Từ hiện tượng "Trumpugee", làm như thế nào để đi ra khỏi nước Mỹ?
Trên The New Yorker ngày 8/12, tác giả Atossa Araxia Abrahamian đă cho thực hiện một phóng sự dài hơn 6,500 chữ, về cái gọi là "Làm nhu thế nào để đi ra khỏi nước Mỹ" ("How to Leave the U.S.A?").
Tượng Nữ Thần Tự Do ở New York. (Ảnh minh họa: Charly Triballeau/AFP via Getty Images)
Từ trước cho đến nay, có rất nhiều người từng tin tưởng và kỳ vọng quá lớn vào một nền dân chủ đă được xem là mạnh mẽ và vững vàng nhất trên thế giới.
Đúng là chuyện ngược đời. Bây giờ vẫn c̣n rất nhiều người ao ước, mong muốn đến Mỹ; nhưng, thật lạ đời thay, chính người Mỹ đang xoay sở t́m cách để đi "tỵ nạn né Trump". Báo chí gọi những người muốn đi khỏi nước Mỹ để "khỏi nh́n thấy Trump" là hiện tượng "Trumpugee".
Khi Nữ Thần Tự Do đă chết!
Hiện tượng "Trumpugee" không chỉ đơn giản là một làn sóng di cư v́ lư do chính trị thông thường mà là sự biểu hiện rơ nhất của sự rạn nứt niềm tin vào "giấc mơ Mỹ" ("American Dream") ở trong dân chúng, đặc biệt là tầng lớp trung lưu trí thức, cộng đồng LGBTQ+ và giới khoa học gia.
Khác với thái độ bất măn thời Trump 1.0, lần này người ta không chỉ nói suông "Tôi sẽ sang Canada" mà họ thực sự hành động: cho bán nhà, rút con khỏi trường học, mua vé một chiều và thậm chí chấp nhận giảm đi 30-50 % nguồn thu nhập để đổi lấy cảm giác an toàn và tự do cá nhân.
Con số này tuy chưa lớn (vài chục ngàn người trong dân số hơn 330 triệu dân) nhưng lại tập trung vào nhóm có học vấn cao, có khả năng đóng thuế cao và tạo ra giá trị tri thức, đó chính là những người mà nước Mỹ khó để thay thế nhất.
Theo con số thông kê từ các công ty di trú và cơ quan chính phủ Châu Âu, số người Mỹ xin passport hoặc visa dài hạn đă tăng vọt, với hơn 1,900 đơn xin passport của Anh quốc trong quư đầu năm 2025, mức cao nhất kể từ năm 2004 và khoảng 4,700 đơn xin quốc tịch Ireland, cao nhất trong thập niên qua ("Trumpugees fleeing US for Ireland cite housing crisis and expenses as major drawbacks"/The Irish Mirror).
Làn sóng này không phải là ngẫu nhiên. Một số người đă có kế hoạch từ lâu, nhưng chiến thắng của Trump sau cuộc bầu cử 2024 đă trở thành "ng̣i nổ" thúc đẩy họ phải hành động.
Ví dụ, cặp vợ chồng giáo viên Kevin và Jessica Cellura từ Asheville, North Carolina, chỉ có 48 giờ để quyết định nhận công việc dạy học ở Morocco vào tháng 12/2024. Họ mang theo hai con nhỏ và mua vé máy bay một chiều đến Rabat vào ngày 10/8/2025.
Bà Jessica, 40 tuổi, có chia sẻ: "Chúng tôi muốn tránh xa sự hỗn loạn. Nước Mỹ mà chúng tôi lớn lên đang biến mất quá nhanh". Ông Kevin, 52 tuổi, từng bỏ phiếu cho phe Cộng Ḥa trong những năm 1990 nhưng nay đă quay sang ủng hộ đảng Dân Chủ, cho rằng chính quyền Trump "đă vượt xa những tranh căi về chính sách thông thường và tạo ra những bất đồng gay gắt quá lớn". "Tôi không muốn ngồi chờ chết. Tôi phải lập kế hoạch để thoát thân", bà Jessica nói thêm ("These Americans are done with Trump. So they’re leaving America"/CNN).
Sự chia rẻ chính trị là yếu tố chính. Với nhiều người, không khí trong hoạt động chính trị Mỹ ngày càng giống như một loại thời tiết u ám kéo dài. Cảm giác muốn rời bỏ đi không phải chỉ v́ bất đồng chính kiến thuần túy. Điều bất thường là ở cường độ. Đời sống chính trị Mỹ mỗi lúc mỗi vận hành như một cơn băo không dứt. "Trumpugee" thực chất là sản phẩm của khí hậu chính trị, chứ không chỉ là phản ứng trước một cá nhân. Trong đời sống Mỹ hiện nay, vấn đề không chỉ là ở bất đồng quan điểm mà là người ta ngày càng cảm thấy ngột ngạt và không thể sống chung với sự bất đồng lên đến đỉnh điểm đến mức không c̣n có thể cứu văn.
Như nói ở trên, những người "đi tỵ nạn Trump" ("Trumpugee") hầu hết thuộc tầng lớp trung lưu, có học vấn tương đối cao, có nguồn thu nhập ổn định. Họ muốn chạy ra khỏi nước Mỹ không phải v́ lư do kinh tế. Nguyên nhân chính là họ dễ bị tổn thương trước các cú sốc về tinh thần. Như cô đào Angelina Jolie có nói cách đây không lâu: "Tôi không c̣n nhận ra nước Mỹ của ḿnh nữa", rằng. "bất cứ điều ǵ ở bất cứ đâu cũng xảy ra t́nh trạng chia rẽ hoặc hạn chế quyền tự do ngôn luận và tự do cá nhân của bất cứ ai. Điều đó thật là quá nguy hiểm".
Có thể hàng triệu người Mỹ cũng có suy nghĩ tương tự như cô đào Angelina Jolie. Họ thất vọng cay đắng sau khi từng tin tưởng và kỳ vọng quá lớn vào một nền dân chủ được xem là mạnh mẽ và vững vàng nhất trên thế giới. Những sự trải nghiệm chính trị như một phần bản sắc cá nhân của họ giờ đây khiến cho họ quá bị sốc trước sự thay đổi quá nhanh đang xảy ra mỗi ngày ở Mỹ. Cảm giác bất măn của họ không phải đến từ nỗi lo sợ về sinh tồn mà c̣n đến từ nỗi thất vọng về tri thức, rằng một nước Mỹ từng là h́nh mẫu dân chủ toàn cầu bây giờ đang trở thành thứ ǵ đây?
Sự bất măn của hàng triệu người Mỹ không phải là một "cảm giác" đơn thuần thoáng qua. Nó là một điều có thật. Một cuộc khảo sát gần đây do Harris Poll thực hiện cho di thấy có 4 trong 10 người trưởng thành ở Mỹ (42%) đă cân nhắc hoặc có kế hoạch chuyển sang sống ở nước ngoài. Ở thế hệ trẻ, con số này thậm chí cao hơn, với 63% người thuộc thế hệ Z và 52% người thuộc thế hệ Millennials ("Number Of 'Trumpugees' Leaving America Continues to Rise"/Newsweek).
"Get The F*** Out (of America)"
Mức độ t́m hiểu cách thức làm như thế nào để ra đi khỏi nước Mỹ đang trở thành xu hướng trên mạng. Một công ty tư vấn chuyên giúp làm hồ sơ "đi tỵ nạn Trump" thậm chí đặt tên cho họ là "Đi quách khỏi Mỹ"("Get The Fuck Out Tours" (GTFO Tours).
GTFO Tours chuyên phụ trách giúp làm hồ sơ định cư qua Hoà Lan cho người Mỹ, do hai người Mỹ Bethany Quinn và Jana Sanchez thành lập. GTFO Tours cho biết , chỉ vài ngày sau quyết định của Trump điều động hàng trăm binh sĩ Vệ Binh Quốc gia để dập tắt các cuộc biểu t́nh phản đối trục xuất người nhập cư ở Los Angeles, mức độ t́m hiểu chương tŕnh "đi quách khỏi Mỹ" gửi đến văn pḥng họ đă tăng lên 200% ("Want To Leave The U.S.? This New Company Will Help You Move Abroad"/Forbes).
Trong hai tháng đầu năm 2025, đơn xin passport Ireland đă tăng lên 60% so với năm trước; ghi nhận từ Pháp cho thấy đơn xin visa dài hạn từ Mỹ cũng tăng đột biến; và Anh ghi nhận số công dân Mỹ xin quốc tịch cao nhất từ trước đến nay. Công ty tư vấn bất động sản Knight Frank của Anh cho biết "nhiều người Mỹ siêu giàu đang t́m mua bất động sản ở London để tránh xa Trump" ("The Trump migration is prompting the wealthy to move"/Axios).
Có thể nhiều người nói rằng, cái gọi là "Trumpugee" cũng chỉ là "dăm ba mống lẻ tẻ" có thái độ bất măn với chế độ nhưng vấn đề không phải là ở những con số ít nhiều mà là ở bản chất của hiện tượng này. Nó thể hiện ra một sự chua chát của hiện thực nước Mỹ. Thái độ của những người nổi tiếng đă nói lên rất nhiều điều.
Hồi tháng Ba, bà Roseann O’Donnell, diễn viên, người dẫn chương tŕnh nổi tiếng, có cho biết bà đă chuyển đến sinh sống ởIreland. Bà nói, việc phải chứng kiến những ǵ đang xảy ra về mặt chính trị ở Mỹ khiến cho bà thấy rất đau ḷng. Năm 2024, bà Ellen DeGeneres cũng "đi tỵ nạn Trump" khi chuyển qua Anh quốc. Đầu tháng Tám, người dẫn chương tŕnh truyền h́nh Jimmy Kimmel cho biết ông đă xin nhập tịch Ư, trong bối cảnh nước Mỹ thời Trump "thật không thể tin nỗi được ("'I would not feel safe': Americans on the sorrow – and relief – of leaving Trump’s US for Europe”/The Guardian).
Làn sóng di cư ảnh hưởng mạnh đến giới khoa học gia. Việc Trump cho cắt hàng tỷ đô la nguồn tài trợ nghiên cứu, hủy bỏ trợ cấp cho các trường đại học hàng đầu, và tăng lệ phí visa H-1B cao ngất ngưỡng, khiến cho nhiều nhà khoa học gia Mỹ, đặc biệt gốc Á, phải t́m đường thoát ra khỏi nước Mỹ.
Khi trường Đại học Aix-Marseille ở Pháp mở ra chương tŕnh đón nhận "tỵ nạn khoa học", họ ngay lập tức đă nhận được 500 lá đơn từ Mỹ. Đáng nói nhất là ngày càng có nhiều khoa học gia Mỹ hoặc gốc Mỹ sang TQ. Hóa ra Trump đang làm cho TQ "vĩ đại hơn".
Cần nên biết, hơn 70% các học giả rời khỏi nước Mỹ trong thời gian gần đây là làm việc trong các lĩnh vực STEM (khoa học, kỹ nghệ, kỹ thuật và toán học). Trong số những khoa học gia bỏ Mỹ qua TQ trong năm nay có một chuyên gia về sinh vật học cao cấp tại Viện Y Tế Quốc Gia Hoa Kỳ (NIH); một chuyên gia về thống kê nổi tiếng thế giới của Đại học Harvard; và một học giả về năng lượng sạch từng làm việc cho Bộ Năng Lượng Mỹ ("Why Trump’s cuts to scientific research are a big win for China"/The Washington Post).
Đầu tháng Mười Một, Đại Học Westlake ở Hàng Châu thông báo rằng khoa học gia nổi tiếng Lin Wenbin, trước đây là giáo sư Hóa học tại Đại học James Franck ở Chicago, đă gia nhập đội ngũ giảng viên của trường ("Giáo sư Hóa học James Franck" là chức danh giáo sư danh dự, đặt theo tên James Franck, chuyên gia về vật lư người Mỹ gốc Đức, đoạt Nobel Vật Lư năm 1925, từng giảng dạy tại University of Chicago).
Nếu hiện tượng này không dừng lại hoặc không được giải quyết, điều đó có thể dẫn đến nạn "chảy máu chất xám" lâu dài, khiến cho Hoa Kỳ sẽ mất đi lợi thế cạnh tranh trên toàn cầu, một bài học mà lịch sử các đế chế suy vong đă từng chứng minh cho thấy trước đây.
Nh́n chung, hiện tượng "Trumpugee" không chỉ là để "tránh mặt cá nhân Trump mà chạy trốn một nước Mỹ đang hỗn loạn và chia rẽ, xuất phát từ việc một bộ phận lớn xă hội Mỹ đang đi vào vết xe đổ khi ủng hộ Trump hai lần, bất chấp loạt chính sách bất thường và có tính hủy diệt lâu dài của Trump".
Hơn nữa, "Trumpugee" không chỉ chạy trốn chính sách Trump mà c̣n là sự kinh hăi trước t́nh trạng b́nh thường hóa của ngôn từ chính trị bẩn thỉu, của bạo lực súng ống, của phân biệt đối xử, của việc nền khoa học và sự thật bị chính trị hóa theo cách cho vấy bẩn chưa từng có trong lịch sử nước Mỹ.
Thực tế ngày càng rơ ràng đến mức không c̣n hỏi "tại sao" mà bây giờ vấn đề cần đặt ra mà "làm như thế nào để đi khỏi Mỹ để đi tỵ nạn Trump" mới thật sự là câu hỏi đáng quan tâm hơn đối với nhiều người.
Đây là lần đầu tiên trong lịch sử hiện đại mà người Mỹ không c̣n coi đất nước của ḿnh là quốc gia vĩ đại nhất trên thế giới, ít nhất về mặt dân chủ, mà ngược lại, coi nước ngoài mới là nơi trú ẩn an toàn và hợp lư. Đó là tín hiệu cảnh cáo rất nghiêm trọng về sức khỏe dài hạn của xă hội và thể chế dân chủ tự do ở nước Mỹ.
*** Hăy nghe những người Mỹ đả rời khỏi nước Mỹ và chọn sống ở Đà Nẳng, VN qua video clips dưới đây:
Hiện tượng "Trumpugee" không chỉ đơn giản là một làn sóng di cư v́ lư do chính trị thông thường mà là sự biểu hiện rơ nhất của sự rạn nứt niềm tin vào "giấc mơ Mỹ" ("American Dream") ở trong dân chúng, đặc biệt là tầng lớp trung lưu trí thức, cộng đồng LGBTQ+ và giới khoa học gia.
Khác với thái độ bất măn thời Trump 1.0, lần này người ta không chỉ nói suông "Tôi sẽ sang Canada" mà họ thực sự hành động: cho bán nhà, rút con khỏi trường học, mua vé một chiều và thậm chí chấp nhận giảm đi 30-50 % nguồn thu nhập để đổi lấy cảm giác an toàn và tự do cá nhân.
Là một công dân đang sống tại nước Mỹ gần 50 năm nay tôi xin chúc những ai muốn rời nước Mỹ 1 cuộc sống yên b́nh hơn. "Không có mợ, chợ vẫn đông" Tôi mong tất cả những ai đang thù ghét chính quyền này, nếu chịu không nổi cứ tự nhiên đi nước khác (nếu được) hay về VN mà ở đi. Ở đây làm chi? rồi cả ngày chỉ t́m cách để chửi chính quyền Mỹ? Riêng cá nhân tôi, thành thật mà nói tôi cảm thấy rất thoải mái và măn nguyện với chính quyền, và trên hết tôi cảm thấy vui hơn, thoải mái hơn với chính quyền hiện tại so với thời tên Bẩy đần nắm chính quyền.
The Following User Says Thank You to ngoclan2435 For This Useful Post:
Không thích Trump th́ cứ rời nước Mỹ , đên nơi ḿnh thích , đâu có cấm .
Nhưng đừng ở lại mà quậy phá , tốn tiền thuế của dân Mỹ để nuôi trong tù , nuôi heo có lợi hơn .
Tại sao phải đi ? Nó nói láo ,nó ngu ,nó nổ sảng th́ đem nó ra mà nói .Nó chỉ do dân bầu lên , 4 năm làm được th́ khen ,làm dở th́ chê ,nói ngu làm bậy th́ chửi .Nước Mỹ có phải của tên Đần Nô Vịt tội phạm tạo nên đâu .Tại sao v́ nó mà phải rời đi .
Diễn Đàn Người Việt Hải Ngoại. Tự do ngôn luận, an toàn và uy tín. V́ một tương lai tươi đẹp cho các thế hệ Việt Nam hăy ghé thăm chúng tôi, hăy tâm sự với chúng tôi mỗi ngày, mỗi giờ và mỗi giây phút có thể. VietBF.Com Xin cám ơn các bạn, chúc tất cả các bạn vui vẻ và gặp nhiều may mắn.
Welcome to Vietnamese American Community, Vietnamese European, Canadian, Australian Forum, Vietnamese Overseas Forum. Freedom of speech, safety and prestige. For a beautiful future for Vietnamese generations, please visit us, talk to us every day, every hour and every moment possible. VietBF.Com Thank you all and good luck.
