Theo như sau trận động đất dữ dội ở Thổ Nhĩ Kỳ - Syria hôm 6/2, khiến có một số nghĩa trang ở Thổ Nhĩ Kỳ và Syria đă kín chỗ và phải mở rộng thêm giữa lúc số lượng lớn thi thể liên tiếp được đưa đến xếp chồng trên đường phố ở hai nước này.
Nghĩa trang Nurdağı ở tỉnh Gaziantep (Thổ Nhĩ Kỳ) sẽ sớm không c̣n chỗ cho người chết. Những ngôi mộ mới đào được đánh dấu bằng tấm bia trống, chỉ có những mảnh vải rách được thu thập từ quần áo của nạn nhân để nhận dạng họ, theo Guardian.
Ngoài đường, hàng chục thi thể nằm chồng chất lên nhau trên một hàng xe bán tải, chờ chôn cất. Ít nhất 5 thầy tế đă vội vă đến Nurdağı để cử hành đám tang tập thể gấp rút, đôi khi cho 10 nạn nhân cùng lúc.
Giới chức đă vận chuyển quan tài từ các làng lân cận và hay thậm chí từ tận Istanbul để mang đến nơi an nghỉ cuối cùng cho số lượng quá lớn các xác chết tại thị trấn.
Nurdağı cùng các thị trấn trên khắp miền Nam Thổ Nhĩ Kỳ và miền Bắc Syria được nhận định đă mang đến những cảnh tượng về sự hủy diệt ở mức độ tận thế.
Nghĩa địa chật kín chỗ
“40% người sống ở thị trấn này có thể đă qua đời”, Sadık Güneş, một thầy tế ở Nurdağı, cho biết. Nhà thờ Hồi giáo nằm cạnh nhà ông đă bị sập. Không có nơi để cầu nguyện, các đám tang tập thể ở Nurdağı và phần c̣n lại của miền Nam Thổ Nhĩ Kỳ đang được cử hành ngoài trời.
“Tôi không nhớ đă đếm bao nhiêu thi thể mà chúng tôi đă chôn kể từ hôm 6/2. Chúng tôi đă mở rộng nghĩa trang. Nhiều người vẫn c̣n nằm dưới đống đổ nát”, ông Güneş nói thêm. Theo ông, họ đang chôn cất các thi thể ngay cả vào ban đêm với sự giúp đỡ của nhiều người dân.
Trong khi chờ đợi các bác sĩ pháp y và công tố viên đến, người dân một số thành phố ở Thổ Nhĩ Kỳ đă chất đống thi thể trong sân vận động hoặc băi đỗ xe để người thân có thể nhanh chóng nhận dạng thi thể.
Gần tâm chấn của trận động đất kinh hoàng hôm 6/2, hàng trăm thi thể được xếp trong một băi đậu xe bên ngoài Bệnh viện Nghiên cứu và Đào tạo Hatay, New York Times đưa tin ngày 9/2. Cơ sở này đă quá tải khi xử lư hàng trăm thi thể bị bỏ lại trên nền bê tông.
Tại Kahramanmaraş, các nhân viên cứu hộ tiếp tục t́m kiếm trong đống đổ nát và họ thường chỉ t́m thấy các bộ phận cơ thể.
Một nhân viên cấp cứu đă mô tả cách cô cố gắng nhận dạng nạn nhân qua một cánh tay bị đứt ĺa, đưa nó cho gia đ́nh tang quyến với hy vọng sử dụng màu sơn móng tay c̣n lại để xác định tên người đă khuất.
Thiệt hại do động đất ở Pazarcık, Thổ Nhĩ Kỳ. Ảnh: Guardian.
Tốc độ mở rộng của các khu vực chôn cất người chết ở xung quanh Kahramanmaras đă giúp nhiều người thấy được một phần những mất mát mà người dân tại Thổ Nhĩ Kỳ và Syria phải hứng chịu sau thảm họa, cũng như thách thức mà 2 quốc gia này phải đối mặt trong thời gian tới.
“Đây là nơi tôi sống. Đó là một căn hộ mới”, Sadi Uçar nói, chỉ vào ngôi nhà bị hư hại của ḿnh. Ngôi nhà của bố mẹ anh đă bị sập sau trận động đất, anh Uçar nói thêm.
“Tôi dùng tay đào bới đống đổ nát và đưa cha mẹ tôi ra ngoài. Sau đó, tôi cũng phải tự tay chôn họ”, anh nói thêm.
Tại quận Afrin ở Đông Bắc Syria, một nghĩa trang đă được mở rộng với các khu chôn cất tập thể tạm thời. Ở thành phố Osmaniye, miền Nam Thổ Nhĩ Kỳ, một nghĩa trang đă hết chỗ.
Trong khi đó, ở ngoại ô Kahramanmaras, một nghĩa địa tạm thời chất đầy xác chết đến nỗi những tấm ván gỗ và khối bê tông từ đống đổ nát đă được sử dụng làm bia mộ.
"Thế giới đă lăng quên chúng tôi"
Ở Jinderes, phía Tây Bắc Syria, một thị trấn có nhiều người di tản v́ nội chiến, họ lại một lần nữa phải chạy thoát thân khi các ṭa nhà sụp đổ.
Khi trận động đất đầu tiên xảy ra vào sáng sớm 6/2, Abu Majed al-Shaar giật ḿnh tỉnh giấc khi mặt đất rung chuyển dữ dội. Anh cố gắng kéo theo càng nhiều đứa trẻ càng tốt và chạy xuống cầu thang ra đường.
“Chỉ có hai người sống sót trong đại gia đ́nh của chúng tôi. Chúng tôi đă mất rất nhiều thành viên trong gia đ́nh”, anh nói.
Tháo chạy khỏi Jindires sau hậu quả của trận động đất đă gợi lại những kư ức đau buồn về cuộc sơ tán khỏi thị trấn của gia đ́nh họ ở phía Đông Ghouta, một vùng ngoại ô của Damascus - nơi từng hứng chịu nhiều cuộc không kích.
Theo anh, trận động đất khiến anh nhớ đến việc 7 người anh em của ḿnh đă qua đời sau khi ṭa nhà nơi họ sống bị không kích. “Và giờ đây, khi chúng tôi phải đào bới đống đổ nát ở Jindires để t́m một người anh trai và những thành viên c̣n lại trong gia đ́nh, trái tim tôi lại một lần nữa tan nát”, anh nói thêm.
Yasser Abu Ammar, một thành viên của lực lượng pḥng vệ dân sự White Helmets, đă đến Jindires trong vài giờ sau trận động đất đầu tiên và bàng hoàng trước mức độ hủy diệt.
Lực lượng cứu hộ t́m kiếm những người sống sót tại địa điểm của một ṭa nhà bị sập sau trận động đất ở thành phố Jableh (Syria). Ảnh: Reuters.
Hơn 100 ṭa nhà đă bị biến thành đống đổ nát. “Tôi choáng váng trước sự kinh hoàng của cảnh tượng này. Sự tàn phá xảy ra với thị trấn thật đáng sợ”, anh nói thêm.
Trên khắp miền Bắc Syria, những người đang sống trong lều bắt đầu đốt bất cứ thứ ǵ có thể để giữ ấm giữa lúc tuyết rơi. Thực phẩm và các hàng hóa cơ bản khác vẫn khan hiếm.
“Thế giới đă lăng quên chúng tôi”, Mohammed Abu Hamza, người đă tháo chạy khỏi Jindires, cho biết. Theo chia sẻ của Hamza, họ đă bị bỏ lại để đối diện với t́nh huống này một ḿnh.
Một số người c̣n sống sót vẫn được t́m thấy ở vài nơi. Tại Hatay, một người đàn ông 30 tuổi được kéo ra khỏi đống đổ nát hơn 100 giờ sau khi trận động đất xảy ra.
Trên đường rời Nurdağı, một nhóm người đứng quanh đống lửa, tụ tập để t́m những người sống sót cuối cùng. Tuy nhiên, kỳ tích hiện rất hiếm xuất hiện. Nhiều gia đ́nh cho biết trong 24 giờ đầu tiên sau trận động đất, họ có thể nghe thấy tiếng nói yếu ớt của người thân dưới đống đổ nát.
Sau đó, dần dần, sự im lặng bao trùm lên những đống bê tông và gạch - nơi từng là những ngôi nhà, và giờ là các nấm mồ.
