Vào ngày 22 tháng 4, Ṭa án liên bang đă đưa ra phán quyết cho rằng việc chính quyền Tổng thống Donald Trump cố gắng đóng cửa đài Tiếng Nói Hoa Kỳ (VOA) và các đài truyền thông liên quan có thể vi phạm pháp luật. Cụ thể, ṭa yêu cầu Cơ quan Truyền thông Toàn cầu Hoa Kỳ (USAGM) phải mở lại hoạt động của VOA và các đài khác do cơ quan này quản lư, đồng thời ngừng việc can thiệp vào những đài này trong việc cung cấp thông tin đáng tin cậy và có thẩm quyền, như luật pháp đă quy định.
Chánh án Royce Lamberth, người được Tổng thống Ronald Reagan bổ nhiệm, đă ra lệnh cho USAGM không được cắt giảm nhân sự trong khi vụ kiện đang diễn ra, và yêu cầu các nhân viên đă bị tạm cho nghỉ việc phải quay lại làm việc. Ông cũng chỉ đạo USAGM phải tiếp tục cấp ngân sách cho các đài này, đồng thời chỉ trích hành động đóng cửa VOA và các đài khác là "tùy tiện và bất thường", không tuân thủ các quy định pháp lư và không tính đến thiệt hại cho các nhân viên, kư giả và khán thính giả toàn cầu.
Tháng trước, một nhóm các kư giả của VOA, nghiệp đoàn và tổ chức Phóng Viên Không Biên Giới đă kiện chính quyền Tổng thống Trump v́ những nỗ lực đóng cửa các đài này. Các nguyên đơn yêu cầu chính quyền khôi phục các khoản trợ cấp cho VOA cũng như các đài liên quan như Đài Âu Châu Tự Do (RFE/RL), Đài Á Châu Tự Do (RFA), Hệ thống Đài Trung Đông (MBN), và Quỹ Kỹ Thuật Mở Rộng (OTF). Tuy nhiên, Chánh án Lamberth cũng lưu ư rằng phán quyết của ông không áp dụng cho các đài RFE/RL hay OTF v́ những vấn đề trong các vụ kiện khác liên quan.
Trong phiên ṭa trước đó, nhóm luật sư đại diện cho nguyên đơn đă khẳng định rằng việc chính quyền Trump cố gắng "bịt miệng" VOA đă làm mất đi một dịch vụ tin tức có chất lượng cao, điều mà Quốc hội Mỹ đă cam kết khi thành lập đài này vào năm 1942. Những đài thuộc USAGM không chỉ cung cấp thông tin quan trọng về các sự kiện quốc tế, mà c̣n giúp duy tŕ uy tín của Mỹ trong mắt cộng đồng quốc tế. Các luật sư lập luận rằng việc đóng cửa VOA sẽ làm tổn hại nghiêm trọng đến lợi ích của Mỹ tại nước ngoài, đặc biệt trong bối cảnh t́nh h́nh chính trị quốc tế ngày càng phức tạp.
Chính quyền Tổng thống Trump đă thể hiện sự không hài ḷng với các đài thuộc USAGM, v́ những đài này thường xuyên đăng tải các bài viết phê phán chính sách của chính quyền, từ việc đưa tin về Hamas và quyền của người chuyển giới cho đến những chỉ trích gay gắt đối với Tổng thống Trump và các chính sách của ông. Điều này làm dấy lên nghi ngờ về động cơ thật sự đằng sau việc đóng cửa các đài này. Đầu tháng 3, Tổng thống Trump đă bổ nhiệm bà Kari Lake, một cựu xướng ngôn viên truyền h́nh và ứng cử viên thống đốc Arizona, làm người đứng đầu USAGM. Bà Lake đă công khai chỉ trích USAGM, cho rằng cơ quan này tồn tại nhiều vấn đề về lăng phí, gian lận và lạm dụng, một lập luận thường xuyên được chính quyền Trump sử dụng khi muốn loại bỏ các cơ quan liên bang.
Vào ngày 15 tháng 3, sau khi Tổng thống Trump kư sắc lệnh yêu cầu đóng cửa USAGM, tất cả nhân viên của VOA, đài phát thanh quốc tế lớn nhất của Mỹ, đă nhận thông báo nghỉ việc tạm thời. Đài VOA, vốn phục vụ hơn 361 triệu khán giả toàn cầu và có ngân sách hàng năm khoảng 260 triệu USD, là nguồn tin tức quan trọng đối với nhiều quốc gia, đặc biệt ở các khu vực thiếu thốn thông tin và truyền thông tự do.
Đáp lại động thái này, vào đầu tháng 4, 16 tổ chức, hội đoàn và cơ quan truyền thông trong cộng đồng người Việt hải ngoại đă gửi một lá thư mạnh mẽ lên các lănh đạo quốc hội Mỹ, yêu cầu tiếp tục duy tŕ hỗ trợ cho VOA và Đài Á Châu Tự Do (RFA), đặc biệt là các chương tŕnh tiếng Việt của hai đài này. Lá thư được gửi đến Tổng thống Trump và các lănh đạo lưỡng đảng trong Quốc hội, trong đó nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy tŕ các chương tŕnh truyền thông này, không chỉ đối với cộng đồng người Việt mà c̣n đối với lợi ích chiến lược của Mỹ trong việc duy tŕ ảnh hưởng tại khu vực Đông Nam Á.
Ṭa án liên bang hiện tại đă chỉ rơ rằng việc chính quyền Trump cố gắng đóng cửa VOA và các đài liên quan không chỉ vi phạm các quy định pháp lư, mà c̣n gây ra tác động tiêu cực lâu dài đối với lợi ích truyền thông và ngoại giao của Mỹ.
VietBF@ Sưu tập