Trung Quốc có một loạt phản ứng nhằm "nhắc nhở" các nước đang tranh chấp chủ quyền ở Biển Đông không vận động các cường quốc khác với hy vọng gây sức ép lên Bắc Kinh.
Trung Quốc từng cử tàu Hải Tuần sang Singapore như một cử chỉ thăm dò thái độ của Asean
Cơ quan ngôn luận của Đảng Cộng sản Trung Quốc cảnh báo các nước Đông Nam Á không khiêu khích Trung Quốc bằng việc nhờ sức mạnh quân sự của Mỹ để giải quyết tranh chấp
"Có những nước nghĩ rằng nếu có thể cân bằng với Trung Quốc bằng sức mạnh quân sự của Mỹ, họ được tự do làm những ǵ họ muốn."
Bài xă luận của Nhân dân Nhật báo hôm thứ Tư nói tiếp: "Chúng ta không phủ nhận là một số nước châu Á có cảm giác bất an v́ sự phát triển nhanh của Trung Quốc, nhất là sức mạnh quân sự của Trung Quốc sẽ phá vỡ cân bằng do Mỹ cố duy tŕ."
"Nhưng châu Á ngày nay đă thay đổi...Không nước nào muốn trả lại tấm vé đi chuyến tàu cao tốc của sự phát triển kinh tế của Trung Quốc."
Nói chuyện với hăng tin Bloomberg, ông Huang Jing, giáo sư của Trường Chính sách Công Lư Quang Diệu thuộc Đại học Quốc gia Singapore, cho rằng bài xă luận có thể ngụ ư rằng Bắc Kinh muốn thỏa hiệp với Asean về Biển Đông để ngăn sự can dự của Mỹ.
Đặc biệt, ông này ra giả thiết Trung Quốc có thể từ bỏ “đường 9 điểm” trên bản đồ (đường lưỡi ḅ).
Thay vào đó, Bắc Kinh sẽ nhấn mạnh chủ quyền ở khu vực quanh các băi đá ngầm và băi nước cạn nhằm xoa dịu Malaysia và Philippines.
Ông nói: "Trung Quốc biết họ không có căn cứ ǵ để đ̣i đường 9 điểm. Nếu Trung Quốc không nói rơ quan điểm, họ sẽ cho Mỹ có cớ hay lư do để can thiệp."
Nhật Bản đã mời thứ trưởng Quốc phòng 10 nước Asean đến Tokyo ngày 28/9 để bàn về an ninh hàng hải
Nhắc nhở Tokyo?
Cùng ngày thứ Tư, tại một cuộc họp báo ở Bắc Kinh, người phát ngôn Bộ Quốc pḥng Trung Quốc nói nước ông phản đối việc nước khác can thiệp vào vùng biển mà Trung Quốc gọi là Nam Hải.
"Trung Quốc cương quyết phản đối cố gắng của bất kỳ nước nào muốn can thiệp vấn đề Nam Hải dưới chiêu bài tự do đi lại."
Người phát ngôn quân đội Trung Quốc phát biểu một ngày sau khi Nhật Bản và Philippipnes kư thỏa thuận hợp tác hải quân.
Nhân chuyến thăm Tokyo của Tổng thống Philippines hôm 27/09, hai nước ra tuyên bố có nhắc về Biển Đông.
Thông cáo chung bằng tiếng Anh sau hội nghị nói: "Hai nhà lănh đạo xác nhận Biển Nam Trung Hoa (South China Sea) là tối quan trọng, v́ nó kết nối thế giới và châu Á Thái B́nh Dương, và rằng ḥa b́nh cùng ổn định là lợi ích chung cho cộng đồng quốc tế."
Chen Qinghong, nhà nghiên cứu thuộc Viện Trung Quốc về Quan hệ Quốc tế Đương đại, nói Nhật Bản muốn dùng vấn đề Biển Đông để khiêu khích Trung Quốc sau khi vị trí nền kinh tế lớn thứ hai thế giới nay đă thuộc về Trung Quốc.
Ông này cũng cho rằng Tokyo có ư đồ xen vào Biển Đông cũng là v́ hy vọng sẽ mặc cả tốt hơn với Bắc Kinh quanh tranh chấp ở đảo Điếu Ngư (mà Nhật Bản gọi là Senkaku).
Tuy nhiên, lời lẽ từ Bộ Ngoại giao Trung Quốc lại có vẻ nhấn mạnh các góc độ khác với Bộ Quốc phòng.
Ngày 29/9, ở Bắc Kinh người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc, ông Hồng Lỗi nói "chẳng hề có câu hỏi về tự do hàng hải ở biển Nam Hải", hàm ý vùng biển này hoàn toàn an toàn để lưu thông.
Ông cũng nói: "Các nước trong và ngoài vùng biển đều là những bên hưởng lợi ích."
Phía Trung Quốc đáp lại quan điểm của Ngoại trưởng Nhật Yoshihiko Noda và Tổng thống Philippines Benigno S. Aquino III cùng nêu ra hôm thứ Ba rằng họ quan ngại về tự do hàng hải tại vùng biển này.
Việt Nam làm chủ một số đảo tại quần đảo Trường Sa
'Phát triển ḥa b́nh'
Trong một bài b́nh luận khác, vừa ra hôm nay, Nhân dân Nhật báo nhấn mạnh Trung Quốc đi theo con đường "phát triển ḥa b́nh".
Đề cập đến Biển Đông, tác giả Le Yucheng, ca ngợi nước ông đă "không lạm dụng ngôn ngữ hay sức mạnh quân sự" cho dù từ đầu năm nay, ông nói "một vài nước" đă có "tiểu xảo" để khiêu khích.
Tác giả bài viết, cũng là giám đốc Vụ Hoạch định Chính sách của Bộ Ngoại giao Trung Quốc, nhắc lại Trung Quốc đă mời Tổng thống Philippines Aquino đi thăm và tiến hành "trao đổi đa cấp với chính phủ Việt Nam để xây dựng hiểu biết và niềm tin giữa hai nước".
Đây không phải là lần đầu tiên báo chí chính thống của Trung Quốc đề nghị chính phủ làm rõ hơn các tuyên bố chủ quyền ở vùng biển tranh chấp.
Gần đây, bản tiếng Anh của People's Daily có đăng bài từ bản tiếng Hoa của báo Hoàn Cầu tại Trung Quốc, cho rằng các bên còn lại cũng cần nêu rõ vấn đề.
Theo tác giả Ding Gang thì sau khi kiểm mọi thông tin do cả Ấn Độ, Việt Nam và Trung Quốc công bố, ông cũng chưa thể tìm thấy bằng chứng rằng vụ khai thác của Việt Nam "vi phạm lãnh hải của Trung Quốc", vì tất cả còn "rất mù mờ".
Bài báo cũng kêu gọi chính phủ Trung Quốc, Việt Nam và Ấn Độ cùng công bố các bản đồ về các khu vực họ nói đến.
theo bbc