Trước khi chuyển giao quyền lực cho Tổng thống đắc cử Donald Trump, chính quyền Joe Biden đang nỗ lực hoàn tất hàng tỷ USD các khoản vay xanh để thúc đẩy công nghệ sạch.
Tuy nhiên, sự thay đổi chính sách năng lượng trong tương lai có thể khiến những cam kết này gặp rủi ro.
Ngân hàng xanh của Biden đă đạt được những ǵ?
Chính quyền Tổng thống Joe Biden đă đưa ra sáng kiến "ngân hàng xanh" trị giá 400 tỷ USD, được thiết kế để hỗ trợ các dự án công nghệ sạch đột phá và quy mô lớn, những dự án mà các ngân hàng tư nhân thường ngần ngại tài trợ.
Qua Văn pḥng Chương tŕnh Cho vay (LPO) thuộc Bộ Năng lượng, nhiều khoản vay lớn đă được triển khai. Điển h́nh là khoản vay kỷ lục 9,2 tỷ USD cho Ford Motor Co. để xây dựng ba nhà máy pin, 1,5 tỷ USD để khởi động lại một nhà máy hạt nhân của Holtec International Corp., và gần đây là khoản vay bảo lănh 4,9 tỷ USD cho dự án đường dây truyền tải điện của Invenergy LLC.
Tuy nhiên, hơn 40 tỷ USD trong các cam kết vay hiện vẫn đang trong giai đoạn chờ xử lư và đứng trước nguy cơ bị thay đổi khi chính quyền Trump tiếp quản.
Trong nhiệm kỳ đầu tiên, Trump từng t́m cách xóa bỏ chương tŕnh LPO. Ở nhiệm kỳ mới, ông và các cộng sự đă bày tỏ ư định tái cấu trúc chương tŕnh để tập trung vào các nguồn năng lượng như nhiên liệu hóa thạch.
Vivek Ramaswamy, một trong hai lănh đạo được Trump lựa chọn cho Bộ Hiệu quả Chính phủ, đă tuyên bố sẽ rà soát và có thể thu hồi các khoản vay được kư vào "phút chót" của chính quyền Biden. Đồng thời, Chris Wright, người được đề cử làm Bộ trưởng Năng lượng, đă chỉ trích mạnh mẽ các khoản trợ cấp cho năng lượng gió và mặt trời, mặc dù ủng hộ điện hạt nhân.
Dù vậy, các chuyên gia nhận định việc thu hồi các khoản vay đă được phê duyệt sẽ rất phức tạp và có thể dẫn đến tranh chấp pháp lư.
Thời gian ông Trump tiếp quản đang đến gần
Biden có đủ thời gian để hoàn tất các khoản vay chưa xử lư không?
Mặc dù thời gian c̣n lại rất hạn chế, vẫn có khả năng Bộ Năng lượng hoàn thành một số khoản vay. Tuy nhiên, quy tŕnh xét duyệt thường kéo dài hơn 200 ngày, và với những khoản vay lớn, việc hoàn tất trong thời gian ngắn là điều không dễ dàng.
Theo Jigar Shah, Giám đốc LPO, tiến độ phụ thuộc vào việc các bên vay có hoàn thành các bước kiểm duyệt nghiêm ngặt hay không. "Hiện tại, các bên vay đang rất quyết tâm và làm việc nhanh hơn trước," ông cho biết.
Tuy nhiên, Kennedy Nickerson, một cựu cố vấn của LPO, cảnh báo rằng bất kỳ sai sót nào trong quy tŕnh cũng có thể dẫn đến việc các khoản vay không được hoàn tất kịp thời.
Những khoản vay từ chương tŕnh LPO không chỉ mang tính chất hỗ trợ tài chính mà c̣n là động lực thúc đẩy sự đổi mới trong lĩnh vực năng lượng sạch. Tuy nhiên, nếu chính quyền Trump thay đổi hoặc thu hồi các cam kết này, Mỹ có thể mất đi lợi thế trong cuộc đua toàn cầu về năng lượng tái tạo.
Jonathan Silver, cựu giám đốc LPO, cho rằng việc cố gắng làm chậm quá tŕnh chuyển đổi năng lượng sẽ khiến các chính quyền sau phải áp dụng các biện pháp mạnh mẽ hơn để đạt được mục tiêu phát thải. Ông nhấn mạnh: "Những nỗ lực cản trở này thực chất sẽ tạo ra áp lực buộc các chính quyền tiếp theo phải áp dụng các quy định bắt buộc để quay lại quỹ đạo."
Quá tŕnh phê duyệt và triển khai các khoản vay thường gặp phải các trở ngại liên quan đến thủ tục pháp lư và phối hợp liên ngành. Một số dự án, như của Plug Power Inc., phải làm việc với cả Bộ Năng lượng, Cơ quan Bảo vệ Môi trường, và Quân đoàn Công binh Hoa Kỳ, khiến tiến độ bị chậm lại.
Hơn nữa, kinh nghiệm từ thất bại của Solyndra, một dự án năng lượng mặt trời phá sản vào năm 2011 sau khi nhận khoản vay 535 triệu USD, đă khiến LPO cẩn trọng hơn trong các quyết định tài trợ. Tuy vậy, các chuyên gia như Joe Mastrangelo, CEO của Eos Energy Enterprises Inc., cho rằng thất bại là điều không thể tránh khỏi khi đầu tư vào công nghệ đột phá.