Vụ tai nạn tàu cao tốc tối 23/7 tại Chiết Giang, miền Đông Trung Quốc làm ít nhất 35 người thiệt mạng và 210 người khác bị thương khi một đoàn tàu cao tốc đâm vào đuôi một đoàn tàu khác đang dừng lại vì mất điện.
Theo Cơ quan tình trạng khẩn cấp tỉnh Chiết Giang, vụ tai nạn xảy ra lúc 20h27 (giờ địa phương) hôm 23/7 tại thị trấn Song Dự, thành phố Ôn Châu, khi tàu cao tốc mang số hiệu D301 đâm vào tàu mang số hiệu D3115.
Tốc độ cao, an toàn thấp
Theo hãng tin Tân Hoa Xã, tàu D3115 đang trên hành trình từ Hàng Châu, Chiết Giang tới thành phố Ôn Châu và khi vừa đến thị trấn Song Dự thì bị dừng đột ngột do bị sét đánh, gây mất điện. Đoàn tàu này sau đó bị một tàu cao tốc khác mang số hiệu D301 đâm trực tiếp từ phía sau.
Vụ va chạm mạnh đến mức bốn toa của tàu D301 văng ra khỏi đường tàu, trong khi hai toa của tàu D3115 bị trật bánh, rơi xuống một cây cầu cạn. “Con tàu bất ngờ bị rung lắc mạnh, khiến tất cả các hành lý rơi xuống. Tai nạn làm 18 đoàn tàu khởi hành từ sân ga Nam Hàng Châu và Hàng Châu tới các tỉnh lân cận tạm ngừng hoạt động. Cùng thời điểm xảy ra vụ tai nạn trên, một đoàn tàu cao tốc khác số hiệu D3212 chạy từ Hạ Môn tới Hàng Châu cũng bị sét đánh phải dừng lại nhưng không có vụ tai nạn nào xảy ra.
Vụ tai nạn thảm khốc khiến nhiều người dân lo ngại an toàn đường sắt.
Lớp D là thế hệ tàu cao tốc đầu tiên của Trung Quốc có tốc độ trung bình khoảng 150 km/g, thua xa loại tàu cao tốc được đưa vào sử dụng trên tuyến Bắc Kinh - Thượng Hải khai trương hôm 30/6. Tuy nhiên, tuyến cao tốc Bắc Kinh - Thượng Hải cũng liên tục gặp trục trặc. Sự cố đầu tiên xảy ra ngày 10/7, khi bão làm hệ thống cung cấp điện bị hư hỏng tại tỉnh Sơn Đông, miền Đông Trung Quốc. Sự cố làm đình trệ 19 đoàn tàu.
Tiếp đó, hôm 12/7, sự cố khác lại xảy ra với hệ thống điện, làm 29 đoàn tàu khác bị hủy hoãn. Một ngày sau, chuyến tàu cao tốc hỏng giữa đường khi chạy qua địa phận thành phố Thường Châu, tỉnh Giang Tô khiến hàng trăm hành khách đợi hàng giờ đồng hồ. Nguyên Cục trưởng Cục Khoa học Kỹ thuật thuộc Bộ Đường sắt Trung Quốc Chu Kế Dân từng phát biểu trên tờ Điện tín kinh tế thế kỷ 21 hồi tháng 6 cho biết, Trung Quốc không hề có công nghệ tự thân để duy tu, bảo dưỡng và đảm bảo an toàn cho đường sắt cao tốc.
Đi liền với tham nhũng
Với chi phí xây dựng khoảng 220,9 tỷ Nhân dân tệ (hơn 33 tỷ USD), đường tàu cao tốc Bắc Kinh - Thượng Hải được coi là niềm tự hào về thành tựu kỹ thuật của ngành đường sắt Trung Quốc. Tuy nhiên, cùng với đó là những lo ngại xung quanh nạn tham ô của các dự án đường sắt.
Hồi tháng 3/2011, các công ty xây dựng và một số cá nhân bị phát hiện tham ô đến 187 triệu NDT (khoảng 29 triệu USD) trong dự án xây dựng tuyến đường sắt cao tốc Bắc Kinh - Thượng Hải. Ông Lưu Chí Quân, Bộ trưởng đường sắt Trung Quốc - tổng công trình sư đường sắt cao tốc Trung Quốc bị sa thải hồi tháng 2 do bị nghi là đã nhận hơn 800 triệu NDT (123 triệu USD) tiền hối lộ. Theo báo cáo của Bộ Đường sắt Trung Quốc, hiện nước này sở hữu 91.000 km đường sắt, trong đó có hơn 8.358 km đường tàu cao tốc, chiếm một nửa chiều dài đường ray cao tốc của toàn thế giới. Dự kiến đến năm 2012 sẽ đạt mốc 13.000 km và đạt 16.000 km vào năm 2020.
Tờ Libération (Pháp) nhận xét, tham nhũng đang phủ một bóng đen lên các dự án đường sắt cao tốc đầy tham vọng của Trung Quốc, làm đội giá thành lên rất cao. Chi phí xây dựng tuyến đường Bắc Kinh - Thượng Hải đã tăng gấp đôi so với dự tính ban đầu. “Có thể nói quy mô hoành tráng của hệ thống đường sắt cao tốc của Trung Quốc tỷ lệ thuận với mức độ tham nhũng, nhưng lại tỷ lệ nghịch với chất lượng công trình”, Libération bình luận.
Hãng tin Tân Hoa Xã cho biết, liên quan đến vụ tai nạn tàu cao tốc đêm 23/7, Bộ Đường sắt Trung Quốc quyết định cách chức ba quan chức thuộc Cục đường sắt Thượng Hải, bao gồm Cục trưởng Long Kinh, Bí thư đảng uỷ Lý Gia, Phó cục trưởng Hà Thắng Lợi.
Hà Dương (theo THX, CRI)