Cuộc chiến tranh Iraq do Mỹ dẫn đầu đă lật đổ được một nhà độc tài. Nhưng sau 10 năm cuộc chiến đó, người ta nh́n thấy sự mất ổn định ở Trung Đông, sự hạn chế của sức mạnh quân sự và nước Mỹ không c̣n mạnh như trước đây.
Mỹ đă mất gần 4.500 lính, hơn 1.000 tỷ USD ở chiến trường Iraq sau một thập kỷ đưa quân sang chiến trường này. Sau 10 năm “sốc và kinh hoàng” – điều đă dẫn đến chiến dịch “Giải phóng Iraq” và loại bỏ quyền lực của Saddam Hussein, hầu hết các nhà phân tích và các nhà ngoại giao đă đồng ư rằng cuộc chiến ở Iraq đă không làm được ǵ để cải thiện vị trí của Mỹ ở Trung Đông.
 |
Một lính Mỹ đang nghỉ ngơi khi tham gia phục vụ chương tŕnh tái thiết Iraq |
“Cuộc chiến Iraq đă không mang đến kết quả khả quan cho bất kỳ mục tiêu chính nào của Mỹ”, ông Ramzy Mardini, một thành viên của trung tâm nghiên cứu Iraq thuộc viện Nghiên cứu chiến lược Beirut cho biết. Ngược lại, sự “tự tin một cách sai lầm” về khả năng của sức mạnh quân sự Mỹ đă làm tổn hại lớn đến lợi ích của quốc gia”.
“Sự sụp đổ của Saddam không chỉ tạo ra một khoảng trống quyền lực ở Baghdad, nó c̣n tạo ra một khoảng trống quyền lực trong khu vực sau khi đẩy các quốc gia nhỏ lân cận vào một môi trường chiến tranh khốc liệt và vẫn tiếp tục cho đến ngày hôm nay”, Mardini nhận định.
Tổng thống Barack Obama đă sử dụng sự phản đối của ḿnh với cuộc chiến Iraq để phân biệt ḿnh với chiến lược của bà Hillary Clinton khi t́m kiếm phiếu bầu trong nội bộ đảng Dân chủ năm 2008. Khi là tổng thống, ông đă kết thúc sự can thiệp quân sự của Hoa Kỳ vào Iraq hồi tháng 12/2011.
“Mỹ không có đủ sự kiên nhẫn chiến lược với chính trị ở Iraq”, ông Hill nói, hồi tưởng lại quăng thời gian ông cố gắng đảm bảo về một chính quyền được ổn định sau cuộc bầu cử năm 2010 sẽ phục vụ quyền lợi của người Shiite, Sunni và Kurd.
“Bỏ qua hết tất cả những lời lẽ sang một bên, chúng ta đă xâm chiếm một quốc gia do sự nhầm lẫn”, James Dobbins, Giám đốc Trung tâm Chính sách An ninh quốc tế và Quốc pḥng tại Tổng công ty Rand, một công ty có quan hệ chặt chẽ với chính phủ Mỹ nhận định, “Đối với mục đích loại bỏ Saddam, các giải pháp đă tỏ ra có hiệu quả. Sự trừng phạt đă hoàn thành”.
Không có chương tŕnh vũ khí hạt nhân hay vũ khí hóa học đáng kể nào được t́m thấy, chính quyền Bush nhiệm kỳ 2 đă tập trung nỗ lực của ḿnh để thành lập một nhà nước Iraq mới thân phương Tây, nhằm có được một đồng minh trong khu vực.
Dobbins, người phụ trách báo chí Bộ Ngoại giao và Nhà Trắng kiêm trợ lư thư kư Nhà nước về châu Âu và trợ lư đặc biệt của tổng thống, cho rằng người Mỹ không nên tự lừa gạt ḿnh. “Chương tŕnh nghị sự dân chủ cuối cùng có thể trở thành một cái cớ để xâm lược Iraq. Iraq không phải là một đồng minh, cũng không phải là kẻ thù của nước Mỹ”, ông nói.
Minh Anh
Infonet