theo dõi biểu hiện lâm sàng kết hợp với yếu tố dịch tễ để nhận định ca bệnh. "Trong Hướng dẫn đã được ban hành cũng ghi rõ chẩn đoán phân biệt trên lâm sàng về nốt ban phỏng giữa đậu mùa khỉ với các bệnh lý khác như tay chân miệng, đậu mùa, herpes lan toả"- GS Nguyễn Văn Kính cho biết.

Cũng liên quan vấn đề xét nghiệm, TS. Văn Đình Tráng, Trưởng khoa Vi sinh và Sinh học Phân tử, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương cho biết, bệnh viện cũng đã có sự chuẩn bị trong trường hợp xuất hiện ca bệnh đậu mùa khỉ đầu tiên.

“Sau khi bác sĩ lâm sàng có chỉ định về việc nghi ngờ bệnh nhân mắc đậu mùa khỉ, chúng tôi sẽ lấy bệnh phẩm ở vùng tổn thương là nốt phỏng ngoài da của người bệnh để xét nghiệm khẳng định. Một số loại bệnh phẩm khác cũng được lấy gồm máu, bệnh phẩm đường hô hấp để làm các xét nghiệm khác nhau, từ sinh học phân tử đến những xét nghiệm thông thường” - TS Văn Đình Tráng cho biết.

BS Tráng cũng nêu rõ, với dịch tổn thương ở vùng da, các bác sĩ sẽ tách chiết vật liệu di truyền ở người bệnh nghi ngờ mắc đậu mùa khỉ. Sau đó, mẫu này sẽ được nhân lên để phát hiện đoạn gene đặc hiệu của đậu mùa khỉ, từ đó xác định chính xác ca bệnh.

Theo BS Tráng, đây là một loại virus có cấu trúc ADN, vì vậy ngoài lấy mẫu như hướng dẫn của Bộ Y tế, Bệnh viện cũng sẽ thực hiện các thao tác tại phòng thí nghiệm như tách chiết vật liệu di truyền, các phương pháp sinh học phân tử. Tuy nhiên, điểm khác biệt đối với căn bệnh này là việc xét nghiệm sẽ yêu cầu bộ mồi thiết kế riêng nhằm phát hiện virus gây bệnh đậu mùa khỉ.

Được biết, hiện bệnh viện đã đặt các bộ mồi đặc hiệu ở công ty nước ngoài, đồng thời chờ đợi cung ứng từ WHO nhằm xét nghiệm khẳng định, đồng thời so sánh với các phương pháp thường quy.

"Phương pháp sinh học phân tử là tiêu chuẩn khá đặc hiệu. Ngoài ra, còn một số phương pháp khác như làm giải phẫu bệnh, xét nghiệm bổ trợ như sinh hóa huyết học… Tuy nhiên, phương pháp sinh học phân tử nhanh và đặc hiệu hơn trong chẩn đoán xác định ca bệnh"- TS Tráng cho biết.

Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Trường Sơn nhận định, nguy cơ dịch bệnh đậu mùa khỉ xâm nhập vào nước ta chỉ là ngày một ngày hai, vì thế việc chuẩn bị tâm thế ứng phó là cần thiết.

"Việt Nam chưa phát hiện trường hợp nào xâm nhập, trước tình hình dịch lây lan ở nhiều quốc gia, Bộ Y tế đã kích hoạt Văn phòng đáp ứng dịch khẩn cấp và triển khai các biện pháp phòng chống dịch" - Thứ trưởng cho biết.

Ông cũng yêu cầu các cơ sở y tế chủ động chuẩn bị các điều kiện cần thiết cho công tác phòng chống dịch, bao gồm phát hiện sớm dựa trên lâm sàng, tìm nguồn cung cấp xét nghiệm chẩn đoán để chủ động phát hiện sớm ca bệnh xâm nhập để cách ly và điều trị kịp thời. Đồng thời, yêu cầu Cục Quản lý khám chữa bệnh đề xuất nhu cầu để chuẩn bị thuốc, vật tư, thiết bị, sinh phẩm cho chẩn đoán và điều trị; Cục Quản lý Dược tiếp tục tìm nguồn cung ứng thuốc điều trị đậu mùa khỉ theo khuyến cáo và bảo đảm các nguồn cung ứng các thuốc điều trị nói chung, thuốc điều trị biến chứng.../.