Nga dùng phần mềm kiểm soát truyền thông trực tuyến

Uỷ ban Giám sát Nhà nước Nga về CNTT-TT (Roskomnadzor) quyết định thiết lập hệ thống tự động giám sát suốt ngày đêm các nguồn truyền thông trực tuyến để phát hiện dấu hiệu vi phạm pháp luật...

Roskomnadzor giải thích hành động trên là do các nội dung truyền thông trực tuyến đang được nhân lên như nấm. Roskomnadzor đã mở cuộc thi thiết lập hệ thống giám sát truyền thông trực tuyến hoạt động suốt ngày đêm nhằm phát hiện các tài liệu có dấu hiệu vi phạm pháp luật. Hệ thống như vậy được các quan chức nhà nước Nga định giá 15 triệu rúp (~11,058 tỷ đồng). Công ty thực hiện được giao nhiệm vụ hoàn thành trước ngày 15/8/2011, còn đến ngày 15/12/2011 phải tiến hành các hoạt động thử nghiệm và loại bỏ các điểm yếu tồn tại trong hệ thống.

Nhờ có hệ thống mới, Roskomnadzor sẽ theo dõi việc phổ biến thông tin trực tuyến với các dấu hiệu vi phạm pháp luật theo hàng loạt điều khoản, đa số liên quan đến hoạt động cực đoan, ly khai - ví dụ, kêu gọi khủng bố hay ủng hộ chủ nghĩa khủng bố. Hồi tháng 12/2010, Tổng thống Nga Dmitri Medvedev đã ký một Luật Liên bang quy định hình phạt với tội phạm dạng này bằng cách phạt tù từ 8 đến 15 năm, cộng án phạt bổ sung từ 500.000 đến 1 triệu rúp (~368,604 - 737,208 triệu đồng).

Trong số các loại vi phạm liên quan đến chủ nghĩa cực đoan có tội tuyên truyền và công khai ủng hộ các biểu tượng cũng như đồ dùng của chủ nghĩa phát xít Đức, kêu gọi lật đổ và vi phạm toàn vẹn lãnh thổ, kích động xung đột xã hội, chủng tộc, sắc tộc hoặc tôn giáo, công bố những cáo buộc giả chống lại các quan chức, cho rằng họ đã phạm tội trong khi thực hiện các nghĩa vụ của mình...

Theo Luật Nga hiện hành, công khai kêu gọi hoạt động cực đoan sẽ chịu án phạt tới 300.000 ruble (~221,167 triệu đồng) hoặc bị bắt tạm giam từ 4 đến 6 tháng hoặc xử tù ngồi đến 3 năm. Cũng những hoạt động này nhưng có sử dụng báo chí trực tuyến thì bị xử tù ngồi đến 5 năm và bị tước quyền giữ những vị trí nhất định hoặc tước quyền hoạt động cụ thể nào đó đến 3 năm.

Ngoài ra, hệ thống sẽ lọc các phương tiện truyền thông trực tuyến truyền bá khiêu dâm hay phổ biến về các tổ chức đã bị toà án quyết định loại bỏ hoặc cấm hoạt động. Hệ thống cũng truy tìm các thủ thuật và ứng dụng ẩn và các phương pháp truyền tin tác động lên nhận thức của mọi người hoặc ảnh hưởng tiêu cực đến sức khoẻ của họ.

Hệ thống giám sát truyền thông trực tuyến sẽ bao gồm cơ sở dữ liệu của báo chí, từ điển chứa những từ và ngữ nghĩa có thể dùng làm cơ sở phân loại các vi phạm, "kho" chứa các tài liệu còn tranh cãi... Khi phát hiện các tài liệu nghi vấn, hệ thống phải lập báo cáo và chuyển báo cáo cho người khai thác để người này chuyển các tài liệu cho các chuyên gia ra quyết định về việc có dấu hiệu vi phạm pháp luật hay không.

Cho đến nay, Roskomnadzor vẫn thực hiện việc giám sát thông tin trực tuyến bằng phương pháp thủ công nhờ sự trợ giúp của các dịch vụ tìm kiếm phổ biến - Mikhail Vorobiev, đại diện Roskomnadzor nói. Trong khi đó, số lượng các phương tiện thông tin đại chúng thường xuyên phát triển: Năm 2008 có 555 cơ quan truyền thông trực tuyến được đăng ký; năm 2009 có 700 và năm 2010 có khoảng 1.500 đăng ký. Từ đầu năm 2011 đã có thêm 140 cơ quan truyền thông trực tuyến nữa đăng ký. Đến nay, theo Vorobiev, lượng đăng ký làm cơ quan truyền thông trực tuyến ở Nga nói chung đã lên tới hơn 5.300.

"Rõ ràng là, phương pháp đang được sử dụng không thể cho phép thực hiện giám sát toàn phần các nguồn truyền thông trực tuyến, trong đó có việc phát hiện các vi phạm, đại diện Roskomnadzor nói. Điều 4 Luật Báo chí Nga không cho phép sử dụng các phương tiện thông tin đại chúng vào việc thực hiện tội ác hình sự; để phổ biến bí mật nhà nước; để lan truyền tài liệu kêu gọi khủng bố hay ủng hộ chủ nghĩa khủng bố, khiêu dâm và truyền bá bạo lực.

Theo Vorobiev, quyết định về việc đặt hàng tổ hợp thiết bị - phần mềm kiểm soát thông tin trực tuyến nói trên có sự ảnh hưởng từ Nghị quyết của Toà án Tối cao Liên bang Nga ngày 15/7/2010. Theo nghị quyết này, các cơ quan truyền thông phải loại bỏ hay chỉnh sửa các phản hồi phạm luật của độc giả ngay sau khi chúng được Roskomnadzor phát hiện gửi lưu ý cho toà soạn. Không có phần mềm chuyên dùng, giám sát hoạt động của các diễn đàn thường được triển khai song song cùng các cơ quan truyền thông rất khó, Vorobiev nói.

Theo PC World VN