Syria cam kết sẽ ký hiệp ước cấm vũ khí hóa học, công khai quy mô kho

Syria đã cho biết vào đêm thứ Ba rằng nước này sẽ tham gia Công ước cấm vũ khí hóa học quốc tế và lần đầu tiên công khai quy mô kho vũ khí hóa học của mình.

Tổng thống Syria Bashar al-Assad.

The Guardian ngày 10/9 đưa tin, Syria đã cho biết vào đêm thứ Ba rằng nước này sẽ tham gia Công ước cấm vũ khí hóa học quốc tế và lần đầu tiên công khai quy mô kho vũ khí hóa học của mình.

Ngoại trưởng Walid al-Moallem cho biết nước ông sẽ ngừng sản xuất vũ khí hóa học, công khai địa điểm của các kho vũ khí hiện có của mình và cho phép các thanh sát viên LHQ tiếp cận phù hợp với Công ước cấm vũ khí hóa học.

Tham gia Công ước có nghĩa là một cam kết tiêu hủy các loại khí độc và chất độc thần kinh được cho là quốc gia này đang sở hữu, nhưng một vấn đề đặt ra là thời gian biểu giải trừ vũ khí hóa học tại Syria nên được thực thi bởi các mối đe dọa hành động quân sự.

Mỹ, Anh và Pháp đang chuẩn bị một nghị quyết để Hội đồng Bảo an hỗ trợ cho khả năng sử dụng vũ lực trong khi Nga đang đề xuất một tuyên bố không ràng buộc của Hội đồng Bảo an nhẹ hơn nhiều. Lần đầu tiên Nga đề nghị triệu tập một cuộc họp khẩn cấp Hội đồng Bảo an lúc 4 giờ chiều thứ Ba, nhưng sau đó đột ngột bị hủy bỏ.

Tổng thống Nga Vladimir Putin khẳng định rằng quá trình giải trừ quân bị tại Syria sẽ chỉ khởi động khi Mỹ và đồng minh cam kết từ bỏ việc sử dụng vũ lực, bởi vì rất khó để Syria hay bất kỳ quốc gia nào đơn phương giải giáp vũ khí khi vẫn có hành động quân sự chống lại nó đang được xem xét.

Nga đề xuất sẽ làm việc với chế độ Assad và Liên Hợp Quốc đặt ra một kế hoạch giải trừ vũ khí với một thời gian biểu "hoàn toàn khả thi, chính xác và cụ thể" nhưng không có cơ chế thực thi.

Sau một cuộc nói chuyện điện thoại với Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov, Ngoại trưởng Pháp Laurent Fabius thừa nhận: "Theo như tôi hiểu, người Nga trong giai đoạn này không nhất thiết phải nhiệt tình như thế, hãy để tất cả vào khuôn khổ một nghị quyết ràng buộc của Liên Hợp Quốc."

Mỹ, Anh và Pháp đều nhấn mạnh rằng họ sẽ không cho phép Nga hay Damascus chơi trò hoãn binh. Ngoại trưởng Mỹ John Kerry nói trong phiên điều trần của Ủy ban Quân vụ Hoa Kỳ thuộc Hạ viện, Washington đang chờ đợi chi tiết đề xuất của Nga, nhưng sẽ không chờ đợi lâu.

John Kerry nói: "Tổng thống Obama sẽ rất chú ý đến nó, nhưng nó phải được thực hiện một cách nhanh chóng và nó phải là thực tế, phải được kiểm chứng. Chúng ta phải cho Syria, Nga và thế giới thấy rằng chúng ta không thể bị rơi vào trò hoãn binh chiến thuật."

Các quan chức Mỹ nói rằng John Kery sẽ gặp Sergey Lavrov hôm thứ Năm tại Geneva để thảo luận thêm sau khi 2 ông nói chuyện qua điện thoại hôm thứ 2 và đồng ý tiếp tục liên lạc, bao gồm khả năng tổ chức một cuộc họp cá nhân trong những ngày tới.

David Cameron đưa ra thông điệp tương tự rằng Anh không muốn đề nghị giải trừ vũ khí của Nga là một sự trì hoãn, trò câu giờ cho chế độ Bashar al-Assad.

Tuy nhiên những lời lẽ cứng rắn của Mỹ và phương Tây đang bị suy yếu do sự thiếu nhiệt tình ủng hộ một hành động quân sự. Quốc hội Anh đã nói không với tấn công quân sự nhằm vào Syria trong khi Obama đang phải đối mặt với phản kháng gay gắt trong Quốc hội Mỹ.

Hồng Thủy
Giaoducvn