Khủng hoảng hạt nhân Nhật: Điềm báo xấu và những hy vọng (cập nhật)

Khủng hoảng hạt nhân Nhật: Điềm báo xấu và những hy vọng

Cuộc khủng hoảng nghiêm trọng hiện nay ở nhà máy hạt nhân Fukushima Dai-ichi, Nhật Bản, đã xuất hiện tia hy vọng đầu tiên. Tuy nhiên, bên cạnh đó là một loạt điềm báo xấu.

Tia hy vọng bắt đầu lóe lên khi các công nhân ở nhà máy Fukushima đang tiến gần tới việc hoàn thành một đường dây điện mới có thể giúp chấm dứt cuộc khủng hoảng hạt nhân hiện nay.

Các quan chức tiến hành kiểm tra phơi nhiễm phóng xạ trên người dân sơ tán khỏi khu vực gần nhà máy điện hạt nhân Fukushima.

Theo các quan chức Nhật, một hệ thống điện mới sắp được hoàn thiện và họ sẽ sớm cung cấp điện trở lại cho nhà máy Fukushima . Như vậy, hệ thống làm lạnh sẽ được khôi phục trở lại. Một khi hệ thống làm lạnh hoạt động trở lại thì nhiệt độ và áp lực đang gia tăng trong các lõi lò phản ứng hạt nhân sẽ được kiểm soát. Kết quả là sẽ không có tình trạng tan chảy lõi lò phản ứng hạt nhân và khủng hoảng hạt nhân sẽ chấm dứt.

Nhưng người dân Nhật vẫn chưa thể thở phào nhẹ nhõm khi một loạt các điềm báo xấu xuất hiện như mức độ phóng xạ tăng lên, những làn khói trắng bí ẩn và cả những thanh nhiên liệu đã qua sử dụng đang có nguy cơ phun ra nhiều chất phóng xạ hơn.

Chủ tịch Ủy ban Quản lý Hạt nhân Mỹ - ông Gregory Jaczko đã cho biết tại một cuộc điều trần ở thủ đô Washington rằng, tất cả nước trong bể chứa nhiên liệu đã qua sử dụng ở lò phản ứng số 4 thuộc nhà máy Fukushima đều đã cạn kiện. Điều này đồng nghĩa với việc lõi lò phản ứng sẽ bị tan chảy do không được làm mát và sẽ kéo theo việc phát tán phóng xạ độc hại ra bên ngoài.

Tuy nhiên, các quan chức Nhật Bản phủ nhận điều này. Ông Hajime Motojuku, một phát ngôi viên của Công ty Điện lực Tokyo – cơ quan chủ quản của Nhà máy điện Fukushima, khẳng định, “lò phản ứng số 4 hiện đang trong tình trạng ổn định”. Phát biểu của ông Motojuku có vẻ ngược với phát biểu trước đó của một phát ngôn viên của lò phản ứng số 4. Theo người này, lo ngại lớn nhất của họ là các bể chứa nhiên liệu đã qua sử dụng.

"Chúng tôi không thể thu thập được bất kỳ thông tin mới nào về các bể chứa nhiên liệu. Chúng tôi không có số liệu về mực nước, nhiệt độ cũng không có thêm thông tin mới nào về tất cả 4 lò phản ứng đang gặp trục trặc," phát ngôn viên Masahisa Otsuki cho hay.

Nếu lời của ông Jaczko là đúng, điều đó có nghĩa rằng chẳng có gì có thể ngăn được việc các thanh nhiên liệu đã qua sử dụng nóng lên và cuối cùng là tan chảy. Vỏ bên ngoài của thanh nhiên liệu cũng có thể tạo ra đủ lực để phát tán chất phóng xạ bên trong ra một khu vực rộng lớn bên ngoài.

"Theo tôi hiểu thì nước trong bể chứa nhiên liệu đã cạn kiệt. Tôi hy vọng thông tin của tôi là sai bởi nếu không đó sẽ là một thảm họa kinh khủng đối với nước Nhật," ông Jaczko cho các phóng viên biết.

Theo lời ông Jaczko, thông tin đáng sợ mà ông có được là từ các nhân viên của Ủy ban Quản lý Hạt nhân Mỹ ở Tokyo – những người đang làm việc với Nhật Bản ở nhà máy Fukushima .

Ngoài điềm báo xấu trên, điều kiện ở nhà máy hạt nhân Fukushima đang ngày càng trở nên xấu đi. Mức độ phóng xạ tăng cao ở đây đã buộc các công nhân phải sơ tán ra khỏi nhà máy nhiều giờ trong ngày hôm qua. Sự việc này đã cướp mất rất nhiều thời gian quý báu của các công nhân trong nhà máy hạt nhân.

Mức độ phóng xạ tăng cao được cho là xuất phát từ lò phản ứng số 3. Tuy nhiên, các quan chức thừa nhận họ không biết chính xác điều gì đang xảy ra ở đó hoặc ở các lò phản ứng gặp trục trặc khác bởi mức độ phóng xạ cao khiến họ không thể lại gần nhà máy.

Khoảng 180 công nhân vẫn đang làm việc theo ca để bơm nước biển liên tục vào các lò phản ứng quá nóng nhằm làm nguội chúng và ngăn chặn khả năng tan chảy lõi lò. Đây chính là những người anh hùng thực sự và sự hy sinh của họ đang ngày càng rõ ràng hơn bởi họ đang ở trong điều kiện mà không bộ quần áo chống phóng xạ nào có thể bảo vệ họ hoàn toàn được.

Ông Keiichi Nakagawa, một giáo sư thuộc trường Đại học Bệnh viện Tokyo , miêu tả các công nhân trên là những “chiến binh cảm tử trong chiến tranh”.

Ngoài ra, những làn khói trắng bốc lên từlò phản ứng số 3 trong ngày hôm qua cũng khiến người ta phải lo ngại. Tuynhiên, các quan chức không biết chắc chắn nguồn khói đó bốc ra từ đâu. Theo phỏng đoán của các quan chức này, khói đó có thể xuất phát từ bể chứa nhiên liệu của lò phản ứng.

Trong bối cảnh nghiêm trọng này, Giám đốc Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) của Liên Hợp Quốc – ông Yukiya Amano cho biết, ông sẽ đến Nhật Bản để đánh giá tình hìnhmà ông miêu tả là “rất nghiêm trọng” này đồng thời kêu gọi Tokyo cung cấp đầy đủ thông tin hơn cho IAEA.

Các nước sơ tán công dân ra khỏi vùng nguy hiểm ở Nhật

Các binh lính Mỹ đang trợ giúp công tác cứu hộ, cứu trợ ở Nhật Bản đã được lệnh cấm vào khu vực trong vòng bán kính 80m ở xung quanh nhà máy hạt nhân Fukushima, Bộ Quốc phòng Mỹ hôm qua cho biết.

Theo phát ngôn viên Lầu Năm Góc Dave Lapan, các lực lượng Mỹ đang hoạt động gần khu vực động đất cũng đã nhận được lệnh cấm đi vào khu vực trong phạm vi 80m xung quanh nhà máy hạt nhân Fukushima nếu không được phép. Hiện tại, có khoảng 17.000 thủy thủ và lính thủy đánh bộ trên 14 chiếc tàu thuyền của Mỹ đang hoạt động ở ngoài khơi bờ biển Nhật Bản.

Như là một biện pháp đề phòng, Hải quân Mỹ hôm nay cũng bắt đầu phân phát những viên thuốc có chưa iot cho những phi công lái trực thăng tham gia công tác cứu trợ cho Nhật Bản ở những vùng nguy hiểm.

Trước đó, Mỹ cũng khuyến cáo người dân của mình đang ở Nhật Bản tránh xa khu vực trong vòng phạm vi 80km xung quanh nhà máy hạt nhân đang gặp trục trặc Fukushima .

Ngoài Mỹ, một loạt nước như Australia, Anh và Đức vừa mới đây cũng đã khuyến cáo công dân của họ ở Nhật Bản nên xem xét rời khỏi Tokyo và những vùng bị ảnh hưởng bởi động đất

Trước đó, Pháp , Serbia , Croatia , Trung Quốc, Ấn Độ và Philippine cũng đồng loạt kêu gọi công dân mình trở về nếu không có lý do ở lại Tokyo .

Trung Quốc là nước đầu tiên tổ chức sơ tán công dân ra khỏi vùng động đất Nhật Bản khi hơn 3.000 người nước này đã rời khỏi khu vực phía đông bắc để đến Niigata thuộc khu vực bờ biển phía tây Nhật Bản.

(theo Vnmedia)

Mỹ báo động về khủng hoảng hạt nhân tại Nhật

Mối lo ngại về sự cố cháy nổ gây rò rỉ phóng xạ tại nhà máy Fukushima I sau động đất đang gia tăng tại Mỹ, khi các chuyên gia nước này nhận định rằng nỗ lực làm nguội các lò phản ứng tại đây đang thất bại.

Greg Jaczko, chủ tịch Uỷ ban điều tiết hạt nhân Mỹ (NRC), cho rằng những nỗ lực làm nguội các lò phản ứng bằng nước biển và ngăn nguy cơ hạt nhân bị tan chảy tại nhà máy Fukushima I rõ ràng đang không thu được thành công.

Quanh cảnh nhà máy Fukushima I với các lò phản ứng bị hư hại sau những vụ cháy nổ liên tiếp. Ảnh: BBC

"Chúng tôi tin rằng xung quanh khu vực lò phản ứng có mức độ phóng xạ cao. Rất khó để các nhân viên cứu hộ khẩn cấp tiếp cận những lò phản ứng này. Nồng độ phóng xạ mà họ có thể bị phơi nhiễm có khả năng ở mức nguy cơ gây chết người chỉ trong một thời gian rất ngắn", BBC dẫn lời cảnh báo của ông Jaczko trước tiểu ban thương mại và năng lượng của quốc hội Mỹ.

NRC hiện có 11 chuyên gia tại Tokyo để theo dõi diễn biến cuộc khủng hoảng hạt nhân tại đây. Giám đốc Cơ quan năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) của Liên Hợp Quốc Yukio Amano cũng đang trên đường tới Nhật Bản để thu thập thêm thông tin.

Bộ trưởng Năng lượng Mỹ Steven Chu thì nhận định tình hình tại nhà máy điện nguyên tử của Nhật hiện nay nghiêm trọng hơn vụ tan chảy một phần hạt nhân ở nhà máy Three Mile Island, bang Pennsylvania, năm 1979. Sự cố tại Mỹ hơn 30 năm trước là một trong những tai nạn đen tối nhất của ngành hạt nhân thế giới.

Cũng trong ngày hôm qua, Bộ Ngoại giao Mỹ kêu gọi công dân sống trong bán kính 80 km cách nhà máy Fukushima I rời khỏi khu vực này, rộng hơn nhiều so với bán kính sơ tán 20 km do chính phủ Nhật đưa ra. Một số sĩ quan Mỹ tại Nhật cũng được cấp phát thuốc chống các ảnh hưởng của nhiễm phóng xạ.

Chuyện gì xảy ra tại nhà máy Fukushima I

- Lò phản ứng số 1: Phát nổ hôm 12/3, một ngày sau động đất, khiến các thanh nhiên liệu hạt nhân hư hại 70%
- Lò phản ứng số 2: Phát nổ hôm 15/3 gây ra lo ngại hệ thống bao bọc lõi hạt nhân bị xuyên thủng, các thanh nhiên liệu hư hại 33%
- Lò phản ứng số 3: Phát nổ ngày 14/3, khói và hơi nước vẫn bốc lên tại đây cho tới tận ngày 16/3. Vụ nổ làm hỏng phần nóc lò phản ứng và có thể gây hư hại cả vỏ bọc lõi hạt nhân
- Lò phản ứng số 4: Xảy ra cháy lớn hôm 15/3 và một đám cháy khác một ngày sau.

Trong khi đó, các kỹ sư đang chạy đua với thời gian để tránh một thảm hoạ hạt nhân tại nhà máy Fukushima I, nơi trận động đất và sóng thần dữ dội hôm 11/3 đã phá huỷ máy phát điện dự phòng chạy bằng diesel của nhà máy dẫn đến tê liệt hệ thống tự làm mát các lò phản ứng của cơ sở hạt nhân này.

Nhóm công nhân đang hối hả bơm nước biển vào các lò phản ứng để ổn định nhiệt độ bên trong lò. Biện pháp khẩn cấp cũng đồng nghĩa với việc tiêu diệt khả năng phục hồi hoạt động của nhà máy này được thực hiện từ thứ bảy tuần trước, sau khi xảy ra vụ nổ đầu tiên ở lò phản ứng số 1.

Đơn vị chủ quản nhà máy Fukushima I là Công ty điện lực Tokyo cho biết họ đang tìm cách phục hồi nguồn điện cho hệ thống làm mát tự động của các lò phản ứng "trong thời gian sớm nhất". Nhà máy này chỉ cách Tokyo 220 km về phía đông bắc và sau sự cố, nồng độ phóng xạ tại thủ đô Nhật được xác định cao hơn bình thường nhưng chưa đến mức đe doạ sức khoẻ con người.

Trong một diễn biến hôm qua, Nhật hoàng Akihito có buổi xuất hiện hiếm hoi trên truyền hình để bày tỏ "mối lo ngại sâu sắc" về cuộc khủng hoảng mà đất nước của ông đang phải đối mặt. Truyền hình quốc gia Nhật cắt ngang các chương trình để truyền lời phát biểu của hoàng đế mô tả tình hình khó khăn ở nước này là "chưa từng có tiền lệ".

Nhiều công ty nước ngoài đang có chương trình đưa nhân viên sơ tán khỏi Nhật Bản, hoặc rời Tokyo xuống phía nam để tránh xa khu vực ảnh hưởng rò rỉ phóng xạ. Một số nước như Anh thì khuyên công dân đang có mặt ở Tokyo hoặc vùng phía bắc thành phố cân nhắc việc rời đi.

Pháp cũng hối thúc các công dân của mình ở Tokyo rời Nhật Bản hoặc lui về phía nam. Hai chiếc máy bay của hãng Air France đã được cử tới Nhật để bắt đầu cuộc sơ tán. Australia cũng có cảnh báo tương tự đối với các công dân, trong khi Thổ Nhĩ Kỳ khuyên người dân không nên đến Nhật vào lúc này.

Đình Nguyễn
(VNE)