Với chiến thuật mới lạ và hiệu quả, Ukraine đã thực hiện thành công chiến dịch tấn công sâu vào lãnh thổ Nga, làm lộ rõ những điểm yếu trong hệ thống phòng thủ của Moskva.
Bộ Quốc phòng Nga đưa tin, kể từ tối 1/6, hệ thống phòng không của Nga đã bắn hạ 162 UAV của Ukraine trên chín khu vực. Ảnh: Sputnik
Theo trang tin châu Âu Euronews.com ngày 2/6, trong một động thái táo bạo nhất kể từ khi cuộc xung đột bùng nổ, Ukraine đã thực hiện thành công "Chiến dịch Spiderweb" - một cuộc tấn công phối hợp bằng thiết bị bay không người lái nhằm vào các căn cứ không quân chiến lược của Nga trải dài trên khắp lãnh thổ rộng lớn của Moskva.
Như thông báo chính thức từ Cơ quan An ninh Ukraine (SBU), chiến dịch đã phá hủy hơn một phần ba số máy bay ném bom chiến lược của Nga, tương đương với khoảng 40 máy bay bị tấn công. Trong số này có các loại máy bay chủ lực như A-50, Tu-95 và Tu-22M3 - những "át chủ bài" trong lực lượng không quân tầm xa của Nga.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy cho biết "Chiến dịch Spiderweb" đã mang lại "một kết quả tuyệt vời" mà "chỉ có Ukraine mới đạt được". Thiệt hại ước tính lên tới hơn 6 tỷ euro, chiếm 34% tổng số máy bay ném bom chiến lược của Nga.
Phương thức tấn công độc đáo và bí mật
Điểm đặc biệt của "Chiến dịch Spiderweb" nằm ở phương thức thực hiện. Thay vì sử dụng UAV tấn công tầm xa thông thường, Ukraine đã áp dụng chiến thuật hoàn toàn mới: đưa UAV FPV (góc nhìn thứ nhất) vào sâu bên trong lãnh thổ Nga và ẩn chúng trong các xe tải với cabin gỗ di động.
Theo các nguồn tin từ SBU, mái cabin có thể được mở từ xa, cho phép UAV cất cánh và tiến hành tấn công ngay lập tức. Thống đốc Irkutsk của Nga Igor Kobzev đã xác nhận rằng UAV tấn công căn cứ quân sự ở Sredniy tại Siberia được phóng từ bên trong một chiếc xe tải.
Quy mô của chiến dịch thực sự bất ngờ. Ukraine đã sử dụng 117 UAV, mỗi UAV có một người điều khiển riêng biệt. Các mục tiêu được nhắm tới bao gồm các căn cứ không quân ở 5 tỉnh của Nga: Murmansk (gần Bắc Cực), Irkutsk (Siberia), Ivanovo, Ryazan và Amur.
Khoảng cách từ biên giới Ukraine đến một số mục tiêu lên tới hơn 4.000 km. Căn cứ không quân Olenya nằm ở vùng Murmansk của Nga, cách biên giới với Ukraine khoảng 2.000 km. Căn cứ không quân Belaya nằm ở vùng Irkutsk của Nga, ở phía Đông Nam Siberia và cách tiền tuyến hơn 4.000 km về phía Đông. Hai sân bay này nằm trong số những nơi bị ảnh hưởng nặng nề nhất trong chiến dịch hôm 1/6 của Ukraine.
Đặc biệt, Tổng thống Zelensky tiết lộ rằng các đơn vị đặc nhiệm Ukraine đã hoạt động "ở ba múi giờ khác nhau" trên lãnh thổ Nga và "rút lui an toàn sau khi hoàn thành nhiệm vụ".
Sự tương phản về chi phí và hiệu quả
Nhật báo Sabah (Thổ Nhĩ Kỳ) cho rằng, một khía cạnh đáng chú ý khác của chiến dịch là sự tương phản giữa chi phí vũ khí sử dụng và thiệt hại gây ra. UAV FPV mà Ukraine sử dụng chỉ có giá vài trăm euro mỗi chiếc, trong khi máy bay phát hiện radar A-50 của Nga có giá hơn 300 triệu euro.
Cố vấn tổng thống Ukraine Oleksandr Kamyshin cho biết các nhà sản xuất Ukraine có khả năng sản xuất hơn 5 triệu UAV FPV mỗi năm, cho thấy tiềm năng sản xuất vũ khí chi phí thấp nhưng hiệu quả cao của Ukraine.
Thành công của "Chiến dịch Spiderweb" đã phơi bày những lỗ hổng trong hệ thống an ninh của Nga. Ông Zelensky không giấu được sự hài lòng khi tiết lộ: "Văn phòng hoạt động của chúng tôi trên lãnh thổ Nga nằm ngay cạnh FSB (Cơ quan An ninh Liên bang) của Nga".
Phản ứng của Nga về chiến dịch tấn công của Ukraine
Việc Ukraine có thể đưa được vũ khí và nhân sự vào sâu bên trong lãnh thổ Nga, thậm chí gần các cơ quan an ninh quan trọng, đã gây ra một cú sốc lớn cho Moskva. Phía Nga đã có những phản ứng mạnh mẽ và phần nào bất ngờ trước quy mô và hiệu quả của "Chiến dịch Spiderweb".
Bộ Quốc phòng Nga đã phải thừa nhận các cuộc tấn công và gọi chúng là "các cuộc tấn công khủng bố", đồng thời tuyên bố đã bắt giữ "một số người tham gia".
Trong tuyên bố chính thức, Moskva khẳng định đã đẩy lùi thành công hầu hết các cuộc tấn công ở các vùng Ivanovo, Ryazan và Amur, nhưng thừa nhận rằng ở các vùng Murmansk và Irkutsk, "một số máy bay đã bốc cháy". Điều đáng chú ý là lần đầu tiên Nga phải thừa nhận thiệt hại thực tế tại các căn cứ không quân sâu trong lãnh thổ của mình.
Các thống đốc địa phương cũng nhanh chóng lên tiếng. Thống đốc Irkutsk Igor Kobzev gọi đây là "cuộc tấn công đầu tiên kiểu này ở Siberia" và kêu gọi người dân không nên hoảng sợ. Thống đốc vùng Murmansk Andrey Chibis cũng xác nhận "UAV của đối phương đang hoạt động và hệ thống phòng không đã được kích hoạt".
Chiến dịch trên của Ukraine được thực hiện vào thời điểm đặc biệt nhạy cảm, chỉ vài giờ trước khi các cuộc đàm phán ngừng bắn dự kiến diễn ra tại Istanbul (Thổ Nhĩ Kỳ). Điều này cho thấy Ukraine muốn thể hiện sức mạnh và tạo thế chủ động trong các cuộc đàm phán sắp tới.
Trước đây, việc tấn công các máy bay ném bom của Nga được coi là "gần như không thể tưởng tượng được" do Moskva luôn giữ chúng ở khoảng cách an toàn, tránh xa tầm bắn của vũ khí Ukraine. Thành công của "Chiến dịch Spiderweb" đã chứng minh rằng không còn nơi nào trên lãnh thổ Nga có thể được coi là tuyệt đối an toàn.
Những diễn biến trên diễn ra sau những đợt tiến quân mới của Nga vào khu vực Sumy, Đông Bắc Ukraine và các cuộc tấn công dữ dội từ cả hai bên.
Tổng thống Zelensky xác nhận phái đoàn Ukraine tham dự cuộc đàm phán tại Istanbul sẽ do Bộ trưởng Quốc phòng Rustem Umerov dẫn đầu. Thổ Nhĩ Kỳ là nước đăng cai cuộc họp này, được thúc đẩy bởi nỗ lực của Tổng thống Mỹ Donald Trump nhằm nhanh chóng đạt được thỏa thuận chấm dứt cuộc chiến kéo dài hơn ba năm.
VietBF@sưu tập
