Để giải độc thận, một chế độ ăn uống thông minh là ch́a khóa. Ưu tiên thực phẩm tươi, giảm đồ ăn chế biến sẵn và nước ngọt để bảo vệ 'bộ lọc' quan trọng của cơ thể.
Thận có chức năng lọc chất thải và độc tố khỏi máu, cân bằng chất lỏng, duy tŕ sức khỏe tổng thể... Việc giữ cho thận khỏe mạnh là vô cùng quan trọng, v́ việc "lạm dụng" thận trong thời gian dài thậm chí có thể dẫn đến suy thận hoàn toàn và không thể phục hồi.
Giải độc thận (hay c̣n gọi là thải độc thận, làm sạch thận) là quá tŕnh hỗ trợ thận loại bỏ hiệu quả hơn các chất thải, độc tố và chất lỏng dư thừa ra khỏi cơ thể, từ đó tối ưu hóa chức năng thận và duy tŕ sức khỏe tổng thể.
Đây không phải là một phương pháp y tế cụ thể hay một liệu tŕnh "thanh lọc" cấp tốc mà một số quảng cáo cường điệu. Theo TS.BS Hoàng Long – Phó trưởng khoa, Khoa Phẫu thuật tiết niệu Bệnh viện Việt Đức, giải độc thận chủ yếu dựa trên các nguyên tắc sống và ăn uống lành mạnh để giúp thận hoạt động tốt nhất khả năng của nó.
1. Báo động đỏ suy thận, đặc biệt ở giới trẻ
Thời gian gần đây, báo chí và trên các trang mạng liên tục đưa tin và cảnh báo về t́nh trạng suy thận đang ngày càng trẻ hóa, trở thành một gánh nặng lớn cho y tế và gia đ́nh. Nhiều trường hợp bệnh nhân dưới 30 tuổi, thậm chí có những trường hợp chỉ mới 15-16 tuổi đă được chẩn đoán mắc bệnh thận mạn tính giai đoạn cuối.
Các bệnh viện lớn như Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Chợ Rẫy, Bệnh viện B́nh Dân đều ghi nhận có sự gia tăng số lượng bệnh nhân suy thận trẻ tuổi. Thậm chí có nơi, 1/3 lượng bệnh nhân tại pḥng khám nội thận là người dưới 40 tuổi, tỷ lệ bệnh nhân dưới 30 tuổi ngày càng tăng.
Điểm chung của nhiều trường hợp là bệnh nhân thường chỉ phát hiện bệnh khi đă ở giai đoạn cuối (giai đoạn 3, 4, hoặc 5), lúc thận đă tổn thương nặng và khó có thể đảo ngược. Nhiều người hoàn toàn bất ngờ v́ trước đó không có triệu chứng rơ ràng.
Nguyên nhân chính được chỉ ra tập trung vào lối sống thiếu khoa học. Việc thức khuya kéo dài, uống ít nước, nhịn tiểu làm nước tiểu cô đặc, tăng nguy cơ sỏi thận và tích tụ độc tố.
Bên cạnh đó, lạm dụng nước ngọt có gas thay v́ nước lọc, cùng với chế độ ăn uống không lành mạnh ưu tiên thực phẩm chế biến sẵn, nhiều muối và chất béo, đều tạo gánh nặng lớn cho thận. Ít vận động dẫn đến béo ph́, đái tháo đường type 2, tăng huyết áp – những yếu tố nguy cơ hàng đầu gây suy thận. Ngoài ra, lạm dụng thuốc (giảm đau, kháng sinh không theo chỉ định, thực phẩm chức năng không rơ nguồn gốc) và các bệnh lư nền không được kiểm soát tốt như đái tháo đường, tăng huyết áp, gout cũng góp phần thúc đẩy bệnh tiến triển. Một số trường hợp suy thận ở người trẻ c̣n do dị tật bẩm sinh về thận.
V́ vậy, cộng đồng mói chung, giới trẻ nói riêng cần nâng cao ư thức chăm sóc sức khỏe, thay đổi lối sống lành mạnh và thực hiện khám sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm và điều trị kịp thời, tránh những hậu quả đáng tiếc.
2. Tham khảo 5 loại thực phẩm hỗ trợ giải độc thận
Để hỗ trợ quá tŕnh giải độc thận một cách tự nhiên và hiệu quả, nên tập trung vào một chế độ ăn uống giàu các loại thực phẩm có đặc tính lợi tiểu, chống oxy hóa, chống viêm và ít gây gánh nặng cho thận.
2.1. Nước và đồ uống lợi thận
Nước lọc: Được cho là quan trọng nhất, uống đủ nước (khoảng 2-3 lít/ngày tùy cơ địa và mức độ hoạt động) là cách hiệu quả nhất để giúp thận đào thải chất thải và độc tố qua nước tiểu.
Nước chanh pha loăng: Chứa acid citric giúp tăng citrate trong nước tiểu, ngăn ngừa sỏi thận và giúp tống chất thải.
Nước ép dưa hấu: Có đặc tính lợi tiểu nhẹ, giàu lycopene và giúp điều ḥa độ acid của nước tiểu.
Trà thảo mộc:
- Trà húng quế: Có thể giúp giảm acid uric, phá vỡ sỏi thận nhỏ.
- Trà rễ bồ công anh: Là một loại thuốc lợi tiểu tự nhiên, giúp tăng cường sản xuất nước tiểu.
- Trà gừng: Có đặc tính chống viêm và hỗ trợ tiêu hóa.
2.2. Rau củ quả giàu chất chống oxy hóa và chất xơ
Những thực phẩm này giúp giảm viêm, bảo vệ tế bào thận khỏi tổn thương và hỗ trợ tiêu hóa, gián tiếp giảm gánh nặng cho thận.
Rau lá xanh đậm:
- Cải xoăn (cả kale): Giàu vitamin K, C, A và chất chống oxy hóa.
- Rau bina: Cung cấp vitamin K, A, C, folate (nên nấu chín để giảm oxalat).
- Bông cải xanh: Giàu vitamin C, K, chất xơ.
- Cải th́a: Cung cấp canxi, vitamin A, C, K.
- Đậu bắp: Chứa chất xơ, vitamin C và một lượng canxi.
Các loại trái cây:
- Các loại quả mọng: Việt quất, dâu tây, mâm xôi... giàu anthocyanins và các chất chống oxy hóa mạnh mẽ.
- Táo: Giàu chất xơ ḥa tan (pectin) và chất chống oxy hóa.
- Nho: Đặc biệt là nho đỏ, chứa resveratrol có lợi cho tim mạch và thận.
- Ớt chuông: Giàu vitamin C và các chất chống oxy hóa khác.
- Củ cải đường: Có thể giúp cải thiện lưu lượng máu đến thận.
- Tỏi và hành tây: Chứa các hợp chất lưu huỳnh và flavonoid có đặc tính chống viêm, chống oxy hóa.
2.3. Các loại đậu và hạt
Cung cấp protein thực vật, chất xơ và khoáng chất, tốt cho thận hơn protein động vật quá mức, đồng thời hỗ trợ tiêu hóa, giảm cholesterol.
Đậu thận: Được đặt tên theo h́nh dạng, chúng giàu chất xơ, vitamin B, và khoáng chất giúp loại bỏ chất thải.
Đậu gà: Giàu protein thực vật, chất xơ và một lượng canxi đáng kể.
Đậu lăng: Nguồn chất xơ, protein, sắt và folate.
Hạnh nhân: Cung cấp magie và canxi.
Hạt chia, hạt lanh: Giàu omega-3 (có đặc tính chống viêm) và chất xơ.
Hạt vừng: Chứa canxi và magie.
2.4. Nguồn chất béo lành mạnh
Giúp giảm viêm và hỗ trợ sức khỏe tim mạch, gián tiếp bảo vệ thận.
Dầu ô liu nguyên chất: Giàu chất béo không băo ḥa đơn và chất chống oxy hóa.
Quả bơ: Cung cấp chất béo không băo ḥa đơn, kali (cần kiểm soát nếu có bệnh thận nặng) và vitamin.
2.5. Thực phẩm tăng cường canxi từ thực vật
Canxi giúp liên kết oxalat, giảm hấp thụ và bài tiết oxalat, có thể giúp ngăn ngừa sỏi thận.
Đậu phụ (chế biến bằng canxi sulfate): Nguồn canxi thực vật dồi dào.
Sữa thực vật tăng cường canxi (sữa hạnh nhân, sữa đậu nành, sữa yến mạch): Cung cấp lượng canxi tương đương sữa ḅ.
Rong biển: Một số loại như wakame, kombu rất giàu canxi.
