Các nhà nghiên cứu Đài Loan đă phát triển một cái 'mũi điện tử' (e-nose), được cho rằng có thể xác định chính xác loại cà phê dựa trên mùi thơm của nó với độ chính xác lên tới 98%.
Giáo sư Chung-Hong Lee của Khoa Kỹ thuật điện tại Đại học Khoa học và Công nghệ quốc gia Cao Hùng (Đài Loan) dẫn đầu nhóm phát minh đă sử dụng thuật toán AI (trí tuệ nhân tạo) cho mũi điện tử mới.
Thử nghiệm bao gồm tám cảm biến oxit bán dẫn kim loại thương mại để phát hiện các hương thơm xuất phát từ các loại khí cụ thể. Theo một báo cáo trên IEEE Spectrum, một ấn phẩm thuộc Nhà xuất bản khoa học IEEE Xplore, sau khi được áp dụng cho cà phê rang và pha thuộc nhiều loại và nguồn gốc khác nhau, các cảm biến sẽ phát hiện các mức khí ấy, sau đó gửi kết quả đến thuật toán AI để xử lư.
Nhóm nghiên cứu cho biết kết quả có độ chính xác nhận dạng cà phê dao động từ 81-98%, tùy thuộc vào loại cà phê.
IEEE Spectrum c̣n cho biết nhóm nghiên cứu đang sử dụng mũi điện tử mới để phát triển thư viện các mùi hương cà phê nhằm cải thiện AI, đồng thời phục vụ cho sự đa dạng hơn về nguồn gốc cà phê, phương pháp chế biến và giống.
Lee nói với IEEE Spectrum: “Ngoài sở thích thưởng thức cà phê của cá nhân tôi, mục tiêu rộng hơn là góp phần bảo tồn và hiểu biết về hương thơm trước những thay đổi của môi trường, đảm bảo tính nhất quán về chất lượng và hương vị qua các niên vụ khác nhau”.
Nhóm này đang t́m kiếm đối tác để tiếp tục phát triển mũi điện tử, loại thiết bị cuối cùng có thể được sử dụng trong bất kỳ ứng dụng xác minh hoặc kiểm soát chất lượng nào trong toàn bộ chuỗi giá trị cà phê.
Nhiều mũi và lưỡi điện tử khác đă được khám phá để làm công cụ sử dụng trong ngành công nghiệp cà phê, đồ uống và thực phẩm trong nhiều năm qua. Các nghiên cứu gần đây cũng đă sử dụng mũi điện tử và lưỡi điện tử để đánh giá sự khác biệt về đặc tính cà phê robusta, sự khác biệt về đặc tính cà phê rang và ảnh hưởng của phương pháp sản xuất lên đặc điểm cảm quan của cà phê ủ lạnh (cold brew).
Giáo sư Lee c̣n phát triển lưỡi điện tử để nếm cà phê, mắt điện tử để đánh giá độ chín của trái cà phê và hệ thống xúc giác để đánh giá độ ẩm của cà phê hạt.
AI đang dần dần chiếm lĩnh các ngành nghề có tính chất chuyên biệt và chuyên nghiệp trong các lĩnh vực của đời sống. Nghề rang cà phê, phát hiện cảm quan, thử nếm cà phê để đánh giá chất lượng trái khi thu hoạch, độ thơm ngon của ly cà phê đang được phát triển mạnh mẽ trong các chuỗi quán cà phê. Nhờ vậy, phong trào tăng cường sản xuất cà phê đặc sản, cà phê ngon tại các vườn và chuỗi quán vừa qua tăng trưởng khá tốt tại Việt Nam.
Dù sao, đến nay, nghề này vẫn đang được ưa chuộng trong những người trẻ tuổi yêu cà phê và nghề cà phê. Sự xuất hiện “mũi và lưỡi điện tử” để hỗ trợ thử nếm cà phê có thể là cần thiết nhưng đến nay vẫn c̣n một đoạn đường dài để AI thay được những trải nghiệm của tay nghề cá nhân, những cảm giác và cảm xúc của con người khi nếm và thưởng thức cà phê.