WESTMINSTER (NV) - Tin tức liên quan đến việc các tín đồ tin lành tại vùng cao nguyên miền Trung bị chính quyền Việt Nam đàn áp, đã được ông Seth Winnick, Tổng Lãnh Sự Hoa Kỳ tại Sài Gòn, kiểm chứng và gửi về Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ một bản tường trình đầy đủ, qua một công điện viết ngày 17 tháng 8, 2006.
Các thành viên sáng hội Montagnard Foundation tuần hành trước tòa nhà Quốc Hội Mỹ đòi hỏi tự do tôn giáo và chính trị tại Việt Nam. (Hình: ASSIST News Service)
Cụ thể, ông Winnick cho biết, qua “hai nguồn tin khác nhau của tòa tổng lãnh sự kiểm chứng,” ông Y Ngo Adrong “là nạn nhân sự tra tấn của công an”. Ngoài ra, còn có nhiều vụ công an đánh người khác, như trường hợp 8 tín đồ Tin Lành vượt biên bị đánh trong tù và nhiều vụ khác.
Tòa tổng lãnh sự được báo động về trường hợp ông Y Ngo Adrong qua một thông cáo báo chí của Sáng Hội Người Thượng. Ðoạn mở đầu của công điện có tựa đề: “Công an gia tăng đàn áp, xác định việc người chết ở Cao Nguyên”, viết:
“Vào ngày 7 tháng 8, tổ chức Montagnard Foundation ban hành một thông cáo báo chí từ Hoa Kỳ, cho biết ông Y Ngo Adrong, một người sắc tộc thiểu số đã bị công an tra tấn cho đến chết khi ông đang bị giam giữ tại huyện Ea H'leo, tỉnh Ðak Lak, cao nguyên miền Trung.”
Theo thông cáo báo chí của Montagnard Foundation, ông Y Ngo Adrong bị gọi lên đồn công an Ea HLeo ngày 13 tháng 7, 2006. Ông tới đó lúc 7:30 sáng thì tới khoảng 11 giờ công an về làng báo cho gia đình biết ông đã treo cổ tự tử ngoài đồn.
Bản thông cáo báo chí cho biết công an tràn về làng, chặn người ở làng bên qua dự đám tang và cấm gia đình xem xét vết thương. Tuy nhiên, theo bản công điện của Tổng Lãnh Sự Mỹ, người có mặt lúc công an đưa xác về đã kịp xác định là không có vết thâm ở cổ mà lại có vết bầm tím lớn ở bụng.
Dẫn chứng một trong hai nguồn tin, ông Winnick viết:
“Nguồn tin thứ nhất, người có mặt ở gia đình nạn nhân khi công an đưa xác về nhà, cho biết không hề thấy có vết thâm tím xung quanh cổ của tử thi, mặc dù cảnh sát nói rằng Adrong đã treo cổ tự tử trong phòng giam. Thay vào đó, một vết bầm tím lớn xung quanh bụng xác chết cho thấy có dấu hiệu nạn nhân đã bị đánh đập. Adrong thiệt mạng sau khi được công an đưa đến bệnh viện.”
Cũng theo công điện trên, thì nguồn tin thứ hai của tòa tổng lãnh sự cho biết:
“Hai người khác cùng bị bắt cùng với Adrong đã được trả tự do ngay sau khi ông chết. Adrong là một thành viên của Giáo Hội Tin Lành miền Nam Việt Nam được chính phủ công nhận, và không có dấu hiệu rõ ràng nào cho thấy họ liên kết với các nhóm ly khai.”
Công điện của Tổng Lãnh Sự Winnick viết rõ là:
“Kể từ khi sự kiện (ông Adrong bị tra tấn chết) xảy ra, cảnh sát lực lượng cảnh sát an ninh có mặt trong làng đông đảo hơn.”
Ngoài việc xác định cái chết của ông Adrong, công điện của ông Winnick còn đơn cử những trường hợp tín đồ Tin Lành tại cao nguyên Trung phần bị đàn áp khác.
Một mục sư thuộc Giáo Hội Tin Lành miền Nam Việt Nam (là giáo hội được nhà nước công nhận) cho biết là có “tám người dân tộc thiểu số từ huyện Chư Sê đã bị bắt vào đầu tháng 8, trong lúc tìm cách vượt biên giới trốn sang Campuchia”. Theo mục sư này, “như những người di cư qua biên giới khác, tám người này là những người trẻ, ít học, nghèo khổ, thất vọng với hoàn cảnh, nên tìm cách chạy trốn”.
Vị mục sư này được miêu tả là “một nguồn tin độc lập và đáng tin cậy ở tỉnh Gia Lai,” và mục sư này nói: “Tám người này đã bị giam giữ trong hai tuần qua, và đã bị đánh đập.”
Không dừng ở đó, công điện còn đơn cử những trường hợp bị đàn áp khác, trong đoạn:
“Các nguồn tin khác từ Giáo Hội Tin Lành miền Nam Việt Nam ở tỉnh Ðak Lak tường trình rằng 6 thành viên của nhà thờ cũng bị cảnh sát giam giữ hai tuần, và bị đánh đập. Cả sáu người bị thẩm vấn về những liên hệ của họ với đồng bào dân tộc thiểu số tại Hoa Kỳ.”
Ngay cả việc tiền gửi từ ngoại quốc về cho các tín đồ Tin Lành cũng bị công an Việt Nam thẩm vấn. Công điện cho biết:
“Công an cũng tra hỏi về vai trò của những nhóm người bị bắt về việc tạo điều kiện thuận lợi cho việc chuyển tiền từ Hoa Kỳ cho gia đình của dân tộc thiểu số.”
Ðoạn sau của công điện cho thấy nguồn tin của Tòa Lãnh Sự Hoa Kỳ tại Sài Gòn không chỉ đến từ những nhà lãnh đạo hay tín đồ Tin Lành ở cao nguyên, mà còn đến từ những nhà bất đồng chính kiến:
“Việc cảnh sát đàn áp không chỉ giới hạn ở vùng cao nguyên Trung phần. Một nhà đấu tranh tại TP. HCM cho chúng tôi biết là cảnh sát đã đánh vào cổ và đầu anh khi thẩm vấn về khối bất đồng chính kiến ‘8406’ trước đây không lâu.”
Trong phần cuối của công điện, ông Winnick đưa ra lập luận của nhà cầm quyền Hà Nội về việc gia tăng đàn áp các tín đồ Tin Lành:
“Sứ quán Việt Nam nói rằng nguồn tin đáng tin cậy của nhà cầm quyền Hà Nội cho biết Giáo Hội Tin Lành miền Nam Việt Nam đã chỉ đạo cho thành viên của mình ở cao nguyên tổ chức những cuộc biểu tình nhân dịp việc xét cho Việt Nam được hưởng quy chế “PNTR” (quan hệ thương mại bình thường vĩnh viễn) sắp diễn ra tại Quốc Hội, và trước chuyến viếng thăm của tổng thống Hoa Kỳ.”
Tuy nhiên, ông Winnick kết luận:
“Hoạt động của những nhà bất đồng chính kiến tại Sài Gòn cũng gặp phải sự đẩy lùi mạnh hơn của cảnh sát. Và dù viện lý do gì đi chăng nữa, thì dường như việc đàn áp những người bị cho là đối nghịch đã gia tăng một cách mạnh mẽ.”
Hà Giang/Người Việt
Công an tra tấn chết tín đồ Tin Lành
