Hoàng Anh - Dân nghèo è cổ nuôi cán bộ
Cán bộ xă, thôn đông quá, ngân sách lại không đủ trả lương nên ở nhiều nơi thuộc tỉnh Thanh Hóa, chính quyền xă bắt dân nghèo è cổ đóng góp nuôi cán bộ.
Góp thóc nuôi cán bộ ăn không ngồi rồi
Xă Quảng Vinh (huyện Quảng Xương, tỉnh Thanh Hóa) có 15 thôn, 2.000 hộ, 9.500 dân. Suốt quá tŕnh đi thực tế để thực hiện loạt bài này, chúng tôi chưa thấy nơi nào nhiều cán bộ xă, thôn như ở Quảng Vinh. Phải mất gần một tiếng đồng hồ, tôi và ông Dư Văn Tâm, Phó Chủ tịch UBND xă mới thống kê hết số cán bộ xă lẫn thôn ở Quảng Vinh. Mất thời gian là thế nhưng cũng chẳng thể đưa ra được con số chính xác v́ bản thân vị Phó Chủ tịch xă không nhớ được. Ông chỉ áng chừng khoảng 500 người ǵ đó, cả xă và thôn.
Cán bộ đông như châu chấu nhưng ngày làm việc mà trụ sở xă Quảng Vinh vắng tanh
Thuộc diện xă loại 1 theo Nghị định 92 của chính phủ nên Quảng Vinh có tới 23 cán bộ được biên chế và 22 cán bộ bán chuyên trách. Ngoài 45 cán bộ chuyên trách và bán chuyên trách này, xă c̣n có thêm 7 người làm phó các đoàn thể, cán bộ đài truyền thanh, kế toán phụ, văn pḥng đảng ủy, ban liên lạc TNXP… Số cán bộ đông kỷ lục, ông Tâm bảo rằng, cứ trên có chức danh ǵ th́ cứ theo ngành dọc mà bổ nhiệm cho tới tận từng thôn. Thành thử có nhiều người ở thôn được gọi là cán bộ nhưng họ làm ǵ th́ Phó Chủ tịch xă như ông cũng không thể biết.
Xă Quảng Vinh có tới 3 ông bảo vệ. Một ông bảo vệ trụ sở xă, một ông bảo vệ tượng đài liệt sĩ (dù tượng đài nằm ngay cạnh ủy ban) và một ông bảo vệ các trạm bơm thủy lợi. Đây cũng là xă mà cán bộ các đoàn thể phủ tận các thôn, đầy đủ không thiếu một người. Cứ một thôn có 2 người tham gia phụ trách hoạt động của một đoàn thể. Đoàn thanh niên, hội nông dân, phụ nữ, cựu chiến binh… 7 đoàn thể, tức có khoảng 14 cán bộ lĩnh vực này ở một thôn. Cộng thêm Bí thư, trưởng thôn, phó thôn… nữa cũng xấp xỉ 20. Chưa hết, đông nhất ở Quảng Vinh là đội ngũ cán bộ phục vụ an ninh. Ngoài trưởng và 2 phó công an, xă c̣n có thêm 15 tổ an ninh trật tự đóng ở 15 thôn. Mỗi tổ 3 người, công an viên làm tổ trưởng, cộng thêm lực lượng dân quân 22 vị nữa là 67 người.
Theo Nghị định 92 của Chính phủ, chỉ có cán bộ chuyên trách và bán chuyên trách th́ nhà nước trả lương, c̣n cán bộ phát sinh xă phải tự trả phụ cấp cho họ. Được biết, mỗi năm xă Quảng Vinh thu ngân sách tất tần tật chỉ có 400 triệu, vậy tiền đâu để chi trả cho bộ máy cán bộ quá khổng lồ hiện tại? Xin thưa, bắt người dân đóng góp là chính. Điều này đích thân ông Tâm dù không muốn cũng phải thừa nhận: V́ ngân sách không có nên xă phải bắt người dân đóng góp.
Người dân xă nghèo Quảng Vinh phải góp thóc để nuôi bộ máy cán bộ khổng lồ
Nông dân Quảng Vinh c̣n nghèo lắm, số hộ nghèo c̣n tới 30,6%. Trang trải cuộc sống hàng ngày đă khó huống hồ phải đóng góp để nuôi cán bộ. Nhưng không đóng không được, bởi tất cả các khoản đều được quy ra thóc, dân không tự nguyện th́ cán bộ lấy lúa ngoài đồng. Đừng có ḥng chạy thoát. Mà giả sử có chạy đợt này th́ xă lại ghi vào sổ nợ rồi cho người đ̣i liên tục, đ̣i đến lúc nào thanh toán đủ mới thôi.
Đau ở chỗ, hầu hết cán bộ sống bằng nguồn thóc lúa của dân lại chẳng phải do dân bầu. Những chức danh như đoàn thôn, cán bộ phụ nữ thôn… đều theo ngành dọc, cơ cấu lên làm. Mỗi thôn 2 người phụ trách bất kỳ đoàn thể nào cũng được hưởng phụ cấp 200 cân thóc một năm. Tổng cộng hàng năm xă Quảng Vinh phải chi trả 105 triệu đồng, chỉ riêng cho cán bộ đoàn thể cấp thôn. Ngoài ra, ở các tổ an ninh trật tự, cứ hai an ninh viên th́ bằng phụ cấp công an viên, c̣n riêng 22 vị dân quân tự vệ, mỗi năm phải trả cho họ 44 triệu đồng…
“Tất cả phụ cấp cho những cán bộ như thế đều được tính bằng thóc. Cứ đến hạn nhận lương là họ lấy tiền theo giá thóc thị trường. C̣n xă phải thu phí từ hoạt động sản xuất nông nghiệp của người dân v́ ngân sách quá ít ỏi, không gánh nổi. Xă giao chỉ tiêu cho thôn, mỗi thôn 40 triệu đồng, cứ thế mà thu”. Ông Tâm nói.
5 tạ thóc mất 1 tạ phí
Đó là cách tính của nông dân nghèo ở Quảng Vinh. Nếu căn cứ vào cuốn sổ thanh toán mà mỗi hộ gia đ́nh phải mua với giá 5 ngàn đồng ở xă th́ năm nay họ đang phải chịu 19 khoản phí chính thức, chưa kể những khoản đóng bên ngoài, không đưa vào sổ. 13 khoản phí xă ban hành, 6 khoản c̣n lại nộp cho thôn. Tính b́nh quân, một năm, dân nghèo xă Quảng Vinh ít nhất phải mất một tạ thóc cho tiền phí của thôn, của xă. 2.000 hộ là 2.000 tạ thóc. Không có ngoại lệ, cho dù đó là hộ nghèo, người già hay trẻ nhỏ.
Sổ thanh toán ghi những khoản phí dân nghèo phải đóng
Gia đ́nh chị Phạm Thị Trâm ở đội 5, thôn Thanh Minh có 6 người nhưng chỉ được 2 sào ruộng. Bao nhiêu năm nay họ không thoát khỏi “án” hộ nghèo, nhưng lư do chính không chỉ v́ ít ruộng. Mỗi năm, 2 sào ruộng làm 2 vụ, năng suất như hiện nay được tầm 5 tạ thóc. Nhưng với các khoản phí được chia rơ ràng trong sổ thanh toán th́ hàng năm gia đ́nh phải đóng hơn 700 ngàn. Với giá thóc như hiện nay th́ riêng tiền phí đă ngốn mất của gia đ́nh chị hơn một tạ/năm. Nhà nước đă có chính sách miễn giảm thuế nông nghiệp nhưng hàng năm gia đ́nh chị Trâm vẫn phải đóng Quỹ phục vụ nông nghiệp, giao thông thủy lợi, xây dựng kênh mương… cho xă. Năm ngoái tổng các loại phí này lên đến 705 ngàn đồng, chị túng quá, không có đóng nên bị xă ghi nợ sang năm nay.
Xă thu chán chê, đến thôn cũng t́m cách vét. Từ tiền thủy lợi nội đồng, tiền diệt chuột, tiền bảo vệ… Mỗi khoản vài chục ngàn nhưng cộng lại cũng tiền trăm. Đối với những gia đ́nh nghèo như chị Trâm th́ đi vay cũng khó chứ đừng nói đến chuyện kiếm ra để trả.
Nằm ở vùng băi ngang nên mỗi học sinh ở Quảng Vinh được nhà nước hỗ trợ tiền 70 ngàn đồng/tháng. Nhưng ba năm nay người dân cố hỏi mà cán bộ xă cứ cố t́nh lờ đi. Họ thắc mắc chán rồi chuyển sang bức xúc, quy cho ông Chủ tịch ăn quỵt. Bởi chẳng có lư do ǵ, ở mảnh đất nghèo như thế này th́ lấy đâu ra tiền mà nhà ông Chủ tịch xă Lê Quang Bảo lại có thể xây to như biệt phủ, cao ba tầng, có hàng rào bao bọc …
Dù nghèo nhưng chị cố cho con đi học để mong chúng thoát khỏi cái cảnh ruộng đồng, may ra làm được cái chức ǵ ở xă như mấy ông cán bộ vừa nhàn vừa được dân nghèo cống thóc nuôi. Nhưng giấc mơ ấy đang bị đặt dấu hỏi bởi các khoản phí mà chính quyền xă Quảng Vinh đang cố truy đến tận cùng.
“Đợt vừa rồi làm đường giao thông nông thôn, gia đ́nh tôi đă phải đóng 50 ngàn một khẩu rồi. Vậy mà các cháu đi học c̣n bị đ̣i thêm 150 ngàn mỗi đứa nữa. Không có tiền đóng th́ trường không cho thi nên vị chi làm đoạn đường mà nhà tôi đóng tṛn một triệu đồng. Chưa chạy vạy đủ để đóng cho con đi học th́ xă lại cho người đi vận động thu tiền chuẩn bị ngày 27/7. Mỗi hộ phải đóng 20 ngàn nữa, nhưng nói thật, bây giờ trong nhà tôi một ngàn cũng không có th́ lấy chi mà đóng”. Chị Trâm phàn nàn.
Cạnh nhà chị Trâm là nhà bố chồng chị, cụ Lê Quang Huy (89 tuổi). Nhà chỉ có hai ông bà già, không làm ruộng được nữa nhưng mỗi lần có đợt thu phí xă vẫn cho người đến đ̣i. Không có nộp th́ cán bộ xă Quảng Vinh linh hoạt bằng cách trừ tiền chế độ người già của hai cụ. Mỗi tháng 180 ngàn bị cắt luôn từ trên xă, đỡ cho hai cụ phải mất công đi lấy!
Dân nghèo, xă nghèo, nhưng nhà Chủ tịch xă to như biệt phủ
Cả xă Quảng Vinh có 3.740 sào ruộng. B́nh quân năng suất 200kg một sào. Không biết người dân phải chi ra bao nhiêu thóc để nuôi cán bộ. Chỉ biết số cán bộ quá khổng lồ, tốn rất nhiều thóc của người dân nhưng công việc xem chừng rất nhàn nhă. Ngày thứ 6 tôi đến, nhóm ông Tâm với mấy ông làm văn pḥng, tư pháp đang hút thuốc lào và bàn nhau chuẩn bị đi uống rượu. Trụ sở xă vắng như chùa Bà Đanh, c̣n ngoài đồng, nông dân Quảng Vinh đang vă mồ hôi thu hoạch lúa. Năm nay họ được mùa, nhưng không được ăn cả, v́ những khoản phí vẫn c̣n treo lơ lửng, thậm chí nhiều nhà c̣n nợ tồn đọng từ mấy năm trước chưa trả nổi.
Theo: Báo Nông Nghiệp Việt Nam
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
Ngân sách nào kham nổi: Rùng ḿnh xă 500 cán bộ ở Thanh Hóa
