Theo các chuyên gia, mối quan hệ xấu đi với Trung Quốc là chất xúc tác quan trọng cho quyết định của Australia về căn cứ tàu ngầm mới.
Theo báo Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng (SCMP - Hồng Kông), Australia chuẩn bị xây dựng căn cứ tàu ngầm thứ hai, một điều sẽ khiến Trung Quốc "đứng ngồi không yên".
Một nhà phân tích mới đây đã cảnh báo quyết định xây dựng căn cứ tàu ngầm hạt nhân mới của Australia sẽ gây ra mối đe dọa đối với Trung Quốc, trong khi một nhà phân tích khác cho rằng đây là dấu hiệu để Bắc Kinh cân nhắc lại chiến lược tiếp cận trong quan hệ đối ngoại.
Căn cứ thứ 2 của hạm đội tàu ngầm hạt nhân ở bờ Đông
Australia hôm 7/3 tuyên bố sẽ xây dựng một căn cứ tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân mới ngoài khơi bờ biển phía đông của nước này.
Động thái này diễn ra chỉ vài tháng sau khi ký thỏa thuận an ninh Ấn Độ - Thái Bình Dương ba bên với Mỹ và Anh (thỏa thuận AUKUS) mà Trung Quốc xem là "thỏa thuận cực kỳ vô trách nhiệm".
Căn cứ tàu ngầm hạt nhân mới này trị giá 10 tỷ AUD (7 tỷ USD) với "ba địa điểm ưu tiên" được xác định là cảng Newcastle, Kembla và Brisbane.
Australia dự kiến sẽ mua một trong hai loại tàu ngầm lớp Virginia của Mỹ (hình trên) hoặc tàu ngầm lớp Astute của Anh. Ảnh: Naval News
Từ nay đến đầu năm 2023, chính phủ Australia sẽ lựa chọn một trong ba địa điểm trên để đưa ra quyết định cuối cùng về nơi hoạt động của các tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân được mua theo thỏa thuận AUKUS.
Căn cứ tàu ngầm mới sẽ không ảnh hưởng đến năng lực hoạt động của căn cứ đội tàu ngầm lớp Collins hiện có ở bờ biển phía Tây Australia và cả hai sẽ cũng được sử dụng để triển khai hoạt động các tàu ngầm theo thỏa thuận.
Bộ trưởng Quốc phòng Australia Peter Dutton cho biết Canberra sẽ quyết định mua loại tàu nào "trong vòng vài tháng tới".
Ông Dutton nói rõ tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân sẽ có mặt ở Australia sớm trước năm 2040 và nước này cũng sẽ có kế hoạch bảo đảm năng lực tàu ngầm trong khoảng thời gian chờ bàn giao các tàu mới.
Năm ngoái, Australia quyết định tăng cường sức mạnh hải quân bằng cách đóng 8 tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân thông qua AUKUS.
Khi công bố kế hoạch vào hôm 7/3, Thủ tướng Scott Morrison nhấn mạnh sự cần thiết phải "ngăn chặn các mối đe dọa chống lại lợi ích quốc gia của Austraia tại Ấn Độ - Thái Bình Dương".
"Một căn cứ tối ưu ở bờ biển phía Đông sẽ cung cấp các cảng chuyên dụng, các cơ sở bảo dưỡng, hỗ trợ hành chính và hậu cầu, các dịch vụ cho nhân viên, chỗ ở cho thủy thủ và nhân viên hỗ trợ", nhà lãnh đạo này nói.
"Xây dựng căn cứ tàu ngầm ở bờ Đông cũng tạo điều kiện thuận lợi cho phép các tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân của Mỹ và Anh thường xuyên ghé thăm".
"Vũ khí chiến lược"
Tàu ngầm hạt nhân là vũ khí chiến lược tốc độ cao có thể hoạt động trong thời gian dài mà không cần phải nổi lên thường xuyên, do đó giúp cải thiện năng lực răn đe của quân đội Australia.
Hiện chỉ có 6 quốc gia đang vận hành các tàu ngầm như vậy gồm Anh, Mỹ, Nga, Pháp, Trung Quốc và Ấn Độ. Mỹ được cho là ở vị trí số 1 với khoảng 68 tàu, tiếp theo là Nga với ít nhất 29 và Trung Quốc với 12.
Tờ SCMP cho rằng, các quyết định của Canberra đối với cả AUKUS và căn cứ tàu ngầm mới được cho là có liên quan đến mối đe dọa ngày càng tăng từ Trung Quốc.
Mối quan hệ Trung Quốc và Australia căng thẳng kể từ đầu năm 2020, sau khi Canberra ủng hộ Mỹ thúc đẩy kêu gọi mở một cuộc điều tra quốc tế về nguồn gốc đại dịch Covid-19, vốn được cho là từ Vũ Hán.
Động thái này đã khiến Bắc Kinh phản ứng dữ dội, và cuối cùng đã giáng đòn trả miếng vào các mặt hàng chủ chốt của Canberra như rượu và than đá.
Nhà phân tích quân sự Ni Lexiong ở Thượng Hải cho biết mối quan hệ xấu đi với Trung Quốc chính là "chất xúc tác" quan trọng cho quyết định xây căn cứ tàu ngầm mới của Australia.
Australia đã có một căn cứ tàu ngầm ở bờ biển phía Tây, trụ sở của hạm đội lớp Collins đã già cỗi. Và cơ sở mới dự kiến sẽ hoàn thành vào cuối năm 2023.
"Tôi nghĩ rằng mối quan hệ song phương ngày càng xấu đi trong những năm gần đây là một trong những lý do quan trọng nhất thúc đẩy Australia đưa ra quyết định đóng tàu ngầm hạt nhân", chuyên gia Ni nói và nhấn mạnh thêm, điều này cũng giải thích tại sao Canberra lại tăng cường quan hệ an ninh với các quốc gia khác.
Ông Ni cho rằng, Trung Quốc không cần phải thực hiện các biện pháp đối phó, nhưng quyết định mới nhất của Australia ắt hẳn sẽ khiến Bắc Kinh cần phải suy nghĩ lại về cách tiếp cận của mình trong quan hệ đối ngoại.
"Tốt nhất là một ngày nào đó những mối quan hệ tồi tệ này có thể được cải thiện, mặc dù bây giờ điều đó có vẻ khó xảy ra", ông Ni nói.
Tuy nhiên, chuyên gia quân sự Song Zhongping có trụ sở tại Hong Kong cho rằng, căn cứ tàu ngầm mới sẽ là mối đe dọa đối với Trung Quốc.
"Lực lượng tàu ngầm Australia có thể được xem là đội ngũ bổ sung quan trọng cho sức mạnh của Mỹ trong khu vực theo quan hệ đối tác AUKUS, do đó, lực lượng này tất nhiên sẽ chống lại ảnh hưởng của Trung Quốc", ông Song cảnh báo.
Trung Quốc cũng lo lắng về nguy cơ các tàu ngầm của Australia sẽ khiến tình hình Biển Đông phức tạp hơn, vì nguy cơ va chạm tàu ngầm hạt nhân và các sự cố khác sẽ tăng lên.
VietBF @ Sưu tầm
