|
'Cuộc đua nam tính' khiến sếp ghét nhân viên làm việc tại nhà. Nhiều ông chủ coi nhân viên thích làm việc linh hoạt là kẻ mềm yếu.
Nhiều CEO coi mọi thứ là cuộc đua của sự nam tính và nơi văn pḥng là đấu trường, họ cho rằng nhân viên làm việc từ xa là những kẻ mềm yếu.
Kể từ khi Covid-19 được đẩy lùi, các CEO ở Mỹ đă thực hiện chiến dịch để kiên quyết lôi kéo nhân viên trở lại văn pḥng. Các ngân hàng lớn là nhóm dẫn đầu cuộc tấn công, yêu cầu mọi người quay lại văn pḥng và đe dọa sa thải những ai không tuân thủ.
Trong những tháng gần đây, ngay cả Disney và Salesforce, những công ty mà chỉ hai năm trước đă tuyên bố "ngày làm việc từ 9 giờ sáng đến 5 giờ chiều đă chết", cũng bắt đầu buộc nhiều nhân viên phải đến văn pḥng 4 ngày/tuần.
Sau cuộc chiến kéo dài một năm để kéo nhân viên làm việc toàn thời gian tại chỗ, ông lớn ngành ngân hàng Goldman Sachs tự hào đạt được tỷ lệ trở lại tương đương mức trước khi xảy ra đại dịch.
Theo Insider, nhiều chủ doanh nghiệp nghĩ rằng làm việc tại nhà chỉ dành cho những kẻ mềm yếu.
Jamie Dimon - CEO của JPMorgan Chase, ngân hàng thương mại lớn nhất nước Mỹ - tuyên bố làm việc tại nhà "không phù hợp với những người thích văn hóa hối hả". Elon Musk yêu cầu nhân viên cam kết thực hiện một lịch tŕnh "khắc nghiệt", làm việc cường độ cao.
Trong một bài báo gần đây trên tờ The New York Times, giám đốc điều hành tài chính Steven Rattner đă phản đối việc làm việc tại nhà, coi nó như một bằng chứng cho thấy nước Mỹ đă "mềm yếu".
Cuộc đua nam tính
Ngay cả khi nhân viên chứng minh rằng họ có thể làm việc tốt khi không có mặt ở văn pḥng, các CEO lớn tuổi vẫn muốn mọi thứ trở lại như cũ. Những nhà lănh đạo này có quan điểm rơ ràng rằng văn pḥng là để làm việc, c̣n nhà là lănh địa của phụ nữ, nơi họ làm những thứ không được trả lương.
Trong suy nghĩ của nhiều ông chủ, làm việc tại nhà là một nghịch lư.
"Họ là những người đàn ông có quan điểm rất truyền thống, coi nhà là lănh địa của các bà vợ và văn pḥng làm việc là lănh địa của đàn ông", Joan Williams, giám đốc Trung tâm Luật Đời sống Công việc tại Đại học Luật California, cho biết.
Williams lấy dẫn chứng là tỷ phú Elon Musk - người coi mọi thứ là cuộc đua của sự nam tính và nơi văn pḥng là đấu trường quan trọng. "Họ (các ông chủ) không muốn tiếp tục cho làm việc tại nhà. Đây không phải vấn đề năng suất làm việc, mà là về sự nam tính".
Ba thập kỷ trước, Williams đă đặt cho "cuộc đua nam tính" này một cái tên gọi hàn lâm, đó là "tiêu chuẩn của người lao động lư tưởng".
"Người lao động lư tưởng được coi là người bắt đầu làm việc từ khi c̣n rất trẻ và làm toàn thời gian, toàn lực trong 40 năm không nghỉ, không dừng lại để sinh con, nuôi dạy con cái, hay bất cứ việc ǵ khác", cô giải thích.
Nhưng phần lớn chúng ta biết về kiểu làm việc đó với cụm từ "văn hóa hối hả". Đó là một văn hóa làm việc bị đánh giá lỗi thời, đậm tính phân biệt giới tính.
Chuẩn mực của "người lao động lư tưởng" ra đời vào thời điểm đàn ông đi làm, c̣n phụ nữ th́ không. Lư do khiến đàn ông có thể cống hiến hết ḿnh cho công việc là họ có vợ ở nhà chăm sóc gia đ́nh.
Ngay cả khi nhiều phụ nữ bắt đầu tham gia vào lực lượng lao động vào những năm 1970, kỳ vọng nhân viên phải cống hiến hết ḿnh cho công việc không hề lay chuyển. Phụ nữ đi làm cố gắng sống theo chuẩn mực của đàn ông, nhưng họ không thể. Khác với chồng của họ, phụ nữ không có những "người vợ" của riêng ḿnh để toàn tâm toàn ư đi làm.
Có hai giải pháp rơ ràng cho t́nh thế tiến thoái lưỡng nan này: hoặc đàn ông có thể giặt giũ và chăm sóc trẻ nhiều hơn; hoặc các ông chủ có thể khiến công việc trở nên linh hoạt để phụ nữ có thể sắp xếp giữa công việc và gia đ́nh.
Nhiều công ty có văn hóa tốt đă cho nhân viên nữ lựa chọn làm việc tại nhà hoặc làm việc bán thời gian. Nhưng sự linh hoạt đi kèm cái giá phải trả rất đắt.
Nghi ngờ về hiệu suất thực sự, các ông chủ lặng lẽ trừng phạt những phụ nữ chọn làm việc linh hoạt bằng cách giao cho họ những nhiệm vụ nhàm chán và từ chối thăng chức.
Các nghiên cứu cho rằng những người đàn ông có tư duy b́nh đẳng, nhóm yêu cầu sự linh hoạt, cũng phải trả giá. Họ bị sếp và đồng nghiệp xa lánh v́ vi phạm các chuẩn mực nam tính, sự nghiệp của họ bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
Nhiều phụ nữ lập gia đ́nh thấy bản thân phải bước lùi khỏi công việc. Họ không có lựa chọn. Khi có con, họ không thể ở lại văn pḥng muộn hoặc bay đi công tác mỗi tuần, cũng không thể trả lời điện thoại công việc 24/7.
Theo cách nói của Williams, làm việc tại nhà đă trở thành một "khu ổ chuột nữ tính hóa", khiến phụ nữ mắc kẹt trong những công việc bế tắc.
Bước tiến và rủi ro
Khi đại dịch ập đến, mọi thứ thay đổi: mọi người, cả nam giới và phụ nữ, người có gia đ́nh hay độc thân, người già đến trẻ đều làm việc ở nhà. Điều đó có nghĩa làm việc linh hoạt không c̣n của riêng phụ nữ.
Bên cạnh đó, một khi đă được thử cảm giác làm việc tại nhà, những ông bố cũng nhận ra ḿnh thích dành thời gian với con cái. Những người lao động trẻ cũng thấy họ tập trung tốt hơn khi không bị các yếu tố ở văn pḥng làm phiền.
Theo một cuộc khảo sát quốc gia do các nhà kinh tế tại Stanford, Đại học Chicago và ITAM thực hiện, 2/3 người lao động nói rằng trong số những người họ biết, nhận thức về công việc từ xa đă thay đổi trong thời kỳ đại dịch.
Ngay cả những người "nghiện công việc" cũng trở nên linh hoạt hơn, nhiều người trong số đó không c̣n phải làm việc toàn thời gian ở văn pḥng hay đi công tác thường xuyên.
Một nghiên cứu gần đây cho thấy 10% nam giới có thu nhập cao nhất đă làm việc ít hơn 77 giờ vào năm 2022 so với năm 2019. Theo một phân tích khác, những đàn ông đă kết hôn đang sử dụng thời gian rảnh rỗi mới có được của họ để làm việc nhà.
Đó có thể là sự khởi đầu của một chu kỳ đạo đức - trong đó thế giới công việc mới sẽ mở ra cho những phụ nữ có gia đ́nh, trong khi chồng của họ sẽ đảm nhận nhiều trách nhiệm hơn trong gia đ́nh.
Nhưng thay v́ cố gắng đạt được những lợi ích đó và tạo điều kiện cho phụ nữ thăng tiến trong lực lượng lao động, một số CEO cố gắng "tái kỳ thị tính linh hoạt" bằng cách cấm làm việc tại nhà.
Goldin, nhà sử học kinh tế, nói: "Quay trở lại vị trí trước đây nghĩa là chúng ta không đạt được bất kỳ lợi ích nào".
Chấp nhận làm việc từ xa là một khởi đầu tốt, nhưng nó đi kèm với rủi ro.
Các cuộc khảo sát đă phát hiện ra rằng phụ nữ có nhiều khả năng thích lịch tŕnh chủ yếu làm từ xa hơn nam giới. Nếu đàn ông là những người duy nhất đến văn pḥng mọi lúc và nói chuyện với các ông chủ, họ có khả năng vượt lên trên những người khác.
Các công ty khuyến khích và hỗ trợ làm việc tại nhà cũng cần đảm bảo rằng không coi những người làm việc từ xa là "công dân hạng hai".
Dựa vào thực tế, có thể hiểu được tại sao rất nhiều CEO mong mỏi sự trở lại văn pḥng của toàn bộ nhân viên. Xét cho cùng, việc quản lư quy mô lớn sẽ dễ dàng hơn khi áp dụng phương pháp "một tiêu chuẩn cho tất cả".
T́nh h́nh có thể trở nên khó khăn khi doanh nghiệp phải cố gắng đáp ứng tất cả sở thích, nhu cầu khác nhau của các nhân viên thuộc nhiều nhóm nhân khẩu học.
Ngoài ra, các công việc khác nhau đ̣i hỏi mức độ hợp tác khác nhau: trong khi người quản lư sản phẩm thường cùng với các bên liên quan giải quyết vấn đề, c̣n các kỹ sư phần mềm có thể tự viết mă độc lập.
Kể từ khi đại dịch bùng phát, một số CEO đă ví công việc từ xa như việc mở chiếc hộp Pandora. Mở nắp lên và không biết nhân viên sẽ đưa ra loại yêu cầu mới nào.
Nhưng cho dù các CEO lớn của nước Mỹ có thích hay không, một trạng thái b́nh thường mới đă được thiết lập. Phụ nữ làm việc tại nhà không c̣n là điều sai trái nữa.
Đại dịch đă bác bỏ quan niệm sai lầm rằng công việc và gia đ́nh là những lĩnh vực riêng biệt, phân chia theo giới tính.
"Người lao động lư tưởng trong hầu hết ngành nghề đă thay đổi từ 'làm toàn thời gian tại chỗ và làm thêm giờ' sang làm việc linh hoạt. Đó là một sự thay đổi lớn. Nó tốt hơn cho phụ nữ. Tốt hơn cho cả những người đàn ông thực sự muốn hiện diện ở nhà", Williams nói.
VietBF@ sưu tập
|
|
